ZEYNEP KAÇMAZ - ZAMAN GAZETESİ Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü'nden Prof. Dr. Mehmet Yaman, renkli işlemeli tabaklarda asitli ve tuzlu gıdaların uzun süre bekletilmesi halinde, bu mutfak gereçlerinin kurşun ve kadmiyum açısından tehlikeli olduklarını belirtiyor. Gıda mühendisi Sedat Kuru da tahta mutfak malzemelerinin bulaşık makinesine atılmamasını söylüyor. Porselen tabaklar, teflon tavalar ve tahta gereçler evlerden eksik edilmeyen, yemek yaparken yokluğunun hissedildiği mutfak malzemeleridir. Bu ürünlerin kullanımı esnasında yapılan birtakım yanlışlar sağlığımıza ciddi zararlar veriyor. Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü'nden Prof. Dr. Mehmet Yaman, renkli işlemeli tabaklarda salçalı yemek gibi asidik ve turşuya benzer tuzlu gıdaların uzun süre bekletilmesi halinde bu mutfak malzemelerinin kurşun ve kadmiyum yönünden tehlikeli olduklarını belirtiyor. Prof. Dr. Mehmet Yaman, çatal kaşıkların genellikle paslanmaz çelikten yapıldığını belirtiyor. Bazılarının da gümüş kaplama olduğunu dile getiren Yaman, daha ucuz bazı türlerde ise paslanmaz olmayan yumuşak çelikten bir metal üstüne sırasıyla krom, bakır, nikel ve krom kaplandığını aktarıyor. Yaman, bu türdeki kaplamalı bir kabın çizilmesi ve asidik veya tuzlu gıdalarla uzun süre teması halinde risk oluşturduğunu belirtiyor. Yaman, "Bu çeşitteki renkli işlemeli kaplarda yoğurt, salçalı yemek ve sirke gibi asidik ve turşu gibi tuzlu gıdaların uzun süre bekletilmesi halinde, bu mutfak gereçleri kurşun ve kadmiyum yönünden tehlikeli olabilmektedir. Bu metalik boyalar sır tabakasıyla sırlanıyorsa da kullanıma bağlı olarak aşınma sonucu risk artmaktadır." diyor. Prof. Dr. Mehmet Yaman yönetiminde yapılan bir yüksek lisans çalışmasında analize tabi tutulan çok sayıda tabağın birçoğunda risk gözlenmese de markalı ve markasız bazı tabaklarda kadmiyum, kurşun gibi zararlı kimyasalların asitli gıdaları temsil eden asitlerde bekletildiğinde bulaştığı ortaya çıktığı tespit edildi. Kadmiyum, kanserojen kimyasal bir madde iken kurşun, çok fazla toksin içeriyor, beyin fonksiyonlarını bozuyor ve IQ değerini düşürüyor. Boş teflon tavayı ocakta ısıtmayın Prof. Dr. Mehmet Yaman'a göre yapışmaz teflon (politetrafloro etilen) tavaların bir kısmı 230 oC'den itibaren kanserojen bir kimyasal olan perflorooktanik asit (PFOA) yayabiliyor. Sıcaklığın 350 oC'yi geçmesi durumunda bu kimyasaldan kaynaklanan risk ise kesin. Boş teflon tavanın ocakta ısıtılması durumunda da bu sıcaklığa ulaşılıyor. Böylece, PFOA zararlı kimyasalı tavadan gıdaya ve havaya bulaşıyor. Bu da kişinin bağışıklık sistemini bozuyor. Gıda mühendisi Sedat Kuru ise tahta mutfak gereçlerinin bulaşık makinesine atılmaması gerektiğini söylüyor. Kuru, buna sebep olarak da yüksek sıcaklıkta tahtanın direncinin azaldığını, ayrıca deterjan kimyasalının tahtaya nüfuz edip daha sonra yemeğe geçmesini gösteriyor.