Şirket gibi de yönetemedi... Varlık Fonu'nda görülmemiş borç düzeyi

Kanun gereği geçen yılın ekim ayında TBMM’ye sunulması gereken Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) ait 2018 Yılı Denetim Raporu, yedi ay gecikmeli olarak teslim edildi. Devlet Denetleme Kurumu’nun raporuna göre AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başında bulunduğu fon, kamunun önemli birçok kuruluşunu bünyesinde bulundurmasına rağmen, borcunu bir yılda neredeyse ikiye katladı.

Türk Hava Yolları, Türk Telekom, Ziraat Bankası, Halkbank, BOTAŞ ve PTT başta olmak üzere çok sayıda gelir getirici kuruluşu bünyesinde bulunduran TVF’nin, 2017 yılında 37 milyar TL olan borcu 2018’de 75 milyar 404 milyon TL’ye yükseldi. Bu borçların 58 milyar TL’si uzun dönem borçlardan oluşurken geri kalan borçlarının ise kısa vadeli olduğu bildirildi.

Birgün’den Hüseyin Şimşek’in haberine göre Varlık Fonu’nun talep eden kuruluşlara ve şahıslara verdiği borçlar da raporlarda kendisine yer buldu. Edinilen bilgiye göre, TVF, 2018’de tam 641 milyar TL’lik avans ve kredi kullandırdı. Bunun 500 milyar TL’si kişilere verilen kredileri oluşturdu. Bu borçların kimlere verildiği ise raporda yer almadı.

Birçok önemli kamu işletmesini elinde bulunduran TVF’nin bu şirketleri kontrol edemediği ifade edildi. Denetim raporunu hazırlayan uzmanlar, fona devredilen birçok şirkete ait pay sahipliğinden doğan yönetim hakkının kullanılamadığını bildirdi. Bakanlar Kurulu tarafından şirketlerin fona devredilmesi, yönetimlerinin fon tarafından yapılacağı anlamına gelmediği belirtildi. TVF bünyesinde olmasına karşın Türk Telekom, Halk Bankası, Ziraat Bankası, Türksat, PTT, BOTAŞ, ETİ Maden gibi şirketlerin fon tarafından kontrol edilemediği için yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulduğu bildirildi.