Bilirkişi heyetinin hazırladığı rapor, patlamaların sebebi olarak şişelerin fazla dolumunu gösteriyor. Yaz aylarında sıcak havanın etkisiyle sıkışan sıvı, şişede yeterince boş alan kalmadığı için aşırı basınç kazanıyor. Patlama ile de körlüğe varan sakatlanmalar meydana geliyor. Standartlara göre cam ambalaj içinde asitli içecekler için bırakılması gereken tepe boşluğu miktarı yüzde 4 ile 8 arasında olmalı. Maden suyu dolumu yapan firmalara göre sorumlu, standartları gözetmeden dolum yapan bazı fason şirketler. Türkiye şişe imalatında pazar lideri Şişecam'ın yetkilileri ise amatör şirketlerin, sırf müşteriler beğensin diye haddinden fazla sıvıyı şişeye doldurarak, tehlikeye zemin hazırladığını söylüyor. Dolum şirketlerine gerekli eğitimin verildiği; ancak buna rağmen sorumsuz davranışların önüne geçilemediğine işaret ediliyor. Sağlık ve güvenlik standartlarına uyum konusunda ciddi sorunların yaşandığına dikkat çeken Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Engin Başaran da tesislerin gerektiği şekilde denetlenmemesinden yakınıyor. Başaran, mağdur olanların, tüketici mahkemelerine başvurarak, yüklü miktarda tazminat talep edebileceğini söylüyor. İki çocuk annesi F.U., 4 yıl önce bakkaldan aldığı maden suyu şişesinin patlaması sonucu sağ gözünü kaybetmiş. Başta mahkemeye başvurmayı düşünmeyen mağdur, gittikleri hastanede görevli polisin tutanağı savcılığa bildirmesi sonucunda dava açmaya karar vermiş. F.U.’nun mahkemesi hâlâ sürüyor. Çoğu kişinin benzer olaylarla karşılaştığını dikkate alan hakim de, bilirkişiyi olayları incelemek üzere görevlendiriyor. Kimya mühendisi bilirkişiler, patlamanın maden suyundan değil, dolum standartlarına uyulmamasından dolayı gerçekleştiği sonucuna varıyor. Raporda, arızalı ve zayıf şişelerin röntgenleme sistemi ile ayrılması gerektiği ve basınç testine tabi tutulması tavsiye edilirken, “Bazı cam şişelerde gövde üst kısımlarının daha ince imal edilmeleri ve bu bölgelerin zayıf noktalar olması muhtemeldir” ifadeleri de yer alıyor. Şişelerin standart basınca dayanıklı olmadığı kaydedilerek, üretim kaynaklı hataların altı çiziliyor. Sürtünme, çizilme ve darbe etkisi ile meydana gelen çatlakların yanı sıra, camın imal edildiği madde dışında, fıska, taş, metal gibi yabancı maddelerin mevcudiyeti de kırılma ve patlamalara sebep olabiliyor. Şişecam yetkilileri de, bir şişenin dayanabildiği basınç miktarının aşılması halinde şişenin kırıldığına dikkat çekiyor. Yetkililer, tepe boşluğu hesaba katılarak yapılan şişelerin, müşteri talepleri doğrultusunda tasarlandığını anlatıyor. Öte yandan dolum yapan şirket, 9 gram yerine 10 gram karbondioksit koyuyorsa, ısınmanın da etkisiyle şişe bomba gibi patlıyor. Tüketicilerin bilinçlendirilmesine dikkat çeken yetkililer, şu uyarılarda bulunuyor: “Gazlı içeceklerde şişenin üzerindeki boşluğa dikkat etmek şart. Çok dolu veya fazla boşluk bırakılmış şişelerden uzak durmak gerekiyor. Altılı paketler halinde satılan maden suları ve güvenilir markalar tercih edilmeli. Şişeler çok fazla sarsılmamalı ve arabanın bagajında veya sıcak bir ortamda uzun süre bekletilmemeli.” Patlamalar nedeniyle Mersin’den Dilek Tülü, Manisa’dan Murat Kaygaş ve İstanbul’dan da Ceylan Bayram isimli kişiler gözlerine saplanan cam parçaları nedeniyle kör olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. ZAMAN