Merkez Bankası'nın (MB) 28 Şubat ile biten haftada 77.5 milyar dolar olan brüt döviz rezervi, 3 Nisan ile biten haftada 58.2 milyar dolara geriledi. Döviz rezervindeki düşüş 13 Mart sonrası corona virüsüne karşı alınan önlemlerin başlaması ve artan kamu döviz arzı nedeniyle hızlandı.
Rezerv düşüşünde döviz arzının haricinde zorunlu karşılık adımları ve reeskont kredi ödemelerinin ötelenmesinin de etkili olduğu belirtiliyor. 28 Şubat-3 Nisan tarihinde altın ve döviz olmak üzere toplam MB rezervleri ise 107.8 milyar dolardan 89.5 milyar dolara indi.
Kasadaki altın ve döviz rezervleri; ne 12 aylık cari açığı ne de vadesi gelen dış borcu fonlayabilir düzeyde. Türkiye'nin bir yılda ödemekle yükümlü olduğu 174 milyar dolarlık dış borcu var.
ABD Merkez Bankası eski Başkanı Alan Greenspan'e atfen Greenspan-Guidotti kuralına göre, bir ülkenin döviz rezervleri, kısa vadeli dış borçları kadar olmalı. Bu oran, dış finansman sağlanamazsa, MB'nin buna direniş gösterecek yeteri kadar korumasının olup olmadığını gösteriyor.
KASADA 27.1 MİLYAR DOLAR VAR
Öte yandan, MB'nin brüt döviz rezervlerinin kullanılabilir kısmı yani net döviz rezervi ise 3 Nisan ile biten haftada 5.6 milyar dolar azalışla 27.1 milyar dolara indi. Bankacıların hesaplarına göre, Şubat sonunda 26.9 milyar dolar olan toplam swap stoğu sonrası net rezervler ise negatif bölgeye yaklaşmış durumda.
‘Türkiye para basıyor'
Brüt döviz rezervinin ciddi bir düşüş sergilediğine dikkat çeken ekonomist Mahfi Eğilmez, “Türkiye para basıyor. Bastığı parayı Hazine'ye veriyor, Hazine bununla gereken ödemeleri yapıyor, para piyasada kalmasın diye bastığı paranın bir kısmını döviz satarak geri topluyor. Bunu da döviz rezervlerindeki azalıştan görebiliyoruz” değerlendirmesini yaptı.