2004 yılında yaşanan don olayından zarar gören fındık üreticilerine, 2004 yılından sonra bu yıl ilk kez tazminat ödemesi yapılıyor. Yaklaşık 44 milyon YTL tutarındaki ödemenin gelecek hafta içinde tamamlanması öngörülüyor. Ödemeler, zarar hak edişlerinin yüzde 15'ine mahsuben yapılacak. 2004 yılında da don zararlarına mahsuben yüzde 15'i kadar tazminat ödemesi yapılmıştı. Böylece fındık çiftçileri, devletten alacakları tazminatın yüzde 30'unu almış olacak. Böylece 2004'te yaşanan dondan zarar gören fındık üreticilerin devletten alacağı 210 milyon YTL'ye indi. Devlet desteği niteliğindeki bu tür alacaklara faiz işletilmiyor. Diğer taraftan, 2090 sayılı Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanun uyarınca, çiftçilere, sadece ürünleri değil, tüm mal varlıklarının yüzde 40'ının zarar görmesi şartıyla yardım sağlanıyor. Bu yardım için gerekli kaynağın bütçeye ödenek olarak konması gerekiyor. Ancak sıkı bütçe politikaları ve her yıl ne kadar doğal afet zararı ortaya çıkacağı bilinmediği için, bütçeye konulan ödenekler, genelde zararların karşılanması açısından yetersiz kalıyor. Söz konusu zararlarının ödenebilmesi için, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, bütçeden 300 milyon YTL'nin üzerinde ödenek ayrılmasını istedi. Ancak afet ödemeleri için yine bu yıl bütçeden 59 milyon YTL ödenek ayrılabildi. Böylece, doğal afet zararlarının karşılanması için bu yıl ayrılan ödeneğin büyük bölümü, fındık üreticileri için kullanılmış oldu. ÇAY ÜRETİCİLERİ Karadeniz'de çay üreticilerinin budama tazminatı da ödeniyor. 3092 sayılı Çay Kanunu ve 2004/7758 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereği her yıl 1/7 oranında çay alanının budamaya tabii tutulması gerekiyor. Bu amaçla üreticilere 2007 yılında toplam 100 bin dekar alan için 175 bin üreticiye 45 milyon YTL budama tazminatı ödemesi de bu hafta başladı. Budama tazminatları, geçen yıl sonbaharda ödenmişti. Diğer taraftan, yaş çay üreticilerine 2007 yılı ürünü için kg başına 9 YTL fiyat ödenmesi yönünde bir kararname taslağı hazırlandığı belirtiliyor. Geçen yılki fiyat 8 YTL olarak açıklanmıştı. Bu arada 31 Mayıs'ta sona eren dane mısır primi ödemesi başvurularına istinaden, 57 bin üreticiye, bu ay içinde yaklaşık 210 milyon YTL ödeme yapılıyor. PANCAR ÖDEMELERİ Türkiye Şeker Fabrikaları da, pancar üreticilerine Haziran ayı başında 56 milyon YTL tutarında nakdi avans, bu ay başında 40 milyon YTL tutarında şeker avansı ödemesi yaptı. Geçen yıl her ton için 7 YTL olarak ödenen sulama avansı, bu yıl mevsimin üzerinde yaşanan sıcaklık ve kuraklık nedeniyle, verim düşüklüğünün önlenmesi amacıyla 10 YTL'ye yükseltilirken, 16 Temmuz'da da toplam 73 milyon YTL sulama avansı ödenecek. Böylece, 2007 yılı ürün bedellerine mahsuben ödenen avans miktarı, 233 milyon YTL'ye ulaşmış olacak. DOĞRUDAN GELİR, MAZOT VE GÜBREDE DURUM Tarımda, 2006 yılına ilişkin doğrudan gelir, mazot ve gübre destekleme ödemeleri de Haziran ayında tamamlanmıştı. Bakanlık verilerine göre, 2006 yılı uygulaması için başvuran 2 milyon 594 bin 928 çiftçiye, 1 milyar 631 milyon 879 bin 569 YTL'si DGD ödemesi, 478 milyon 737 bin 150 YTL'si mazot ödemesi, 342 milyon 268 bin 48 YTL'si kimyevi gübre ödemesi olmak üzere, banka komisyonu hariç, toplam 2 milyar 452 milyon 884 bin 767 YTL'lik alan bazlı ödeme tahakkuk ettirildi. Buna göre, 2006 yılı DGD, gübre ve mazot desteği olarak, çiftçi başına ortalama 945 YTL ödenmiş oldu. AA