Uşak'ın Sivaslı ilçesi Erice köyündeki Banaz Çayı üzerine yapılan regülatör, bir yıl geçmeden duvarlarından su kaçırmaya başladı. Regülatörün yanıbaşında bulunan fakat bahçelerini, tarlalarını kapalı sistem sebebiyle sulayamayan köylüler, mağduriyetlerinin giderilmesini istiyor. Devlet Su İşleri (DSİ)'nin 3 milyon 460 bin TL'nin harcadığı regülatörden faydalanamadıklarını söyleyen köylüler, "Regülatörün bize faydasından çok zararı oldu. Biriken suyun dibindeki tarlamızı ve bahçemizi sulayamıyoruz. DSİ Uşak Şubesi'ne ve İzmir Bölge Müdürlüğü'ne konuyu iletmemize rağmen mağduriyetimizi giderilmedi." diyor

Yapımının üzerinden iki yıl geçmeden regülatörün set duvarının içinden ve kapaklarının yanlarından su sızmaya başladı. Buna rağmen yağmurların çok yağmasının etkisiyle gölette su tutulmaya, hattâ şelale gibi taşmaya başladı. Buna rağmen faydalanamayan köylüler, "Sulu yerde susuz kaldık." diyerek sitem ediyor. İnşaat bitip kapaklar kapatıldığında bir hafta içinde su tutan regülatörün duvarlarındaki yarıklardan ve kapaklardan aşağıya su akmaya başladığını söyleyen köylüler, "Göleti yapan müteahhit, işi teslim etmeden önce duvardan akan suyun görülmemesi için setin arkasına taş yığmış. Duvar yarıklarından sel gibi çıkan suya rağmen DSİ'nin internet sitesinde gölet, kullanıma açılmış ve yüzlerce dönüm arazi sulanıyor görünüyor ama biz arazilerimizi sulayamıyoruz. Biri gelse de bize bir örnek sulama yapsa." diyor.

Suyun bolluğunda susuzluk çektiklerini belirten Erice Köyü Muhtarı Hüseyin Kuran, şunları kaydetti: "Biz 1974 yılında yapılan kanallarla tarlalarımızı suluyoruz. Kapalı kanaldan su belirli yerlere gidiyor ama o giden yerlerden de sulama yapamıyoruz. Belirli yerlerden savak istedik. Yetkililer geldi, ölçtüler, 400 metrelik bir boru ihtiyacı var dediler. Bu boruyu getirip döşemediler. Vatandaş bana, 'Gel benim bahçeme sulama yap.' diyor. Ben nasıl sulama yapılacağını bilmiyorum. Müteahhite soruyorum, nasıl sulama yapacağız diye, bilmiyor. Müteahhit DSİ'ne soruyor, nasıl sulama yapacağız diyor, DSİ'dekiler nasıl sulama yapılacağını bilmiyor. Ben şimdi bir yetkilinin buraya gelip sulama yapılabiliyorsa bir tarlada göstermesini istiyorum."

'REGÜLATÖRÜN GÖVDEDEN SU KAÇIRDIĞINI GİZLEMEYE ÇALIŞTILAR'

Geçi kabulle regülatörü teslim aldığını söyleyen Muhtar Kuran, "2012'de başladı, 2013'te bitti. Gçici kabulle teslim aldık. Teslim aldığımızda gövdeden su kaçırıyordu. 'Sizler de biliyorsunuz ki bu regülatör gövdeden kaçırıyor, teslim aldığımızda ne olacak?' dediğimizde, 'Farketmez, teslim al." dediler. O şekilde geçici kabulünü aldık. Dışarıdan taş getirdiler ve kaçak yapan gövdenin önünü örttüler. Yeri geldiğinde, 'Size şu kadar hizmet ettik' diyorlar. Biz de diyoruz ki buyurun, yapmış olduğunuz hizmetten köylü faydalanabiliyor mu gelin görün." şeklinde konuştu.

