Osmanlı ahşap mimarisinin en güzel örneklerinin sergilendiği Safranbolu ilçesinde, ata yadigarı evleri gelecek nesillere taşımak ve koruma bilincini geliştirmek için her yıl yapılan 'En İyi Restore Edilen Ev Ödülü' bu yıl sadece camları değişen 150 yıllık konağa verildi. Konağın bir özelliği ise duvarlarındaki çatak sistemi ile özellikle depreme karşı ayakta durması.
Osmanlı ahşap mimarisinin en güzel örneklerinin korunarak gelmesi nedeniyle UNESCO tarafından Dünya Miras Şehirleri Listesi'ne alınan Safranbolu ilçesinde bulunan bin 500'e yakın evde korumacılığı teşvik etmek için her yıl yapılan en iyi restore edilen ev ödülü, bu yıl yaklaşık 150 yıllık olduğu tahmin edilen bir konağa verildi. Recep ve Ebru Yücel tarafından restore edilen evin en büyük özelliği, aslına uygun restore edilmesi ve sadece camlarının değişmesinin yanında günümüzde depreme dayanıklı binaların yapılmasına örnek teşkil etmesi.
EV DEPREME DAYANIKLILIĞI İLE ÖRNEK
Yücel ailesinin 5 yıl önce restore ettiği Safran Konak, akıllı yaşamın ip uçlarını gösteriyor. Zemin kat taştan, coğrafi yapıya uygun hale getirildikten sonra, diğer katlar ahşap şekilde yapılmış. Konak; dikme, dökme, çatkı gibi ayrıntılarla hem depremlere hem diğer olumsuz koşullara karşı yüzyıllardır ayakta. Öte yandan, birçok deprem yaşanmasına karşı bu tür yapılar hep ayakta kalmış. Çünkü, bu evlerde çatkı sistemi çok iyi düşünülmüş. Safranbolu konakları gibi geleneksel Türk evleri, en yüksek şiddetteki depreme bile dayanır. Depremin çok şiddetli olduğu bazı ülkeler, çelik kullanarak evlerimizdeki çatkı sistemini binalarında uyguluyor.
ÇATKI SİSTEMİ DEPREME KARŞI GÜVENCE
Reha Günay'ın 'Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri' kitabında örnek gösterdiği restore edilen Safran Konak Safranbolu Evleri'nin temeli genellikle bir kayaya rastlanıncaya kadar kazılmış, taş duvarlar ise balık kılçığı yöntemiyle yapılmış. Taş duvarların arasında 'Sar' denilen ahşap hatlar yerleştirilen konaklarda, ahşap kısmında köşelerde yanlamalar, duvarlarda ise 70 santimetre aralığında dikmeler kullanılmış. Ahşap çatkı sistemi, hem yatay kuvvetlere karşı dayanıklı olması hem de hafifliği nedeniyle daha güvenilir olmasından dolayı tercih edilmiş.
PLAKETİ ŞAHİN ÇAKTI
Plaket çakma törenine Karabük Valisi Orhan Alimoğlu, Safranbolu Kaymakamı Murat Bulacak, Safranbolu Belediye Başkanı Necdet Aksoy'un yanı sıra AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Karabük milletvekil adayı olan Mehmet Ali Şahin de katıldı. 2016 yılı en iyi restore edilen ödül plaketinin ilk çivisini Mehmet Ali Şahin çaktı.
Bu yıl ilk kez bir tarihi konağın duvarlarına ışık yansıtma şovu düzenlendi.
CİHAN