Antik Yunan'dan beri sağlığına kavuşmak için ülke ülke dolaşan insanların sayısı bugün yüz milyonları aşıyor. Kanada'dakinden daha kısa sürede muayene olabilmek, İngiltere'dekinden daha kolay doktor randevusu alabilmek ya da Amerika'dakinin onda biri fiyatına tedavi görebilmek için her yıl milyonlarca insan başka ülkelerdeki hastanelere taşınıyor. Dünya çapında ün yapmış pek çok Türk doktor bulunuyor. Ancak sağlık turizminde Türkiye'nin tanınırlığı, doktorlarının ününün gerisinde kalıyor. Avrupa'da özellikle Macaristan'ın başı çektiği sağlık turizminden pay alabilmek için harekete geçen Türkiye tam da bu sebepten gözünü sigortalı hastalara dikti. Dünya Göz Hastanesi Hollanda ve Avusturya'dan ikişer sigorta şirketiyle anlaşma arifesinde. Dentistanbul ve Anadolu Sağlık Merkezi mevcut anlaşmalarına yenilerini eklemeye hazırlanırken, Acıbadem ise 9 yurtdışı anlaşmasıyla sigorta kozunu ortaya koyuyor. Hollandalı Agis Sağlık Sigortası şirketi ise Türkiye'ye şube açarak 150'nin üzerinde hastane ve polikliniğe hasta yönlendirmeye başladı. Gelişen ülkeler pazarı 2000'lerin başında sağlık turizmiyle ekonomilerini büyüten Küba, Macaristan, Hindistan, İsrail, Ürdün, Yunanistan, Litvanya, Malezya ve Tayland'a son dönemde Belçika, Polonya, Singapur da eklendi. Özel sağlık sektöründeki sıçramalara beraber Türkiye de bu pastadan payını almak istiyor. Diğerleri gibi Türkiye'nin de öncelikli hedefi Avrupalı hastalar. Uzakdoğu ülkelerinden daha yakın olması, tüm Avrupa'da yoğun bir göçmen nüfusu barındırmasıyla Türkiye tercih edilme şansını artırıyor. Ülkenin asıl öne çıktığı nokta hiçbir sigortanın karşılamadığı operasyonlarda sunduğu uygun fiyat seçenekleri. Özellikle göz ve diş tedavilerinin vaad ettiği geliri gören yatırımcılar bu iki alanda branş hastaneleri açmaya yöneldi. Ancak artan hastane sayısı karşısında sağlık turizmindeki paylar düşüşe geçti. Genel hastanelerin de işin içine girmesiyle bugüne kadar üstünde çok fazla durulmayan sigorta meselesi sağlık yatırımcılarının odak noktası oldu. Şimdi hedef tedavi fiyatlarındaki avantajın yanına sigorta kapsamına girebilen operasyonları da ekleyebilmek. Bu süreçte en büyük rolü ise sigortalar oynuyor. Avrupalı hastalar özel ve devlet sigortaları kapsamına girmeyen göz ve diş tedavileri için en ucuz ülkeleri tercih ediyor. Ama diğer operasyonlardaki tercihleri fiyattan ziyade sigortalarının geçerli olduğu ülkeler oluyor. İstedikleri Avrupa Birliği üyesi ülkede sağlık hizmeti alabilen Avrupalıları Türkiye'ye çekebilmenin tek yolu da özel sigortalarla hastaneler arasında yapılan anlaşmalar. Hasta sayısı iki katına çıkacak Sağlık turizmindeki ivmeyi ilk görenlerden olan Dünya Göz Hastanesi Hollanda’nın en büyük sigorta firması Agis ve ardından Avrupa’nın ikinci en büyük sigorta firması Wiener Stadische Verschierung ile anlaşma imzaladı. Hastane daha birçok sigorta firması ile görüşmelerini sürdürüyor. 