Yurtiçi ve yurtdışında artan riskler piyasalarda etkili olmayı dün de sürdürdü. Dolar kuru 4.5995’e çıkarak yeni zirvesini gördü. Avro/ TL 5.4058, sterlin ise 6.1312 TL’ye çıktı. Dolarda küresel güçlenme eğilimi sürerken, Türk Lirası, diğer gelişen ülke para birimleri arasında dolar karşısında en fazla değer yitiren para birimi oldu. TL’nin dolara karşı kaybı gün içinde yüzde 2’yi aştı. Diğer gelişen ülke para birimleri ise dolar karşısında hafif düşüş ve yükselişler yaşadı. ABD Merkez Bankası’nın bu yıl iki kez daha faiz artırımına gidebileceği beklentisi dolarda güçlü bir değerlenme eğilimi yaratırken, dolar endeksi 93.86’a ulaşarak beş ayın yeni zirvesini gördü. Diğer yandan ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı molası ve İtalya’da koalisyon kurma çalışmalarının sürmesi de gelişen ülkelere dair risk iştahını artırdı. Gelişen piyasalara yönelik satış baskısı yanında, Türkiye piyasaları, içeride erken seçim nedeniyle artan siyasi riskler, yükselen cari açık ve Merkez Bankası’nın (TCMB) kur ve enflasyondaki yükselişe tepki vermemesi nedeniyle artan risk iştahından en fazla etkilenen piyasa oldu.
Yeni korku 4.60
ABD faizlerinin yüzde 3 üzerinde seyretmesi ve Türkiye’de seçim öncesi harcamaların bütçeyi baskılayacağı endişesiyle piyasa faizleri de yükseldi. 10 yıllık tahvilde bileşik faiz yüzde 15’in üzerine çıktı. Bankacılar, ekonomi yönetiminin ve Merkez’in güven tesisi için somut adımlar atması gerektiğine dikkat çekti. GCM Menkul Kıymetler Araştırma Uzmanı Enver Erkan, Merkez Bankası’nın hiçbir aksiyon içerisinde görünmemesiyle lirada art arda değersiz seviyeler görüldüğünü belirterek “İçeride TL’nin güçlenmesini sağlayacak adımlar atılmadan, ABD tahvil piyasasındaki satışların devamı da kura yükseliş olarak yansıyacaktır. TCMB’den bir adım gelmezse TL’de değer kaybı sürebilir, 4.60 üzerine yerleşecek bir kur hareketi görmemiz olası” dedi. Londra’dan BlueBay stratejisti Timothy Ash ise Merkez Bankası’nın 7 Haziran’da gerçekleştireceği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına işaret ederek “Merkez Bankası’nın 7 Haziran’dan önce bir toplantı yapmayacağı anlaşılıyor. Yabancı yatırımcı için asıl endişe Türkiye ekonomisinin fazla ısınıp ısınmadığı ya da para politikasının uygun olup olmadığı” yorumunu yaptı.
Kalıcı iyimserlik yok
Piyasalarda devam eden endişeler ardından döviz likiditesine yönelik bir dizi adım atan TCMB geçen hafta da “gerekli adımlar atılacak” açıklaması yapmıştı. Ancak piyasalarda TCMB’nin rahatsızlığını göstermesi açısından “sözlü müdahale” olarak algılanan açıklama TL’ye kalıcı bir iyimserlik getirmedi. TL’deki değer kaybına, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçimlerin ardından başkan olarak para politikalarında daha etkin rol oynayacağına yönelik açıklamaları da hız kattı. Öte yandan 24 Haziran’da yapılacak milletvekili aday listeleri de piyasalar tarafından takip edildi.
En fazla TL düştü
Türk Lirası % 2.2 -
G. Afrika Randı % 0.1 +
Meksika Pezosu % 0.1 -
Rus Rublesi % 0.5 -
Hindistan Rupisi % 0.06 +
Rekorun nedenleri
1. Genişleyen cari açık
2. Siyasi riskler
3. Merkez Bankası’nın tavrı
4. ABD’de yükselen faizler
5. Artan risk iştahı
Altın da uçtu
Doların yükselişiyle desteklenen altının gram fiyatı 189.38 lirayla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Cuma günü 24 Ayar gram altın 185 liradan kapanmıştı. Kapalıçarşı’da çeyrek altın 314 liradan satılırken Cumhuriyet altını da 1274 liradan alıcı buldu.
