Yaklaşık 2 yıl boyunca Türkiye genelinde 45 şehri dolaşarak tarama ve bilinçlendirme çalışması yürüten Viral Hepatitle Savaşım Derneği (VHSD) Otobüsü’nün verileri, her ne kadar epidemiyolojik bir arştırma projesi olmasa da, Türkiye’nin hepatit gerçeğini ortaya koydu. 50 bin kan örneğinin değerlendirildiği çalışmaya göre, Hepatit B virüsünün en yaygın olduğu bölgeler Doğu ve Güneydoğu Anadolu. Viral Hepatitle Savaşım Derneği’nin 2009 yılı Mart ayında dolaşmaya başlayan VHSD Otobüsü, bugüne kadar 45 ilde 50 bin kişiye Hepatit B ve Hepatit C taraması yaptı. Proje kapsamında, viral hepatitler hakkında bilgilendirme çalışmasının yanı sıra, arzu eden kişilere hepatit testleri de yapıldı. 25 bin 400 kişiye, Sağlık Bakanlığı’ndan sağlanan Hepatit B aşısının ilk dozu ücretsiz olarak yapıldı ve aşı kartı verilerek diğer aşılarını tamamlamaları için sağlık kuruluşlarına yönlendirildi. Sarılık şüphesi veya tanısı belirlenen kişiler de, ileri tetkik ve tedavi amacıyla sağlık kuruluşlarına gönderildi. 75 bin kişiye ise broşür dağıtıldı, 100 bin kişinin üzerinde yüzyüze eğitim verildi. Otobüsün her gittiği bölgede yerel medyanın gündemini oluşturması nedeni ile bu rakamların çok üstünde, en azından gidilen bölgelerin nüfusunun 1/3’ünde farkındalık yaratıldığı gözlemlenmiştir. Ayrıca gelen talep üzerine Azerbaycan’da da 3 hafta süren tarama çalışması yapıldı. Türkiye’deki çalışmada şu çarpıcı sonuçlar elde edildi: Türkiye’deki Hepatit B pozitifliği oranı yüzde 5.2, Hepatit C pozitifliği oranı yüzde 0.5 olarak belirlendi. Her ne kadar bu veriler, epidemiyolojik olarak tasarlanmış çalışmalaradan biraz daha yüksek görünse de hepatitlerin ülkemizde yaygın görüldüğünü bir kere daha teyid etmişti. Oranların biraz yüksek çıkmasında, bu çalışmada, tarama testlerinin isteklilerde yapılması ve bunların bir kısmının daha önceden taşıyıcı olduklarını bilmelerinin rol oynadığı düşünülmektedir. Hepatit D pozitifliğinin tüm toplum içindeki oranı yüzde 0.13, Hepatit B virüsü taşıyan pozitif kişiler içindeki oranı ise yüzde 2.4 çıktı. Hepatit B virüsüne karşı doğal aşılı olanlar değerlendirildiğinde, 15 yaşın altında yüzde 51 olduğu, daha büyük yaşlarda yüzde 11 oranına düştüğü belirlendi. Çocuklara yapılan aşılar nedeniyle Hepatit B virüsüne karşı gelişen antikor pozitifliğinin daha yüksek olduğu saptandı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Hepatit B virüsü pozitifliği daha yüksek görüldü. Bu bölgeleri, Akdeniz, İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara bölgeleri takip ederken, en düşük oran Ege’de tespit edildi. Hepatit C pozitifliği açısından en yüksek oranlar Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde görülürken, en düşük oran yine Ege’de çıktı. Hepatit C pozitifliklerinin, küçük ve genç yaşlarda daha düşük olduğu, yaşla birlikte giderek arttığı görüldü. Hepatit C daha düşük sıklıkta görülmesine rağmen, kronik hastalık yapma olasılığı daha yüksektir ve aşısı bulunmamaktadır. Yakınlarında hepatit B veya C olan şahısların test yaptırmaları, hepatit B veya C teşhis edilen hastaların uzmanlar tarafından takip ve tedavi edilmesi önem arz etmektir. VHSD Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, bu projeyle Türkiye genelinde halkın bilinçlenmesi, ücretsiz tarama yapılması, aşılanması ve hepatit hastalığının önlenmesine büyük katkı sağlamanın mutluluğunu yaşadıklarını belirterek, “Elde ettiğimiz bu veriler, sağlık otoritesine, bu alanla ilgili yapılacaklar konusunda büyük ışık tutacaktır’ dedi. HABERTURK.COM