Deloitte'in futbol kulüplerinin sezon gelirlerini incelediği Futbol Para Ligi 2010 raporunu yayınlandı. Futbolun 20 dev kulübü 2008-2009 sezonunu 3,9 milyar avro ciroyla kapattı. Kriz şartlarına rağmen Deloitte Futbol Para Ligi'nin toplam cirosu önceki sezona göre 26 milyon avro artış gösterdi. Rapora göre, 5 yıldır üst üste liste başında kalmayı başaran Real Madrid, 400 milyon avroyu aşkın geliriyle sezonu en verimli kapatan futbol kulübü oldu. Futbol Para Ligi'nde Real Madrid'i 57 milyon avro gibi ciddi bir artışla 366 milyon avro gelir düzeyine erişen Barcelona izledi. Futbol Para Ligi'nde 327 milyon avroluk geliriyle üçüncü sırada yer alan Manchester United, 2007'den 2009'a sterlinin yüzde 21 oranında değer kaybı nedeniyle geçen sezon Real Madrid'den 74 milyon, Barselona'dan ise 39 milyon avro daha az gelir elde etti. İlk 20 içinde yer alan 9 kulübün gelirlerinde gerileme görülürken, İngilizler sterlinin yarattığı hezimete rağmen Futbol Para Ligi'nde 7 kulüple yer alma başarısı gösterdi. Futbol Para Ligi'nde Almanya 5, İtalya 4, Fransa ve İspanya ise ikişer futbol kulübüyle yer aldı. Önceki sezonda listede yer alan Fenerbahçe ve VfB Stuttgart ise 2008-2009 sezonu için yerlerini Manchester City ile Werder Bremen'e bıraktılar. Geçen yılın Futbol Para Ligi'nde yer alan Fenerbahçe, geçen sezon elde ettiği 87 milyon avroluk gelirle ilk 20 kulübün yer aldığı listede yer alamazken, gelecek yılın listesinde yer alması öngörülen kulüpler arasındaki yerini korumayı başardı. -YAYIN HAKLARI, TOPLAM KULÜP GELİRLERİNİN YÜZDE 42'SİNİ OLUŞTURDU- Bazı futbol kulüplerinin gelirlerinin azalmasında kriz nedeniyle artırılamayan futbol bilet fiyatları veya yeni stadyum yatırımları gibi konular etkili oldu. Gelirler açısından alt sıralara gerileyen İtalyan futbol kulüpleri, Avrupa'nın diğer seçkin futbol kulüplerine oranla seyirci gelirlerini yeterince artırma başarısı gösteremedi. Rapora göre, futbol Para Ligi'ndeki takımların gelir artışlarında UEFA Şampiyonlar Ligi'nin de önemli bir katkısı bulunuyor. Sıralamada yer alan 6 kulüp UEFA Şampiyonlar Ligi karşılaşmalarına katılmamakla birlikte Futbol Para Ligi'nde yer alan 13 takım 500 milyon avro geliri doğrudan Şampiyonlar Ligi kampanyalarından elde etti. Bu rakam kulüp gelirlerinin yüzde 16'sını oluşturdu. Futbol Para Ligi'nde yer alan 20 kulübün 2008-2009 sezonunda yayın haklarından elde ettiği gelir 1,6 milyar avroya erişti. Toplum kulüp gelirlerinin yüzde 42'sini oluşturan yayın hakları özellikle 14 futbol kulübünün en yüksek gelir kalemleri arasında yer aldı. -1 MİLYAR AVROLUK BİLET HASILATI...- Rapora göre, işsizliğin artışı ve tasarruf edilebilir gelirdeki düşüşler, 2008-2009 sezonunda bilet satışlarını etkiledi. Ancak stadyumlardan ayağını kesmeyen taraftar, Futbol Para Ligi'ndeki 20 futbol kulübüne 1 milyar avroluk bilet hasılatı sağladı. Kulüp gelirleri içinde yüzde 26 paya sahip olan bilet gelirleri, döviz kurlarındaki değişimden bağımsız olarak bir önceki sezona göre yüzde 3,5 oranında arttı. Deloitte Türkiye Spor Endüstri Lideri Burç Seven rapora ilişkin değerlendirmesinde, ''Profesyonel yönetimin etkisinin günden güne daha çok hissedildiği futbol sektörünün 2008-2009 sezonunda krize karşı ciddi bir direnç gösterdiği anlaşılıyor. UEFA Şampiyonlar Ligi dolayısıyla düzenlenen kampanyalar ve yayın hakları dev kulüplere önemli avantajlar sağlıyor. Kriz ortamına rağmen büyük kulüp seyircisi takımını sahalarda yalnız bırakmadı'' dedi. 2008 / 2009 Sezonu Deloitte Futbol Para Ligi şöyle sıralandı: Futbol Kulübü: Gelir (milyon Euro) 1 - Real Madrid: 401,4 2 - FC Barcelona: 365,9 3 - Manchester United: 327,0 4 - Bayern Munich: 289,5 5 - Arsenal: 263,0 6 - Chelsea: 242,3 7 - Liverpool: 217,0 8 - Juventus: 203,2 9 - Internazionale: 196,5 10 - AC Milan: 196,5 11 - Hamburger SV: 146,7 12 - AS Roma: 146,4 13 - Olympique Lyonnais: 139,6 14 - Olympique de Marseille: 133,2 15 - Tottenham Hotspur: 132,7 16 - Schalke 04: 124,5 17 - Werder Bremen: 114,7 18 - Brussia Dortmund: 103,5 19 - Manchester City: 102,2 20 - Newcastle United: 101,0