Kullanılan suyun üç katının kaçaklardan aktığını söyleyen Kuran, "Vatandaşlarımız, şu anda mevcut proje kapsamında regülatörden faydalanamıyor. Dolayısıyla DSİ'ye, tarlalarına elektrik almak için müracaat ettiler. Elektrik alarak artezyenle sulama yapmak istiyorlar, DSİ, burada yapılan projeye engel olur diye elektrik almamıza izin vermiyor. Köylüm, her iki durumda da mağdur durumdadır. Mağduriyetimizin giderilmesini istiyoruz." dedi. Proje maliyeti ile müteahhidin aldığını iddia ettiği rakamların da kafalarını karıştırdığını söyleyen Hüseyin Kuran, "Bize verilen broşürde, 3 milyon 460 TL maliyet görünüyor, Müteahhide soruyorum, 'Ben 1 milyon 700 bin TL aldım.' diyor. Bilmiyorum, burada nasıl bir maliyet çıkardılar anlamadım." diye konuştu.

Köylülerden Cemal Yücel ise, "Üç dört metre derinlikte, herkesin tarlasına ulaşacak birer boru döşenecekti. Herkes kendi tarlasına bir vana koyacaktı. İsteyen damlama usulüyle, isteyen de salma usulüyle sulama yapacaklardı. Bunlar yer altında boruları döşediler, 'Eski kanalı kullanın.' dediler. Eski kanalı kullanacaksak, bu projenin bir anlamı bizim için kalmıyor. Yaz aylarında Banaz Çayı'nın suyu azaldığından dolayı barajda su bitiyor, baraj su tutmuyor. Duvarlarından kaçırdığı için kanalın içine su girmiyor. Eski kanalımız aktif olsaydı, bir damla dahi su akmış olsa o kanala giriyordu. Yazın biz daha çok mağdur oluruz." dedi.

'HATA VARSA REGÜLATÖR YIKILIR'

Meselenin aktarıldığı DSİ İzmir 2. Bölge Müdürlüğü'nden, ismini vermek istemeyen bir yetkili, "Köylülerin mağdur olduğunu söylediği durum, projenin hesabıyla ilgili olan bir şey. Oradaki su basıncı nereye kadar gitmesine müsaade ediyorsa o şekilde çalışıyor. Orası bir gölet değil, istediğiniz su basıncını sağlayamadığınız takdirde sulayabileceği alanlar sınırlıdır." dedi. Regülatörün dibindeki bahçenin sulanmadığına inanamadığını belirterek, "Erice köyüne bir yetkili gönderip inceleme yapmasını isteyeceğim, Bir baktıralım. Bu şekilde olmamalıydı. Regülatörün dibindeki tarlanın sulanmadığına inanamıyorum. Köylüleri bize yönlendirin, biz konuyu takip edelim. Su kaçırması varsa da inceleriz, işçilikten veya başka bir şeyden dolayı hata varsa bu yapı yıkılır." şeklinde konuştu.

'REGÜLATÖRLERİN SU KAÇIRMASI NORMAL DEĞİL'

Regülatörlerin su kaçırmasının normal olmadığını söyleyen Uşak İnşaat Mühendisler Odası Başkanı Osman Çalıkuş ise, "Regülatörün neresinden su kaçırdığı önemli. Konu hakkında kabaca bilgim var, detaylı bir bilgim yok. Bizim bu konuda açıklama yapmamız için yerinde inceleme yapmamız gerekiyor ancak genel olarak regülatörlerin su kaçırması normal olmaz. Tahliye kapağından çıkıyorsa bu normal bir şey, gömü duvarından su kaçırıyorsa normal değil. Taş duvar tipinde yapıldıysa izolasyonu sıfırlamak mümkün değil, su sızabilir. Bu sızdırma şakır şakır akar şeklinde olmaz ama betonarme bir yapı yapıldıysa, ortasında bir çekirdeği varsa bunun kaçırmaması gerekiyor. Önündeki bent de önemli." dedi.

Konuyla ilgili olarak, Pamukkale Üniversitesi'nden rapor istendiği öğrenildi. CİHAN