Günümüzde ilâç,
kozmetik ve
gıda sektöründe bitki kaynaklı ürünler, saflaştırılarak ve her maddenin hususiyetleri bilinerek kullanılmakta ve hammaddesi bitki olan ürünlere talep sürekli artmaktadır. Dünya
Sağlık Teşkilâtı'nın (WHO) tahminlerine göre dünya üzerinde 20.000'den fazla bitki türü tıbbî maksatlı kullanılmaktadır.1 Tıbbî maksatla kullanılan bitkilerden biri olan çörek otu, Ranunculaceae (Düğün
çiçekleri) familyasından Nigella sativa türüdür.
Bitkinin
kapsül içerisindeki
tohumu,
besin olarak kullanılır.2 Bitki, ismini tohumlarının
siyah renginden almıştır. ‘Nigella’ kelimesi Lâtince siyahımsı mânâsına gelen ‘nigellus’dan türetilmiştir. Nigella sativa bitkisinin
Türkçe karşılığı olarak çörek otu, ekilen çörek otu, kara çörek otu ve siyah kimyon isimleri kullanılmaktadır.2
Çörek otunun anavatanı Doğu
Akdeniz ülkeleri, Doğu ve
Güney Avrupa'dır. Çörek otu diğer ülkelere buradan yayılmıştır. Bu bitkinin ikinci vatanının
Kuzey Afrika,
Hindistan ve
Türkiye olduğu söylenebilir. Bu bitki, Türkiye'de bilhassa
Afyon, Burdur,
Isparta,
Kütahya ve
Konya yörelerinde üretilmektedir.2Çörek otu, 2.000 yılı aşkın süredir
Orta Doğu ve Uzak Doğu ülkelerinde, birçok hastalığın tedavisinde kullanılan
şifa vesilesi bir bitkidir. Bazı gıdalarda (ekmek, çörek,
bisküvi) süs unsuru olarak kullanılan çörek otu, aromatik (
kokulu) özellikleri dolayısıyla bazı gıdalarda da lezzet vesilesi olarak kullanılır. Çörek otunun tohum özsuyu ve yağının; böceklere, virüslere ve bakterilere karşı tesirli olduğu tespit edilmiştir. Bu bitkinin yağı, müshil ilâçlarında koku ve tat değiştirici olarak kullanılmaktadır.
Çörek otunun kullanılışı
İnsanımız şifâ kaynağı bu bitkiyi özellikle hamurlu yiyeceklerde severek kullanmaktadır. Çörek otunun doğrudan
ağız yoluyla alınması veya demleme usulüyle günde 2-3
bardak içilmesi
tavsiye edilir. (Bir miktar çörek otu üzerine sıcak su dökülerek 3-4 dakika bekletilir sonra süzülerek içilir. Aşırı miktarda kullanıldığında ishale sebep olabilir. Günlük kullanılacak azamî miktar 2 g'dır.) Piyasada kirli sarı renkli bir yağ,
küçük şişeler içinde 'çörekotu yağı' ismiyle satılmaktadır. Bu görünüşteki yağlar genellikle çiçek yağı karıştırılmış olduğundan tamamen tesirsizdir. Çörek otunu balla karıştırarak çiğ tüketenler de vardır. Ancak bu durumda çörek otunun tohum kabuğu midemizde sindirilemediğinden faydalı kısımlar dışarı çıkamaz ve tohum dışkı ile atılır. Bu sebeple çörek otu tohumları bir havanda dövüldükten sonra balla karıştırılarak yenmelidir.Günümüzde şifâ vesilesi bitkiler, destekleyici tıbbî
yardım olarak yaygın bir şekilde kullanılmakta ve “Alternatif Tıp” gün geçtikçe önem kazanmaktadır.
Efendimiz (sas) de tavsiyelerinde insanın sağlık yönüyle korunmasını mânevî bir mesuliyet yükleyerek îzâh etmiştir. Bize düşen, O’dan süzülen sözleri daha bir hassasiyetle ele almak ve incelemek olmalıdır.
SIZINTI