ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi Asya turu kapsamında ziyaret ettiği Tayvan’da Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen’le görüştü.
Pelosi, heyetiyle birlikte gerçekleştirdiği ziyaretle, ülkesinin Tayvan’ı asla yalnız bırakmayacağını göstermeyi hedeflediklerini söyledi. Pelosi, ABD-Tayvan ilişkileri için “müşterek değerlere dayalı, gelişen bir ortaklık” yorumunu yaptı. Tayvan’ı asla yalnız bırakmayacaklarını söyleyen Pelosi, “Amerika’nın Tayvan’la dayanışması bugün hiç olmadığı kadar büyük önem taşıyor. Biz de buraya bu mesajı getirdik,” diye konuştu.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin’in tehditlerine rağmen gittiği Tayvan’dan Pekin’e mesaj gönderdi. Pelosi, başkent Taipei’de Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, ABD’nin bölgede statükoyu desteklediğini belirtti.
DW Türkçe’de yer alan habere göre Pekin’in “Tek Çin” politikasına saygı duyduklarını ancak Tayvan’la dayanışmanın her zamankinden daha önemli olduğunu ifade eden Pelosi, “Tayvan’ın her zaman güvenlik açısından özgürlüğünün olmasını istiyoruz. Bundan geri adım atmıyoruz” dedi.
Tayvan’ı “Tek Çin” ilkesi kapsamında kendi topraklarının parçası olarak gören Pekin, ABD’li yetkililerin ziyaretlerini adadaki bağımsızlık yanlısı kampı teşvik edici bir mesaj olarak değerlendiriyor. ABD, Tayvan’daki hükümete destek vermesine karşın diplomatik olarak Taipei’yi değil, Pekin’i tanıyor. Bölgede statükonun sürmesinden yana olan Washington, Tayvan’ın resmi olarak bağımsızlık ilan etmesine ya da Çin tarafından zorla ele geçirilmesine de karşı.
TAYVAN: GERİ ADIM ATMAYACAĞIZ
Pelosi ile düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Tsai da Tayvan’ın Tayvan Boğazı’nda statükoyu sürdüreceğine dair güvence verdi. Tayvanlı lider, Çin’in Pelosi’nin ziyaretine karşılık olarak düzenlediği askeri tatbikatlarıysa gereksiz bulduğunu belirtti. Tsai ayrıca, “Kasıtlı olarak artırılan askeri tehditlere rağmen geri adım atmayacağız. Demokrasi için savunma hattını korumaya devam edeceğiz” açıklamasında bulundu. Tayvanlı lider Pelosi’ye de, “Tayvan’a bu kritik anda güçlü şekilde destek verdiğini göstermek için gerçekleştirdiği somut eylemlerden ötürü” teşekkür etti.
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Tayvan’ın başkenti Taipei’de, Tayvan Kongresi üyeleri ile de bir araya geldi
Son 25 yıl içinde Tayvan’a giden en üst düzey ABD’li yetkili olan Pelosi’nin bu ziyareti Çin’in hem askeri hem de diplomatik tepkisine neden oldu. Çin, Pelosi’nin ziyaretine cevaben Tayvan karasuları yakınlarındaki altı ayrı bölgede askeri tatbikat başlattı. Uzun menzilli gerçek mühimmat da kullanılması beklenen bu tatbikatların hafta boyunca devam etmesi planlanıyor.
ÇİN TEPKİLİ: KAYITSIZ KALMAYACAĞIZ
Pelosi ve beraberindeki Kongre üyelerini taşıyan uçağın Salı gecesi Tayvan’a inmesinin ardından Çin, ABD’nin Pekin Büyükelçisi Nicholas Burns’ü Dışişleri Bakanlığına çağırdı. Pelosi’nin Tayvan ziyaretini, “Tek Çin” ilkesinin ihlali ve “ciddi bir provokasyon” olarak tanımlayan bakanlık, ABD’li büyükelçiye bu “son derece korkunç” adımın “son derece ciddi de sonuçları” olacağını bildirdi. Bakanlık Burns’e “Çin buna kayıtsız kalmayacak” mesajını iletti.
Tayvan Savunma Bakanlığı ise Çin’in düzenlediği askeri tatbikatların bazılarının Tayvan’ın karasularını ihlal ettiğini duyurdu. Bakanlık sözcüsü Sun Li-fang, “Bu, uluslararası düzene karşı atılmış irrasyonel bir adım” ifadesini kullandı.
TAYVAN VE ÇİN ARASINDA ASKERİ GERİLİM ARTTI
Çin, Pelosi’nin ziyareti öncesi Tayvan Boğazı’na savaş uçakları gönderdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Salı günü yaptığı açıklamada ordunun ‘yüksek alarm’ seviyesinde olduğunu belirtmişti. Çin Halk Kurtuluş Ordusu Perşembe ve Pazar günleri arasında 4 gün boyunca devam edecek askeri tatbikat düzenleyecek. Bölgede Amerikan savaş uçakları da bulunuyor.
Tayvan ise Çin’in askeri tatbikat planını kınadı. Savunma Bakanlığı Çin’in olası sınır ihlallerine karşılık verileceğini açıkladı. Çin yanlısı küçük bir grup da protesto için Pelosi’nin Taipei’de kalması beklenen otelin önünde bir araya geldi. Pekin, Çarşamba günü ayrıca Tayvan’a yönelik yeni ihracat yasakları açıkladı. Tayvan’dan limon, iki çeşit balık ve kum ithalatı yasaklandı. tayvan, ihracatının yüzde 30’una yakınını en büyük ticaret ortağı olan Çin ile gerçekleştiriyor. Çin Tayvan’ı ayrı bir ülke olarak tanımıyor ve parçası olarak görüyor.
Pelosi’den önce Tayvan’ı ziyaret eden son ABD Temsilciler Meclisi Başkanı, 1997 yılında Newt Gingrich olmuştu. Yıllardır Çin tarafından işgal edilme tehdidi altında olan Tayvan üzerindeki bu baskı Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in iktidarda olduğu dönemde daha da arttı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali de Batı’da Tayvan’ın da benzer bir durumla karşı karşıya kalabileceğine dair endişelere yol açtı.