Bu soruyu bize “muhacir” rumuzlu bir okurumuz sormuş.

Çocukluk yıllarımızda bize ilk ezberletilen dualardan birisidir sübhaneke duası. Bu muhteşem duanın kelime kelime geniş anlamını vermeye çalışalım.

Sübhâneke, “Ya Rabbi! Şu varlık içinde Sana ortak koşulabilecek hiçbir şey yoktur. Sen, zatında, sıfatlarında ve icraatında teksin. Ne benim fiillerim ne de kâinatta cereyan eden hadiseler, Sen’den başkasına verilemez. İşte ben, böyle bir şirk düşüncesine sırtımı dönüyor, Sen’i tesbih ve takdis ediyorum.” demektir. 

ve bihamdik, “Hamd yalnızca Sana mahsustur” anlamına gelir. Sübhâneke ifadesinde Cenab-ı Hakk’ı bütün noksanlıklardan tenzih ederek, O’na karşı tam bir ubudiyet ortaya koyma mânâsı vardır. Böyle bir tenzih ifadesinden sonra gelen “Ve bihamdik”le insan, “Ben, bu mânâyı hakkıyla anlayamam ama Sen, bana bunu duyuruyorsun. Zira Sen bunları bana duyurmazsan ben duyup hissedemem. Öyleyse ben Sen’i bir taraftan tesbih ederken, aynı zamanda hamdle medyuniyet ve şükranlarımı da sadece Sana takdim ederim” demektir. 

ve tebareke’smük, “Senin ismin bereket kaynağıdır. Benim gibi boynu tasmalı, ayağı prangalılara, o engin hazinenden bir şeyler lutfet. Zira Sen, Seni inkar edip şirke koşanlara bile nice nimetler bahşediyorsun. Ben de bütün günahlarıma rağmen, Sana yönelerek Senin bereket kaynağı mübarek ismine sığınıyor ve huzurunda inim inim inliyorum” demektir. 

ve teâlâ ceddük, “Senin şanın yücedir. Nitekim Sultana sultanlık, gedaya da gedalık yaraşır. Ben çok düşüp kalkmış olabilirim, ancak şimdi iki büklüm olup kapına geldim. Zira Sen’den başka gidecek bir yerim yoktur. Günah bana yaraşmaz doğru, fakat af da Senin şanındır” mânâsı vardır. 

ve lâ ilâhe ğayruk, “Başkasına nasıl dönebilirim ki; Sen’den başka bir Mabud ve İlah yoktur” demektir. 

Her namazımızda Allahu ekber’den başlayıp selam verene kadar hep böyle tövbe yörüngeli bir teveccüh, yani Allah’a yönelme söz konusudur ve işte bu teveccüh zamanla kulu, adım adım Rabbine ve O’nun rızasına yaklaştırır.