15 Temmuz’un ardından anonim şirket olarak kurulan, Sayıştay denetiminden muaf ayrıcalıklı konumu ve Ziraat Bankası, Botaş gibi ülkenin en önemli kurumlarının Hazine’ye ait hisselerinin devriyle “paralel hazine” yorumlarına yol açan büyüklükteki kaynağı ile başından beri tartışılan Varlık Fonu üzerinden AKP’de devam eden kavga, şimdilik Fon Başkanı Mehmet Bostan’ın görevden alınmasıyla sonuçlandı. Bostan’ın görevden alınmasıyla yerine vekâleten Borsa İstanbul Başkanı Himmet Karadağ getirildi.

Görevden alma kulislerde “Başbakan Binali Yıldırım’ın, görev alanını aşan müdahalelerinden rahatsız olduğu, Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’a yönelik kavgada ilk raundu kazandığı” şeklinde yorumlandı.

Kurulduğu Ağustos 2016’dan beri tartışma konusu olan Varlık Fonu’nda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Bostan’ın görevden alınması AKP’de altan alta devam eden kavgayı da su yüzüne çıkardı. Fon’da operasyona gidileceği, son Bakanlar Kurulu değişikliğinin ardından konuşuluyordu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın, kabine değişikliğinden önce Fon’un bağlı bulunduğu Nurettin Canikli aracılığıyla müdahalelerde bulunmasından rahatsızlık duyan Binali Yıldırım’ın ısrarı sonucu Varlık Fonu doğrudan Başbakanlığa bağlandı. Bu değişikliğin ardından Fon Yönetimi’nde beklenen değişiklik önceki gün gerçekleşti. Mehmet Bostan’ın yerine vekaleten Himmet Karadağ atanırken, kulislerde operasyonun devam edebileceği belirtilirken, “Yiğit Bulut da yönetimden giderse sürpriz olmaz” yorumları yapılıyor.

AKP’deki “Albayrak sınırı aşıyor” rahatsızlığının arttığı ve zaman zaman “damat-oğul çekişmesi” olarak gündeme gelen aile içindeki rahatsızlıkları da dikkate alan Saray’ın da operasyona müdahale etmediği konuşuluyor.

Ekonomi çevrelerini olduğu kadar AKP içindeki çekişmeyi gün yüzüne çıkardığı için siyasi kulisleri de hareketlendiren görevden alma, Kazakistan ziyareti öncesinde Erdoğan’a da soruldu. Varlık Fonu’nda hedeflenen ve arzulanan süreç olmadı” diyen Erdoğan, bir yandan Fon’un Başbakan Yıldırım’a bağlı olduğunun altını çizerek, “Benimle bir bağlantısı yoktur” derken, diğer yandan “Ama biz bunları Sayın Başbakan ile istişare ettik. Bu istişare neticesinde de karar aldık. Gelişmeleri gördük, böyle yürümeyeceğine karar verdik. Başbakan da adımını attı. Bunun için de hayırlı olsun diyeceğiz” diyerek “kendisine rağmen alınmış bir karar olmadığına” vurgu yaptı. Erdoğan, Varlık Fonu’nun reorganizasyonu için Kazakistan dönüşü adımlar atılacağını belirterek, bundan sonraki sürecin de içinde olacağı mesajını verdi.

***

BirGün'ün haberine göre Varlık Fonu’na kuruluşu aşamasından itibaren tepki gösteren muhalefet cephesinde de son gelişme ‘sürpriz’ olarak yorumlanmadı. Süreci yakından izleyen CHP milletvekilleri Faik Öztrak ve Bülent Kuşoğlu, yönetim değişikliğiyle gün yüzüne çıkan Fon’daki kavgaya ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Faik Öztrak: AKP, ekonomideki krizi aşabilmek için dışarıdan finans temin edebilmek için böyle bir fon kurmak istedi. Ancak, dışarıdaki ülkeler için öncelikli olan Türkiye’nin itibarıdır. En önemli kurumlarını Fon’a devreden bir Türkiye’nin itibarının ne durumda olduğu ortada.

Fon’un başına kimi getirirlerse getirsinler söyledikleri gibi bir kaynak elde edemezler. Tek adam rejimi devam ettiği sürece ülke ekonomisi rayına girmez. Başbakan bu Fon’un kaynaklarını ekonomideki günlük işleyişe müdahale etmek için kullanmak istiyor. Anlaşılan o ki Saray’la Başbakan arasında da zaman zaman bu konuda görüş ayrılıkları söz konusu. Ancak yönetiminde kim olursa olsun bu Fon’un sağlıklı bir çalışma yürütmesi ve fayda temin etmesi mümkün değil.

CHP Tekirdağ Milletvekili Bülent Kuşoğlu: Varlık Fonu kurulurken faiz lobisine son verileceği iddia ediliyordu ama tam tersi oldu bir yıllık süreçte, faiz düşmedi tam tersi arttı. AKP ekonomide büyük bir sarmalın içinde. Aslında 2019’u beklemeden seçim yapmak istiyorlar ama ekonominin içinde bulunduğu tablo nedeniyle cesaret edemiyorlar.

Hukunun tesis edilemediği, özgürlüklerin olmadığı bir ülkeye tabii ki yabancı yatırımcı gelmez. Son bir yılda 1 milyon doların üzerinde hesabı bulunan 6 bin kişi yurt dışına çıkmış. Bu siyasi otoritenin neden olduğu bir şey. Ekonomi kadrolarıyla ilgili değil. Fonların büyük getirileri var ve o fonda görev alanlar büyük avantajlar elde ediyorlar. Varlık Fonu yönetiminde yaşanan da bu avantaj paylaşımı konusundaki kavganın bir sonucu bana kalırsa.