Yazı dizisi yayımlanmaya başladıktan sonra SABAH gazetesine pek çok telefon ve e-mail geldi. Bu sorunu yaşayanlar yardım isterken, duyarlı hayırseverler ihtiyacı olanlara kemik iliği bağışında bulunmayı, gerekirse bütçelerinden para ayırmayı öneriyordu. Ancak bunun yolunu bulamıyordu. Sağlık Bakanlığı Kanser Daire Başkanı Prof. Dr. Murat Tuncer'e bunun en doğru yolunu sorduk: * Yazı dizimiz başladığından beri pek çok insan 'Ben kemik iliğimi bağışlamak istiyorum' diye başvuruyor. Nereye başvurabilirler? Bence en doğru yol doku kayıtlarını sisteme dahil edip birinin ihtiyacı olduğunda kemik iliği vermek. Zaten gidip doğrudan kemik iliği veremezsiniz. Çocuklara bağışta bulunmak istiyorsanız Antalya Akdeniz Üniversitesi'ne başvurun. Bir form dolduracaksınız, kanınız alınacak, onun testi yapılacak, bulaşıcı hastalığınız yoksa kayıtlarınız sisteme girilecek. Sonra ihtiyacı olan bir hasta sizin dokunuzla eşleşene kadar bekleyeceksiniz. Yetişkin birine bağışta bulunmak istiyorsanız Ankara ya da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne gidip kan testi yaptırın. Adınızı yazdırın. Böylece sisteme girersiniz. Hıfzıssıhha böyle bir merkez kurmak için çabalıyor. Onlar merkezi açınca tek bir yere bağışlamak için başvurmanız yeterli olacak. * Kemik iliği nakli için parasal destek vermek isteyen insanlar nereye gitmeli? Şu anda kemik iliği nakli yapılması gerektiğinde tedavi masraflarının hepsi genel sağlık sigortasından ödeniyor. Yeşil kartlılar için bazen sorun oluyor, onların ilaçları karşılanmıyor. Yardımda bulunacaksanız bunu bilin, kemik iliğine ihtiyacı olan hastaların hepsi fakir değil bunu da unutmayın. Ancak yine de bağışta bulunmak istiyorsanız bence en doğru yol ihtiyacı olan hastaya direkt ulaşmaktır. Hastaları bulmak lazım, dernek ya da vakıflar kanalıyla yardım doğru değil. Yardımda bulunmak istiyorsanız, doktorlardan bu konuda yönlendirme yapmasını isteyin. Bir devlet hastanesini arayın ki bunun için Ankara Demetevler Onkoloji Hastanesi, Bursa Onkoloji Hastanesi ve diğer üniversite hastaneleri doğru adreslerdir. Buradaki doktorlara maddi imkânı yetersiz hastaları sorun, onlar size yardım edecektir. O hastaya direkt olarak yardım edin. En doğru şekli budur. HASTAYA DÖNMÜYOR * Lösemili çocuklar için dernekler var, oraya yapılan yardımlar kemik iliği sorununu çözer mi? 200'ün üzerinde kanserle ilgili dernek ve vakıf var. Bu sayı çok çok fazla. Yapılan yardımların hastalara tam olarak nasıl ulaştığı bilinmiyor. Bence o dernekler ya da vakıflar çok duygu sömürüsü yapıyor, ben buna karşıyım. Bakıyorsunuz bir vakfın ya da derneğin milyonlarca doları birikiyor ancak bunlar hastaya geri dönmüyor. Derneğe ya da vakıfa yardımda bulunmak çok dolaylı bir yol. * Kemik iliği nakli yaptırmak aileler için büyük yük. İliğin uyup uymadığını belirleyecek taramalar için aileler her defasında 400 Euro ödüyor, bunu devletin ödemesi gerekmez mi? Ailelerin bu konuda talepkâr olması gerekli. Doktordan tarama gerektiğine dair raporu alsınlar ve Genel Sağlık Sigortası'na başvursunlar. Mutlaka ödedikleri parayı alacaklardır. Bu konuda yaşanan en büyük sorun bürokratik sorun... SABAH