Rapora göre, TEİAŞ’a ait 25 trafodaki kalıcı arıza ile dağıtım şirketlerinin kullanımında olan trafolardaki 120 bin 364 arızanın maliyeti vatandaştan çıkmış. 25 trafo arızasının maliyetinin 12,5 milyon Euro olduğu belirtiliyor.
Türkiye’yi karanlığa boğan elektrik kesintileriyle ilgili tartışmalar sürüyor. Elektrik iletim hatlarında yeteri kadar trafo olmamasından dolayı meydana gelen kalıcı arıza bedellerinin ise tarifeye yansıtılarak vatandaştan alındığı ortaya çıktı. Sayıştay’ın TEİAŞ 2013 denetim raporuna göre; TEİAŞ’a ait 25 trafoda oluşan kalıcı arıza ile dağıtım şirketlerinin kullanımındaki trafolarda meydana gelen 120 bin 364 arızanın maliyeti vatandaştan çıktı. 25 trafo arızası için tarifeye yansıtılıp vatandaştan çıkan maliyetin 12,5 milyon Euro olduğu ifade ediliyor. Dağıtım şirketlerinin kullanımındaki trafo arızaları eklenince bu miktarın çok daha fazla olduğu ifade ediliyor. Enerji Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Yeşil, TEİAŞ’ın ve dağıtım şirketlerinin arızalarından kaynaklı ‘yeni yatırım’ ya da ‘bakım-onarım’ arıza bedellerini ‘işletme giderleri’ kapsamında değerlendirerek tarifeye yansıttığını söyledi.
Sayıştay’a göre elektrik devresinde voltaj veya akımı indirmek veya yükseltmek için kullanılan trafolarda fiili yük, kurulu gücünün yüzde 70’ine ulaştığında kapasite artırımına gidilmeli. Ancak 2013’te Türkiye’de yüzde 70’in üzerinde oluşan fiili yüke rağmen ne TEİAŞ ne de dağıtım şirketleri iletim hatlarında yeteri kadar kapasite artırımına gitti. Rapora göre Türkiye’deki mevcut trafo sayısı 2013’te 1.505 adetti. Gücü yüzde 70’in üzerine çıkan trafo oranı ise yüzde 49’u buldu. Bu da 739 trafoya denk geliyor. Trafo sayısı, 2013’te sadece yüzde 5,6 oranında artırıldı. Oysa, mevcut güç baz alındığında trafo sayısının 2 bin 250 olması gerekiyordu. Yeterli trafonun olmamasından dolayı 2013’te önemli güç merkezinden müşterilere enerji taşıyan hat veya kablo çıkışlarında arızalar meydana geldi. 2013’te güç trafolarında meydana gelen arızaların yüzde 35,9’unu bu arızalar oluşturdu. Arıza sayısı, bir önceki yıla oranla da yüzde 44,5 arttı. Konuyu değerlendiren EMO Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Yeşil’e göre 25 transformatör için yapılan harcama 12,5 milyon Euro’ya denk geliyor. Ancak bu rakam gerçek arızaların maliyetini yansıtmaktan uzak. Arızalardan kaynaklanan ekonomik kaybı tespit etmek için çok boyutlu değerlendirme yapılması gerektiğini vurgulayan Yeşil, bunun için sanayideki üretimin durması dahil bir dizi ekonomik kayıplar göz önüne alınarak maliyetin hesaplanması gerektiğini söyledi. Yeşil, TEİAŞ’ın ve dağıtım şirketlerinin arızalarından kaynaklı ‘yeni yatırım’ ya da ‘bakım-onarım’ arıza bedellerini ‘işletme giderleri’ kapsamında değerlendirerek tarifeye yansıttığını da sözlerine ekledi. ZAMAN