2006'da 20 bin yabancı hastayı tedavi eden Dünya Göz bu anlaşmaların ardından hasta sayısında ilk yıl 1.5, ikinci yıl ise 2 kat artış bekliyor. Hali hazırda ayda 83 ülkeden 500 yabancı hastayı ağırlayan hastanenin böyle bir girişimde bulunmasının sebebi ise lazer dışı operasyonlarda da Avrupalı hastaları çekebilmek. Türkiye’de ve dünyada hiçbir sigorta şirketinin Lazer operasyonlarını karşılamadığını belirten Dünya Göz Hastaneleri Grubu İş Geliştirme Direktörü Selin Yıldırım Peker, "Katarakt gibi diğer göz operasyonlarına da ağırlık vermek istiyoruz" diyor. Yurtdışındaki sigorta şirketlerinin Lazer dışında tüm göz operasyonlarını karşıladığına dikkat çeken Peker, "Bazı Avrupa ülkelerinde ameliyatlar için uzun dönemlere gün verilebiliyor. Böyle durumda hastaya Sigorta şirketi Türkiye’yi öneriyor. Türkiye’ye gelen hasta hem de ücretsiz ameliyat oluyor hem de İstanbul’u görme şansı yakalıyor" sözleriyle sigorta anlaşmalarının gerekçesine işaret ediyor. Benzer şekilde dişte branşlaşan Dentistanbul da Agis ile anlaşma yaparak sigortaların kapsadığı her türlü tedavi için kapılarını Avrupalı hastalara açıyor. Yabancı sigortanın etkisi Sağlık turizminde genel hastaneciliği öne çıkaran Acıbadem Sağlık Grubu da 9 yurtdışı sigorta şirketi ile yaptığı anlaşma sonucu yabancı hasta sayısını yükseltmeyi hedefliyor. AGIS Group, BUPA International, HTH Worldwide, Danimarka'lı International Health Insurance (IHI), International SOS Assistance UK LTD, J. Van Breda & C International, Tricare Europe, İngiliz PPP Healthcare ve Allianz Worldwide ile anlaşmalı olan Acıbadem bu sayede toplam hasta sayısının yüzde 5'ini yurtdışından sağlıyor. Her ay Romanya, Bulgaristan, Kosova, Azerbaycan, Ukrayna, Almanya, Hollanda ve Ortadoğu ülkelerinden ASM'ye gelen 500 hastanın yüzde 30'u sigortalılardan oluşuyor. Sağlık turizminde yeni açılımlar getirmek üzere kampüsüne otel ekleyen Anadolu Sağlık Merkezi de bu doğrultuda AGIS, CZ/OZ ve Fransa'da AGF Allianz ile anlaşma imzaladı. Avrupalı Türklerin tercihi anavatan Özel sağlık sektörünün ivme kazandığı 1990'lı yıllardan beri sağlık turizmi gündemdeki yerini koruyor. Sektörün yurtdışı sigortalarla ilişkisi ise 2002 yılına uzanıyor. Türkiye ile ilk tedavi anlaşmalarını yapan Hollandalı Agis Sigorta şu an Adana'dan Trabzon'a 89 hastane, 40 poliklinik, 49 diyaliz merkeziyle işbirliği yapıyor. 2006'ya kadar sadece sigortalıların Türkiye seyahatlerini güvence altına alan Agis müşterilerinin talebi doğrultusunda hizmetini de genişletti. Geçtiğimiz yıllarda 5 bin Hollandalıya Türkiye'de hizmet verdiren Agis son bir yıldır Türkiye'de tedavi olmayı tercih eden müşterilerini anlaşmalı sağlık kuruluşlarına sevk ederek masraflarını karşılıyor. Agis Türkiye sorumlularından Duygu Helvacı 200 bini Türk asıllı olan 1 milyon 200 bin Agis sigortalının giderek daha çok Türkiye'yi tercih ettiğini anlatıyor. Helvacı özellikle