Hamileyken ve sonrasında yanında sigara içmeyerek,
kanserojen maddelerden ve radyasyondan kaçınarak, fast food beslenmeden koruyarak,
spor yaptırarak ve aşılarını
ihmal etmeyerek kanser riskini azaltabilirsiniz
Prof. Dr.
Murat Tuncer; mükemmel anne
baba olmak isteyen
aileler için hazırladığı '
Çocuk Sağlığı Rehberi' adlı kitabında yer alan
önerileri anlattı.
Sağlık Bakanlığı Kanser Daire Başkanı da olan Prof. Dr. Tuncer, çocuklarınızı kanserden koruyacak 10
altın öneride bulundu:
1- SİGARA VE ALKOL: Türkiye'de her iki çocuktan biri sigarayla etkilenecek şekilde karşılaşıyor. Sigara; tüm kanserlerin üçte birinden ve akciğer kanserlerinin de yüzde 90'ından sorumlu. Evde sigara içen birinin varlığı ya da annenin sigara içmiş olması çocuklardaki
lösemi ihtimalini üç kat artırıyor. Özellikle hamilelik döneminde
alkol alan annelerin çocuklarında kanser riski artıyor.
2- ÇEVRE KANSEROJENLERİ: Çevremizde farkında olmadan karşılaştığımız birçok
kanserojen, yani kansere neden olan madde var. Örneğin; asbest, erionit içeren ev yapımı malzemeler ve
toprak, ağır
metal üreten
fabrika artıkları,
arsenik, PVC kesimi yapılan fabrikalar,
elektromanyetik alanlar, hamilelik ve emzikli dönemde kullanılan kim
yasal saç boyaları kanser riski yaratır.
3- BESLENME: Kanser riskini azaltan en önemli beslenme tarzı
anne sütü ile beslenmedir.
Fast food'lardan, gazlı ve hazır içeceklerden kaçınmak da kanserlerin yaklaşık üçte birinden sorumlu olan önemli bir riski azaltmaktadır. Özellikle çocukları cezbeden ancak hiç de sağlıklı olmayan yüksek kalorili atıştırma amaçlı yiyeceklerden çocuklarımızı uzak tutmalıyız. Böylece hem farkında olmadan aldıkları kanserojenleri uzaklaştırmış, hem de onları obeziteden korumuş oluruz. 'Na-benzoat' ve 'askorbik asit' içeren hazır içecekler de zararlıdır. Ayrıca cocuklarınıza aşırı tadlandırıcı içeren diyet ürünler vermeyin.
4- FİZİKSEL AKTİVİTE: Erken yaşta başlanan uygun
fiziksel aktivite ve düzenli spor,
yaşam boyu sağlıklı bir
vücut için gereklidir. Fiziksel aktivitenin yaşamımızın bir parçası haline getirilmesi tüm yaşam boyu kanser riskini ciddi şekilde azaltır. Bu azaltıcı etki; hem obeziteyi önlemesi, hem de
doku oksijenlenmesini artırması sayesinde oluşur.
5- GENETİK YATKINLIK: Kanserlerin yüzde 5 ila 10'unun genetik kökenli olduğunu ve genetik yapımızın riskimizi artırdığını bilin. Ailenizde kanser varsa; yatkınlık söz konusu olabileceğinden, çocuklarınız için oluşabilecek risklerden uzaklaşmak çok daha fazla önem taşır. Özellikle ailenizdeki kanser vakalarını aile doktorunuza danışarak,
erken tarama ve
kontrol programlarına nasıl başlanacağı hakkında bilgi edinmelisiniz.
6- BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ VE AŞILAR: Menenjit aşısı olan çocukların daha az lösemiye yakalandığı bilinmektedir. Birçok aşı,
bağışıklık sistemini erkenden uyararak olgunlaşmasına
yardım eder ve kanser oluşumuna karşı bağışıklık sisteminin bilinçlenmesine yardımcı olur.
Hepatit B aşısı karaciğerin özel kanserlerini engeller. Bu nedenle çocuklarımızın aşılarını düzenli şekilde yaptırmanız önemlidir.
7- GÜNEŞ VE MANYETİK ALANLAR: Güneş ışını ve elektromanyetik alanlar, Dünya Kanser Kontrol Ajansı tarafından muhtemel kanserojenlerden sayılıyor.
Hamilelik döneminde ve
doğum sonrası
emzirme döneminde; solaryum ve bağlantısız internet erişimlerinden ve cep telefonundan kaçınılmasında, evde
ergenlik döneminde ya da çocuk yaşta biri varsa kablosuz bağlantıların
tercih edilmemesinde fayda vardır.
8- RADYASYONDAN KORUNMA: Yaşam boyu radyasyonla karşılaşıyoruz. Riskleri en aza indirmek için gereksiz film ve CT (bilgisayar tomografisi) çektirmemekte fayda var. Doktor önermedikçe çocuğa, tekrar tekrar kontrol amaçlı
röntgen çektirmek doğru değildir.
9- RUTİN KONTROLLER: Her yaşa uygun doktor kontrolleri,
idrar ve kan testleri çocuğunuzun sağlığı için olmazsa olmazdır.
10- KANSERİN EN ÖNEMLİ 10 BELİRTİSİNİ ÖĞRENİN:
* Lenf düğümlerinde ve vücudun başka bölgelerinde şişlik ya da sertlik.
* İki ayı geçen tedaviye dirençli, tekrarlayan ve nedeni bir türlü bulunamayan öksürük.
* Düzelmeyen yara ile hızla şekli ve rengi değişen ben.
* Açıklanamayan yorgunluk, halsizlik ve uzun süren gece ateşlenmeleri ile terlemeleri.
* Hızlı kilo kaybı ve iştahsızlık.
* Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik, düzelmeyen ishal ve kabızlık.
* Kanlı idrar.
* Ciltte veya vücudun başka bir yerinde nedensiz kanama.
* Yutma güçlüğü.
* Solukluk.
* Boyunda bir tarafta eğrilik.
SABAH