Güneş ışınlarına fazla maruz kalmanın sağlık açısından ciddi sorunlar getirdiğine yönelik uyarılar çeşitli kurumlar tarafından sık sık
yapılıyor.
Dünya
Sağlık Örgütü (WHO) ise güneşle çok az temas etmenin de kronik sağlık sorunlarına neden olabileceğine dikkati çekti ve insanların güneş ile ''dengeli'' bir ilişki kurmaları gerektiğini kaydetti.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) resmi internet sitesinde yayınlanan son raporundan derledikleri bilgilere göre, her
birey, kaçınılmaz olarak güneşten gelen ultraviyole ışınlara (UV) maruz kalıyor. UV ışınlarına aşırı maruz kalmak başta cilt
kanserleri ve katarakt olmak üzere, pek çok ciddi hastalığa yakalanma riskini
artırdığını kaydeden WHO uzmanları, her bireyin sağlıklı gelişimini tamamlayabilmesi ve sürdürmesi için bir miktar UV ışını alması
gerektiğine de dikkati çekiyorlar.
''Makul miktarda alınan UV ışınlarının,
kemiklerin gelişimi ve sağlığı açısından hayati rol oynayan D vitamini üretiminde önemli rol
oynadığı'' belirtilen WHO Raporunda, UV ışınlarına fazla maruz kalmak kadar, yetersiz alınmasının da bir dizi kronik rahatsızlığa davetiye çıkarabileceği belirtiliyor.
UV ışınlarının hangi şiddette olduğunu güneşin açısı, gökyüzünün bulutlu ya da açık olması, bulunduğunuz yerin yüksekliği, bulunulan yerin ekvatora yakın bir enlemde olup olmaması gibi faktörler belirliyor. Uzmanlar, ayrıca, cilt renginin de önemli bir faktör olduğuna dikkati çekerek, açık tenlilerin UV ışınlarına daha kısa sürelerle maruz kalmaları gerektiğini kaydediyorlar.
WHO raporunda, gerekli miktarda D vitamininin vücutta bulunmasının, raşitizm, kemik erimesi gibi kemik hastalıklarına
yakalanma riskini azalttığına işaret edilerek, güneş ışınlarının bazı kanser türleriyle,
bağışıklık sistemi rahatsızlıklarına yararlı
olduğunu kanıtlamak üzere çok yoğun bilimsel araştırmalar yapıldığı hatırlatılıyor.
Raporda, özellikle düşük rakımlarda yaşayan ve D vitamini içeren özel diyetlerle beslenmeyen toplulukların, gerekli D vitamini elde etmek için en büyük kaynaklarının güneş olduğu kaydediliyor.
Araştırmada, her ülkenin yetkililerinin, bireylere güneşe ne kadar süreyle çıkacaklarına dair
tavsiye vermeden önce, ülkenin coğrafi konumunu ve kişilerin cilt tiplerini göz önünde bulundurması gerektiği
belirtiliyor ve ''UV ışınlarına aşırı maruz kalmanın zararlarının, D vitamini eksikliğine bağlı hastalıklara oranla çok daha tehlikeli
olduğu'' uyarısı yapılıyor.
UV IŞINLARININ NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR
WHO tarafından yayımlanan raporda, bilimsel literatür üzerinde yapılan kapsamlı araştırmalar sonucunda, UV ışınlarına aşırı maruz kalmanın neden olduğu belli başlı hastalıklar arasında ilk sırada malign melanoma olarak bilinen
cilt kanseri türü geliyor.
Cilt kanserinin en ağır seyreden türü olarak bilinen malign melanoma, hızlı yayılması nedeniyle, en fazla beş yıl içinde ölümle
sonuçlanıyor. Hastalığın en temel nedeni olarak UV ışınları gösterilirken, açık tenli, güneşe duyarlı olan insanlar daha fazla
risk altında bulunuyor.
UV ışınları, malign melanoma dışındaki cilt kanseri türlerine de neden olarak gösterilirken, ışınların cilt dışında en büyük zararı gözlere verdiği kaydediliyor.
Uzmanlar, gözün beyaz bölümünde görülen iltihaplanmalar ve nadir rastlanan bu
bölge tümörlerinin yüzde 50-70'inin UV ışınlarına aşırı maruz kalmaktan kaynaklandığını dile getiriyorlar.
Bronz ten, birçok kadın için
estetik ve güzellik anlamına gelse de WHO raporuna göre, cildini yaşlanmaktan korumak isteyen hanımlar, güneşle temaslarını yeniden gözden geçirmek zorundalar. Rapora göre,
UV ışınları, ciltteki lekelenmelerin ve kırışıklıkların önemli nedenleri arasında gösteriliyor.
Tıp literatüründe 65 yaşın altında görülen kataraktlar ''
erken katarakt'' olarak tanımlanırken, erken katarakt olanlar arasında yapılan incelemelerde temel nedenler arasında yine UV ışınlarına
rastlanıyor.
WHO raporunda, UV ışınlarının neden olduğu hastalıklar arasında göz kenarlarında büyüyen etler ve
halk arasında
uçuk olarak bilenen herpeslerin tekrarlanması da sayılıyor.
WHO kaynaklarına göre, dünyada her yıl ortalama 60 bin kişi cilt kanserinden yaşamını yitiriyor.