Sadece birkaç etkinlik, bir dizi Corona virüsü enfeksiyonunu tetikliyor. Kamu sağlığı uzmanları, bulaşıcılığı yüksek etkinliklerin artışta olduğu fikrinde. Bu olayların, yazın bitmesi ve sıcaklıkların düşmesiyle eğlencelerin kapalı mekanlara kaymasıyla, COVID-19 vakalarında genel düşüş eğilimini tersine çeviren salgınlara ve can kaybına yol açacağından endişe duyuyorlar.

Harvard Üniversitesi’ne bağlı T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda epidemiyolog Michael Mina, ‘’Bu ’süper bulaştırıcı’ olayların daha sık gerçekleştiğini görmek endişe verici, ancak şaşırtıcı değil’’ dedi.

Mina, "Sıkıyönetim falan yürürlüğe koymadıkça, insanların daima geri dönmeye başladığını ve hayatlarında yeniden bir normallik duygusu yaratmaya çalıştıklarını göreceğiz. Keşke, insanlar artık umursamadıkları bu noktaya gelmeden önce, virüsü kontrol altına alabilseydik" diye konuştu.

Tam olarak anlaşılmayan nedenlerden dolayı, az sayıda hasta orantısız miktarda vakaya neden olur. Bu hastalara ‘’süper bulaştırıcı’’ deniyor.

7 Ağustos'ta Maine’in Millinocket kasabasındaki bir düğüne yaklaşık 65 kişi katıldı.

Eyalet sağlık müfettişine göre mekanın kapasitesi dolmuştu ve konuklar maske takmıyordu.

Bir ay sonra, düğünle bağlantısı olduğu tespit edilen 160 vaka saptandı, üç kişi de COVID-19'dan öldü.

Üstelik ölenlerden hiçbiri düğüne katılmamıştı. Sadece düğüne katılan kişilerle temasları olmuştu.

Maine Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri Direktörü Nirav Shah , "Bu yaşanan, maske takmanın zorunlu olmadığı kapalı bir mekanda, çok sayıda kişinin katıldığı uzun süreli bir etkinlikle neler olabileceğinin mükemmel bir örneği" dedi.

Halk sağlığı yetkilileri bu nedenle, 1938'den beri her yıl düzenlenen Sturgis motosiklet festivalini, olası bir en kötü durum senaryosu olarak görüyor.

Ağustos ayının başlarında yaklaşık 500 bin motosikletçi Güney Dakota’nın Sturgis şehrine gelerek barları, dövme dükkanlarını ve konser salonlarını doldurdu. Etkinlikten görüntüler Corona virüsü önlemlerinin büyük ölçüde göz ardı edildiğini ortaya koyuyordu.

Haberlere göre festivalle bağlantılı 10 eyalette en az 236 vaka tespit edildi. Cep telefonu verilerini ve matematiksel modellemeyi kullanan bir çalışma, tahmini vaka sayısını 260.000'den fazla olarak belirledi. Bu tahmin, sağlık alanında 12 milyar dolardan fazla maliyet demek.

‘’Süper bulaştırıcılık’’ COVID-19'a özgü değil. Güney Kore'de 2015’te patlak veren MERS (Ortadoğu solunum sendromu) salgınında sadece beş kişi hastalığı 154 kişiye yaydı. 186 kişilik bir hasta grubu ise başka kimseyi enfekte etmedi. 2003’teki SARS (şiddetli akut solunum sendromu) salgınında da beş hasta 144 kişiyi enfekte etti.

Aslında epidemiyologlar 1990'ların sonunda, solunum yolu rahatsızlıklarının, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların, vektör kaynaklı parazitlerin ve diğer tüm hastalıkların hepsinin ‘’20/80’’ dedikleri bir kuralı izlediğini buldular: Vakaların yüzde 20'si hastalığın yayılmasının yüzde 80'inden sorumludur. Ancak son aylarda yapılan bir araştırma, bu oranın Corona virüsü için ‘’10/80 ‘’ olabileceğini gösteriyor.

Sadece kişi değil mekan da süper bulaşıcı bir etkinliğe neden olabilir.

Vanderbilt Üniversitesi’nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı William Schaffner, nedeninin net olmadığını ancak bazı insanların diğer insanlardan daha fazla virüs veya bakteri yaydığını söylüyor.

Zayıf bir bağışıklık sistemi veya daha şiddetli bir vaka, bir hastanın daha fazla virüs taşıyacağı ve daha uzun süre virüsü yayacağı anlamına gelebilir.

Bir kişinin davranışı, virüsü ne kadar yayacağını da etkileyebilir. İnsanların hiçbir semptom göstermeden enfekte olabilmeleri, virüsü bilmeden yayabilecekleri anlamına geliyor.

Schaffner, "İşte bu nedenle hepimiz maske takmalıyız’’ diyor.

Taşıyıcının sosyal hayatı da bir etken. Diğer her şart eşit olsa bile, bir münzevi, sosyal birine kıyasla daha az kişiye hastalık bulaştıracaktır. Sosyal mesafe de bu şekilde çalışıyor.

Salgının erken döneminde yapılan çalışmaların bazılarının gösterdiği gibi, sınırlı havalandırmaya sahip kapalı alanlarda uzun süre kalmak, hastalık riskini arttırıyor. Ocak ayında Çin'in Guangzhou kentindeki bir restoranda bir hasta, klimanın üflediği havanın da etkisiyle dokuz kişiyi daha enfekte etti. Şubat ayında Güney Kore'deki bir çağrı merkezindeki bir katta, neredeyse tamamı binanın bir tarafında olmak üzere, işçilerin yüzde 40'tan fazlası enfekte oldu.

Bağırmak, yüksek sesle konuşmak veya şarkı söylemek, basitçe nefes almaktan daha fazla virüs içeren parçacıklar açığa çıkarıyor gibi görünüyor. Örneğin Washington eyaletinde enfekte bir kişi, virüsü Mart ayında bir koro çalışmasında 52 kişiye bulaştırdı.

Bu yüzden barlar ve partiler sağlık görevlilerini endişelendiriyor. Çok sayıda insanın yüksek sesle konuştuğu kapalı iç mekanlar, süper bulaşıcı etkinlikler için mükemmel bir ortam yaratıyor.

Bu nedenle, video paylaşım platformu TikTok’ta ünlenen iki kişinin Ağustos ayında Los Angeles’ta verdikleri parti nedeniyle elektrikleri kesildi ve şehrin Corona virüsü acil durum yasaklarını ihlal ettikleri için haklarında suçlama yapıldı.

Okullar yeniden açılmaya başlarken New York Times gazetesi 100'den fazla üniversite bölgesinde, öğrenciler barlara ve partilere gittiği için Corona virüsü vakalarında artış görüldüğünü yazdı.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne göre, vaka sayıları ve ölümler ülke genelinde düşüş eğiliminde ancak hala günde ortalama 40 bin yeni vaka kayda geçiyor. Çoğu uzman, havalar soğudukça enfeksiyonların yeniden artmasını bekliyor.

Epidemiyolog Michael Mina, "Bu sonbahara günde 40 bin vaka ile girersek, kontrol edilemeyen salgın riskiyle karşı karşıya kalırız" uyarısı yapıyor.