Sebze meyve üreticisi ile market fiyatları arasında uçurum var

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Çarşamba, Aralık 8 2021

Türkiye’de yıllık resmi enflasyon kasım ayında yüzde 20’yi aşarken gıda fiyatlarındaki artış dar gelirli vatandaşları etkiliyor.

Türkiye gıda fiyatlarındaki artışı izlemek için 'erken uyarı sistemi' kurarken sebze ve meyvelerde üretici ile market fiyatları arasındaki belirgin fark devam ediyor.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) verilerine göre birçok gıda maddesinde üretici ile marketlerdeki fiyat farkı yüzde 200’i aşarken çok sayıda üründe de fiyat farkı yüzde 100 ila 200 civarında seyrediyor.

Peki, sebze ve meyve fiyatlarında üretici-market farkı hangi üründe ne kadar? Üretici fiyatı ile hal, pazar ve market fiyatları arasındaki fark yüzde kaç?

TZOB aralık ayı başında yaptığı açıklamada kasım ayında üretici, hal, pazar ve marketlerde sebze ve meyve fiyatlarının ne kadar olduğunu duyurdu. TZOB’un verilerine göre, Kasım 2021’de fiyat farkının en çok olduğu ürün limon. 1 kilogram limonun fiyatı üreticide 50 kuruş iken halde 2,56; pazarda 3,66 ve marketlerde 4,5 TL oldu. Hal ile üretici fiyatı arasındaki fark yüzde 411 olurken pazar fiyatı fark yüzde 632; marketlerle fark ise yüzde 790 oldu.

Temel gıdalarda fiyat farkı yüzde 200’den fazla

En temel gıda maddelerinden birisi olan kuru soğanda da yüksek kar oranları dikkat çekiyor. Üretici kuru soğanın kilosunu 59 kuruşa satarken aynı ürünün hal fiyatı 1,29; pazar fiyatı 2,25 TL ve market fiyatı ise 2,42 lira.

Bu da üretici fiyatının üzerine yüzde 309 ekleme yapıldığı anlamına geliyor. Bir başka ifadeyle kuru soğanın fiyatı marketlerde üretici fiyatının 4,1 katına satılıyor.

Mandalinanın üretici fiyatı 1,82 TL iken marketlerde 6,3 liraya satılıyor. Fiyat farkı yüzde 247. Üretici fiyatı 1,89 lira olan ıspanağın market satış fiyatı 6,31 TL. Fiyat farkı ise yüzde 233. Portakal ve elmadaki fiyat farkı da yüzde 221. Üreticide 2,18 lira olan elmanın market fiyatı 6,99 TL. Kabak ve marulda da üretici-ma