Ancak bir süredir Türkiye’nin bu sivil toplum kuruluşlarına bakışının değiştiği görülüyor.

Bunun en önemli göstergelerinden biri, İçişleri Bakanlığı’nın 2013 yılından bu yana Suriye ve Türkiye’de yılda 300 bin kişiye insani yardımda bulunan ABD Merkezli yardım kuruluşu Mercy Corp’un çalışma iznini iptal etmesi oldu.

Mercy Corp Türkiye ofisinin çalışma izni almak için geçen hafta yaptığı yeni başvuruya henüz yanıt verilmedi.

Amerika’nın Sesi’ne bilgi veren Mercy Corp yetkilisi yeniden izin alacaklarına ilişkin umutlu olduklarını ve başvurularına verilecek cevabı beklediklerini söyledi.

Ancak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun seçim bölgesi Trabzon’daki sözleri yabancı sivil toplum kuruluşlarına karşı daha katı olacağının işaretini verdi.

İçişleri Bakanı, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin Trabzon şubesinde yaptığı konuşmada bu kuruluşlarda çalışan bazı kişilerin yabancı istihbarat servislerine çalıştığını savundu.

Soylu, “Açık söylüyorum para transferlerinden, çalıştırdıkları insanlara kadar birçok şeyin sabıkalı olduğunu ve tamamen toplum mühendisliği yaptıklarını ve Hatay sınırından Güneydoğu’ya kadar olan bütün yerlerde bazı elemanlarının gizli servis elemanı olarak tespit etmenin hayal kırıklığı içindeyiz. Bizim müdahale etmemiz gereken çevremizdeki ve ülkemizde attıkları kontrol etmemizi gerektiren en az kendi ülkemize zararlarının dokunmasını engellemek” dedi.

Soylu, “Onların bir sivil toplum örgütü hüviyetinde bir devlet kuruluşu olduklarını çok net bir şekilde bildiğim için ifade etmek istiyorum. Örneğin Almanya'nın Türkiye’deki sivil toplum örgütleri, Amerika'nın Türkiye'deki birtakım sivil toplum örgütleri, örneğin İngiltere'nin Türkiye'deki birtakım sivil toplum örgütleri, örneğin başka ülkelerin, başka kraliyet ülkelerinin Türkiye'deki birtakım sivil toplum örgütleri. Yaptığımız bütün araştırmalarda bilmenizi isterim ki etrafımızdaki coğrafyada oyun kurmaya çalışan dış dünyanın en önemli aparatları Türkiye'deki onların sözde sivil toplum örgütleridir, bu kadar açık ve nettir” dedi.

Türkiye’nin faaliyetlerini kıstığı “bir iki tane sivil toplum örgütünün” Türkiye Cumhuriyeti devletinden daha fazla ses çıkardığını belirten İçişleri Bakanı, bu yapıların dokunulmazlık zırhına sahip olduklarını ifade etti.

Bazı kişilerin din adamı ya da tercümanlık görünümünde veya gazeteci kılığında ajanlık yaptığını savunan Süleyman Soylu, bu görüşüne isim vermeden Şubat ayında tutuklanan Die Welt İstanbul muhabiri Deniz Yücel ile Mart ayında tutuklanan ABD’nin Adana Başkonsolosluğu’nda tercümanlık yapan Hamza Uluçay’ı örnek gösterdi.

“Bir konsolosun mütercimin kendi evinde çıkan belgeler ve ülkede karıştırdığı haltlar bir fitne müessesesi olarak orada durmaktadır. Bir büyük devletin konsolosluğuna sızmış terörist destekleyicisini görmüş durumdayız. Ajanlık yapıyorlar, bir tanesi bir büyük ülkenin İstanbul’daki konsolosluğunda aylarca günlerce korundu ve muhafaza edildi. Buradan Kandil’e gidip gelenleri bilmediğimizi zannediyorlar. PKK’dan PYD’den sızdırılan silahları bilmediğimizi zannediyorlar. Artık bu devirler geçti Türkiye Cumhuriyeti devletine ve hukukuna saygı duymayan herkese hukuk ve demokrasi içerisinde sonu nereye giderse gereken müdahaleyi yapacağız” dedi.

Türkiye’de 135 uluslararası farklı sivil toplum kuruluşu bulunuyor.

Bu STK’ların önemli bir bölümü şube ve temsilcilik düzeyinde faaliyet gösteriyor. Ancak Suriyelilerle ilgili çalışmalarda yerel STK’larla işbirliği zorunda.

Amerikan Karam Vakfı, World Vision International Catholic Relief Service, Samaritan Purse, Fransız Solidarities International, Norveç Mülteci Konseyi, Çek Muhtaç İnsanlar, İngiliz Save The Children, bir yıl süreyle doğrudan faaliyet yapma hakkına sahip.