Sayıştay’ın “Yatırımcı Tazmin Merkezi” Raporu’na göre, 1994’teki krizde iflas eden binlerce yatırımcının ezici çoğunluğunun paraları ödenmedi. Son beş yılda sadece 16 kişiye ödeme yapıldı. İflas eden yatırımcılara yönelik 1999’da kurulan Özel Fon’da biriken 212 milyon 784 bin liranın akıbeti ise bilinmiyor.

Kurum, bu paranın bankada tutulduğunu açıklarken Sayıştay, “Yatırımcılara güven vermek için çıkarılan Kanun ve kurulan Fon’un gereği yerine getirilmedi” dedi.

Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, işte o çarpıcı tespitler:

” – 1994 yılında yaşanan ekonomik krizin etkisiyle kapatılan aracı kurumlarda yatırımı olanların alacaklarının bir kısmını karşılamak amacıyla yaklaşık 19 yıl önce 1999 yılında çıkarılan kanunla özel bir fon kurulmasına rağmen, bugüne kadar; İflas idarelerince bazı aracı kurumlarla ilgili hak sahiplerine hiç ödeme yapılmadan veya çok az kişiye ödeme yapılarak iflasın kapatıldığı; bazı aracı kurumlarla ilgili olarak az sayıda yatırımcıya ödeme yapıldıktan sonra yıllar geçmesine rağmen iflas işlemlerinin halen açık tutulduğu; bazılarında uzun zamandır hiçbir işlem yapılmadığı halde iflasın açık tutulduğu; bazılarında hak sahiplerine dağıtılmak üzere iflas idarelerine gönderilen paraların bir kısmının hak sahiplerine ödenmediği ve beş yıl geçmesine rağmen bu paraların YTM’ye iade edilmediği görülmüştür.

– YTM yönetimi tarafından da bu konunun yeteri kadar takip edilmediği; tasfiye işlemleri hakkında YTM tarafından ilgili iflas idarelerinden yeterli bilgi ve belge temin edilememesinin ve hatta bazı dosyalara hiç ulaşılamamasının, Özel Fon kapsamında ortaya konulan uygulamanın takibini zorlaştırdığı; son 5 yıldır sadece 16 kişiye ödeme yapıldığı ve neredeyse uygulamanın güncelliğini yitirdiği, bu amaçla oluşturulan ve yasal olarak başka bir iş için de kullanılamayan Özel Fon’da biriken paranın 2017 yıl sonu itibariyle 212.748.147,96 TL’ye ulaştığı ve bu paranın akibetinin belirsiz olduğu, tespit edilmiştir.

– Ekonomik krizlerden etkilenen piyasalara yeniden güven kazandırmak ve o dönemde zarara uğrayan yatırımcıların zararlarını telafi etmek amacıyla çıkarılan Kanunun büyük ölçüde gereğinin yerine getirilmediği ve çok sayıda hak sahibinin Kanunla sağlanan imkandan mahrum bırakıldığı anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemelere göre, hak sahiplerine Fon’dan yeterli düzeyde ödeme yapılamamasının temel sebebinin iflas idarelerinden, kısmen de süreçle ilgili fazla bir yetkisi olmamakla birlikte YTM’nin yeterli düzeyde kontrol ve izleme yapmamasından kaynaklandığı değerlendirilmektedir.

– Mevcut duruma bakıldığında; bazı aracı kurumlarla ilgili hiç ödeme yapılmadan iflasın kapatılmış olması, bazılarında az sayıda yatırımcıya ödeme yapılmış olması, son beş yılda (YTM döneminde) sadece 16 kişiye ödeme yapılabilmiş olması, iflas idaresinin banka hesabına yatırılan tutarlardan 5 yıl geçmesine rağmen hak sahiplerine ödenmeyen önemli tutarların olması ve bu tutarların YTM’ye iade edilmemesi gibi durumlara bakıldığında, konunun gündemden düştüğü, Kanunla sağlanan bu imkandan yatırımcıların yararlandırılamadığı ve oluşturulan bir kaynağın ortada kaldığı görülmektedir.

– İflas idarelerince yaklaşık 19 yılda toplam 4 bin 167 yatırımcıya 20 miyon 364 bin 575 TL ödeme yapıldığı; bazı iflas dairelerinin hiç ödeme yapmadan dosyaları kapattığı; bazılarının ancak 1-10 kişiye ödeme yaptığı; bazılarında uzun süre hiçbir işlem yapılmamasına rağmen iflasın halen açık tutulduğu tespit edilmiştir.

Buna karşılık yatırımcıların bu kayıplarını karşılamak üzere Fon’da tutulan paranın da her yıl eklenen faiz gelirleriyle birlikte 212 milyon 748 bin 147 lira 96 kuruşa ulaştığı görülmektedir. Bu para, Kanun gereği başka işlerde de kullanılamadığı için YTM yönetimince banka hesaplarında nemalandırılarak tutulmaya devam edilmektedir.

– Devir işlemlerinin yapıldığı 24.09.2013 tarihine kadar Özel Fona ilişkin faaliyetler belirtilen düzenlemeler kapsamında İMKB bünyesinde yürütülmüştür. Diğer yandan, müflis aracı kurumlarla ilgili tasfiye işlemleri 2013 yılında 6362 sayılı Kanun’la başlamış değildir. Tasfiye işlemlerine ticaret mahkemelerince verilen iflas kararlarının ardından 1995 yılından itibaren başlamış olup, 6362 sayılı Kanun’la yapılan düzenleme ise daha önce yatırımcıların zararlarını karşılamak için 1999 yılında 4487 sayılı Kanun’la İMKB bünyesinde kurulan Fonun, bu defa yeni kurulan YTM yönetimine devredilmesinden ibarettir.”