Türklerin kendi ülkelerinde tedavi olmak istediğini vurgularken benzer şekilde Hollanda'da yaşayan Faslı'lar için de Afrika'da hizmet verdiklerini açıklıyor. İlk sağlık turizmi derneği kuruluyor 2007'de sağlık turizmi atağına geçmeye hazırlanan Türkiye'yi bekleyen en büyük yeniliklerden biri ilk kez sağlık turizmi derneğinin kuruluyor olması. Dünya Göz Hastanesi öncülüğünde kurulacak olan dernek çatısı altında sağlık turizmi yapan tüm hastaneler toplanacak. Uluslararası Sağlık Hizmetleri Derneği'nin kurucusu Dünya Göz Hastanesi İş Geliştirme Direktörü Selin Yıldırım Peker, "Gözde medikal sağlık turizmini ilk başlatan kurum olarak yıllardır bir çok zorluklara tek başımızı göğüs germeye çalışıyoruz, bir yandan Türkiye de ki sağlık sektörünün kalitesini yabancılara anlatmaya çalışırken bir yandan da bilinçsizce yapılmış organizasyonlar neticesinde Türkiye’de yaşanmış başarısız örnekleri engellemeye çalışıyoruz. Bir dernek altında toplanılır ise o zaman tek bir ağızdan en doğru şekilde kendimizi bir güç olarak anlatabilir hem de denetim mekanizmasını iyi kurarsak kötü örneklere izin vermeyiz diye düşündük" sözleriyle derneğin kuruluş amacını anlatıyor. Şu an yasal düzenlemeleri devam eden dernek Mart'ta faaliyete başlayacak. Peker derneğin ilgili Bakanlıklar ile işbirliği yaparak Türkiye’nin dünyadaki sağlık turizm pastasından büyük bir pay alması için çalışacağını söylüyor. Hindistan 2012'de 2 milyar dolar bekliyor Sağlık turizminin lider ülkeleri arasında sayılan Hindistan'ın 2012 öngörüsü yabancı hastalardan 2 milyar dolar kazanç sağlamak. 2006'da 150 bin kişinin sağlık hizmeti aldığı ülkede pazar her yıl yüzde 30 büyüme gösteriyor. Pastadan en büyük payı alan Apollo Hospital Enterprises, yılda 95 bin hastaya hizmet veriyor. 1990'da kurulan Apollo işe yurtdışında yaşayan Hintlilere hizmet vererek başladı. Daha sonra yaptığı sigorta anlaşmalarıyla Avrupa, Ortadoğu ve Kanada'dan hasta kabul etmeye başlayan kurumun bugün 37 hastanesi bulunuyor. Pazarın ikincisi Escorts Group ise İngiliz sigorta şirketi BUPA ile yaptığı anlaşma ile 2000'de 675 olan yabancı hasta sayısını bu yıl bin 200'e çıkardı. ABD'linin tercihi Tayland'ta tedavi Avrupa'nın gözdesi Hindistan iken Amerikalıların sağlıkta tercih ettiği ilk ülke Tayland. Uluslararası sigorta anlaşmaları yapan ülke tüm hastanelerine sağlık turizminin kapılarını açıyor. 26 dilde hizmet veren Bangkok İnternational Medical Centre Japonya ve Asya ülkelerinin bir numaralı tercihi. Yılda 150 bine yakın hastayı tedavi eden kuruluş Amerika ile yaptığı eğitim ve donanım işbirlikleriyle batıya da açıldı. Öncelikli olarak eski vatandaşlarını tedavi eden Bumrungrad Hospital'ın hastalarının yüzde 60'ı Samitivej Hospital'in ise yüzde 40'ını yabancılar oluşturuyor. Tahminlere göre hızla büyüyen sektör önümüzdeki yıllarda 2005'te elde ettiği 850 milyon dolarlık gelirin üstüne çıkacak. REFERANS