Sayıştay'ın Karayolları Genel Müdürlüğü 2020 yılı denetim raporunda; 2017 yılında pazarlık usulü ile gerçekleştirilen  “Eskişehir Şehir Hastanesi Kavşak ve Bağlantı Yolu” inşaatı ihalesi ile ilgili dikkat çeken tespitler yer aldı.

Proje olmadan çıkılan ihalede yer alan “110 mm kablo muhafaza borusu” iş kaleminin, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. resmi birim fiyatlarının yaklaşık 315 katına yaptırıldığı belirlendi.

Sayıştay raporunda, işe ait birim fiyat teklif cetvelinde “110 mm kablo muhafaza borusu” iş kalemi miktarının 200 metre olarak belirlendiği aktarılarak “Herhangi bir projeye veya çalışmaya dayalı olmadığından 200 metre hesabının yaklaşık maliyette nasıl belirlendiği anlaşılamamıştır” denildi.

Söz konusu iş kaleminin yaklaşık maliyetteki birim fiyatının Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. resmi birim fiyatlarına göre metre başına 7.94 TL olduğu kaydedilerek “Yüklenici, söz konusu iş kalemine 2.500 TL/m (yaklaşık maliyetin 315 katı) teklif etmiş ve toplam 3 bin 862 metre (yaklaşık maliyetin 19 katı) imalat gerçekleştirmiştir” tespiti yapıldı.

Buna göre, kesin proje ve mahal listesi olmadan ihaleye çıkılması ve yaklaşık maliyetin gerçekçi hazırlanmaması sonucunda toplam yaklaşık maliyeti bin 588 TL olarak hesaplanan iş kalemi için yüklenici firmaya toplam 8 milyon 646 bin 91 TL ödeme yapıldığına dikkat çekildi.

Söz konusu iş kalemine ait miktarın 200 metre yerine gerekli çalışmalar yapılıp gerçekçi hazırlanarak 3 bin 862 metre olarak hesaplanması durumunda  yüklenicinin toplam teklif tutarının 83 milyon 790 bin TL'den 92 milyon 945 bin TL'ye çıkacağı hesaplandı. Ve bu durumda ihaleyi söz konusu firmanın değil en uygun teklifi veren üçüncü teklif sahibi isteklinin kazanacağı belirlendi.

Bu iş kalemi için üçüncü teklif sahibinin metre başına 5,4 TL teklif verdiği aktarılarak “Bu istekli tarafından yapılması durumunda sözleşme bedelinin 89 milyon 27 bin TL olacağı görülmüştür. Kesin proje ve mahal listesi olmadan ihaleye çıkılması ve yaklaşık maliyete esas miktarların gerçekten uzak belirlenmesi, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi fiilen en avantajlı teklif olmaktan uzaklaştırmakta; bahsedilen iş kalemi miktarının ciddi seviyelerde yükselmesi sonucu idareye diğer isteklilerin vermiş olduğu tekliflerin daha üzerinde maliyete neden olmaktadır” denildi.

İdarenin, işin Eskişehir Şehir Hastanesinin faaliyete geçmeden önce acilen bitirilmesi gerektiği için uygulama projeleri hazırlanmadan ihale çıkıldığını bildirdiği aktarıldı.

Karayolları Genel Müdürlüğü'nün sorunların hızlı ve acil yapılması gereken yol yapım işlerinde tekrar yaşanmasının muhtemel olduğu ve bu tür spekülatif fiyat verilen iş kalemleri için “revize birim fiyat” uygulaması yapıldığının bildirildiği de raporda yer aldı.

Sayıştay denetçileri, revize birim fiyat düzenlenmesinin kısmen sorunu çözdüğünü, asıl çözümün projeler ve mahal listelerinin hazırlanması,  gerçekçi metrajlarla ihaleye çıkılması olduğunu vurguladı.