Bloomberg'in haberine göre sorunlu seviyelerde işlem gören ve yüklü dış borçlara sahip piyasaların sayısı son altı ayda iki kattan daha fazla arttı.
RİSKLİ İLK ÜÇ ÜLKE: EL SALVADOR, GANA, TUNUS
Ukrayna'ya askeri harekat düzenlemesinin ardından uluslararası yaptırımlarla karşılaşan Rusya da ABD’nin ödeme sistemine dönük engellemeleri nedeniyle haziranda döviz borçlarının bir kısmını temerrüde düşürdü.
El Salvador, Gana, Mısır, Tunus ve Pakistan da halihazırda temerrüde düşme açısından savunmasız ülkeler arasında yer alıyor.
UZMANLAR: ENDİŞE EDİLMELİ
Bloomberg'e konuşan Reinhart, düşük gelirli ülkelerdeki borç riskleri ve krizlerinin varsayımsal olmadığını ve dünyanın bu noktaya çoktan yaklaştığını söyledi.
Uluslararası piyasalara yönelik gelişmeleri yakından takip eden ABD'li yayın kuruluşunun hazırladığı tabloda temerrüt riskinin yüksek olduğu ilk 19 ülke 900 milyondan fazla nüfusa ev sahipliği yapıyor.
TÜRKİYE 20. SIRADA
Gelişmiş piyasalarda yabancıların elinde bulunan 237 milyar dolarlık tahvilin ödemesi tehlike altında. Bu da 1,4 trilyon dolarlık gelişmekte olan piyasa borcunun yüzde 17'sine denk geliyor.
Artan gıda ve enerji maliyetlerine bağlı olarak dünya genelinde siyasi krizler baş gösterirken mevcut durum Gana ve Mısır gibi yüksek borçlu ülkelerdeki yaklaşan tahvil ödemelerine gölge düşürüyor.
Rusya-Ukrayna savaşının emtia fiyatları üzerindeki baskısını sürdürmesi, küresel faiz oranlarının yükselmesi ve ABD dolarının gücünü ortaya koyması nedeniyle bazı ülkeler için yük muhtemelen katlanılmaz bir noktaya gelecek.
‘ENERJİ VE GIDAYA ERİŞİM SÜRDÜRÜLEMEYEBİLİR'
ABD merkezli finans şirketi Nuveen'de uluslararası ve yükselen piyasalardaki borçlarla ilgilenen departmanın başkanı Anupam Damani'ye göre gelişmekte olan ekonomilerde enerji ve gıdaya erişimin sürdürülmesine ilişkin derin endişeler mevcut.
Sıkıntıların bir kısmı temel faiz piyasalarındaki kayıplardan kaynaklansa da kredilerdeki bozulma en problemli ülkeler açısından kritik rol oynadı.
Gelişmekte olan piyasaların bazılarındaki görünüm ise şu şekilde:
El Salvador
Bukele'nin Bitcoin'i resmi para birimi olarak belirlemesi ve gücünü pekiştirmeye yönelik hamleleri, El Salvador'un yükümlülüklerini yerine getirip getirmeyeceğine ilişkin endişeleri beraberinde getirdi. Ülkenin ciddi mali açıkları mevcut ve Ocak 2023'te 800 milyon dolarlık tahvillerin vadesi dolacak.
Gana, Tunus, Mısır
Söz konusu ülkeler dış borç piyasalarından yararlanmanın maliyetinin artması nedeniyle vadesi gelen tahvillerini çeviremezse rezerv azlığı sorun haline gelebilir. Bununla birlikte ekonominin kötüleşmesi nedeniyle IMF'yle masaya oturan Gana, 1,5 milyar dolar talep ediyor.
Pakistan
Yetkililerin yakıt tasarrufu için 14 saate varan elektrik kesintilerine gitmesi pek çok kişinin sokağa dökülmesine neden oldu. Pakistan Maliye Bakanı ülkenin temerrüde düşmesinin önüne geçildiğini söylese de işlemler sıkıntılı düzeylerde sürmeye devam ediyor.
Arjantin
Bununla birlikte Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez'le ve yardımcısı Cristina Fernandez de Kirchner arasındaki siyasi çekişme ekonomi yönetimine gölge düşürüyor. Eski Ekonomi Bakanı Martin Guzman bu ay istifa etmiş ve yerine Silvina Batakis atanmıştı.
Ukrayna