Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de sigaradan kaçış başladı. Paketlerin üzerine yazılan "Sigara Öldürür" uyarılarının da etkisiyle ocak-nisan döneminde tüketim yüzde 7 azaldı. Geçen yılın ilk dört ayında 34.1 milyar adet olan satış bu yıl 31.8 milyar adede indi. Tiryaki ölümden korktu sigara satışı % 7 düştü Geçtiğimiz yılın ilk dört ayında 34.1 milyar adet sigara satılırken bu yıl aynı dönemde satışlar 31.8 milyar adede geriledi. Yüzde 7'lik bu düşüşe rağmen sigaradan alınan vergi tutarı adeta katlandı. Sigara paketleri üzerine büyük puntolarla yazılan sağlık uyarıları ilk etkilerini göstermeye başladı. Cinsel iktidarsızlıktan yavaş ölüme kadar toplamı 14'ü bulan uyarılar ile satılan sigaranın satışları yılın ilk dört ayında yüzde 7 düştü. Geçtiğimiz yıl Ocak-Nisan döneminde 34.1 milyar adet sigara satılırken Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu verilerine göre bu yıl bu rakam 31.8 milyar adede geriledi. Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde alınan kararla sigara paketleri üzerine 14 adet ek uyarı konulması kararı alınmıştı. Geçtiğimiz yılın başında alınan bu karar 1 Ocak 2006'da uygulamaya başlandı. TAPDK: HENÜZ ERKEN Aynı tür uygulamaları yapan diğer ülkelerde de ilk aylarda satışlarda gerilemenin olduğu belirtiliyor. Ancak sonraki sürelerde tiryakilerin paketlere alışması ile satışların arttığı bildiriliyor. Yapılan araştırmalarda varılan bir sonuç da yazılan uyarıların büyüklüğünün risk algılamasını etkilediği. Buna göre küçük puntolarla yazılan sağlık uyarısının algılaması risk düşük şeklinde olurken puntonun büyümesiyle risk algılaması da yükseliyor. Bu tür uyarıların en çok sigaraya yeni başlayanları ve genç sigara tiryakilerini etkilediği kaydediliyor. KAÇAĞIN ETKİSİ DE OLABİLİR Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından çıkarılan yönetmelikte, sağlık uyarıları için bir senelik geçiş dönemi belirlenmişti. Tütün Mamülleri Piyasası Daire Başkanı Hikmet Doydum "satışlar bu uyarılar sonrasında düştü demek için henüz erken" diye konuşuyor. Doydum, en az 6 aylık süre sonrasında uyarıların etkili olup olmadığının yorumlanması gerektiği üzerinde duruyor. Satışlarda gerilemede etkili olduğu düşünülen bir başka faktör de kaçak sigara. Pazarın yüzde 20'si oranında kaçak ve sahte sigaranın satıldığı üzerinde duruluyor. Geçtiğimiz yılın ikinci yarısında yapılan vergi değişikliğiyle sigaralara yapılan zamların kaçak ve sahteyi artırmış olabileceği yorumu yapılıyor. Yüksek kaçak ve sahte sigaraya rağmen Türkiye dünyanın en çok sigara tüketilen ülkeleri arasında yeralıyor. Türkiye 106 milyar adetlik sigara pazarıyla ilk on ülke arasında gösteriliyor. Dünya sigara pazarı ise 5.7 trilyon adet civarında bulunuyor. Listenin başında ise Çin, ABD, Brezilya ve Rusya gibi ülkeler yer alıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bilgilerine göre sigara dünyada en çok ölüme neden olan faktörler arasında ikinci sırada sayılıyor. Sigaranın her yıl ortalama 5 milyon kişinin ölümüne neden olduğu bildiriliyor. Bugünkü sigara tüketim oranları devam ederse 2020 yılına kadar ölüm sayısının her yıl 10 milyon artacağı yorumu yapılıyor. ABD'DE 50 YILIN EN DÜŞÜĞÜ Tütün Kurumu'na göre 1984'den sonra Türkiye'de sigara tüketim artış oranı yüzde 80'i aşıyor. Türkiye'de durum böyleyken dünyanın en büyük ekonomisi Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ise sigara tüketimi çeşitli kampanya ve önlemlerle azaltılmaya devam ediyor. ABD'deki sigara satışları 1955 yılından bugüne kadar en düşük seviyesine inmiş bulunuyor. 1955 yılında 396 milyar adet sigaranın satıldığı ABD'de 1980 yılında 631 milyar adetlik satışa ulaşılmıştı. Geçtiğimiz yıl toplam sigara satışının ise 378 milyar adede gerilediği bildiriliyor. Sadece ABD değil Avrupa Birliği'nde de tüketimi azaltma yolunda çeşitli önlemler alınıyor. Son olarak İngiltere'de alınan kararla tüm kapalı eğlence mekanlarında sigara yasaklanmıştı. SABAH