Önce fizyolojik sonra da psikolojik bağımlılığı ortadan kaldırmayı hedefleyen program, dünyada 300 bin kişiye sigarayı bıraktırmış. Geliştirilen cihazlarla kulağa refleksoloji uygulanıyor. Dumandan kurtulmanın yolu kulaktan geçiyor. ‘İstesem bir günde bırakırım’ diyen bir sigara bağımlısı mısınız? Eğer buna inanıyorsanız ve bu cümleyi kuruyorsanız hemen söyleyelim: Kendinizi kandırmaktan başka bir şey yapmıyorsunuz. Çünkü geçtiğimiz günlerde sonuçları yayınlanan bir araştırma, sigarayı bırakmak için uzman ve ilaç desteğinin şart olduğunu ortaya koyuyor. Bu araştırmaların doğruluk payı büyük olmalı ki, bağımlılara sigarayı bıraktırma konusunda yeni yöntemler ortaya konuyor, yeni ilaçlar üretiliyor. Bu yöntemlerden biri IQS (I Quit Smoking- Sigarayı Terkediyorum) adlı program. Dünya çapında 300 bin kişiye sigarayı bıraktırmış, en etkili sigara bıraktırma programı olduğu belirtilen program, Türkiye’de İstanbul ve Ankara başta olmak üzere on büyük şehirde ‘Sigara Bırakma Merkezi’ adıyla çalışan merkezlerde uygulanıyor. IQS’in sigarayı nasıl bıraktırdığını programın uygulandığı Ankara Sigara Bırakma Merkezi’nde hizmet veren IQS uzman terapisti Rana Kantarcı ile konuştuk. Eğer sigara bağımlısı iseniz ve program ilginizi çekiyorsa haberimiz sizin için. IQS’in yüzde 90’a varan başarı oranı ile dünyanın en etkili sigarayı bıraktırma programı olduğunu söyleyen Rana Kantarcı, programın başarısının, bağımlıdaki hem fizyolojik hem psikolojik bağımlılığı ortadan kaldırmaya yönelik olmasından geldiğini belirtiyor. Peki bu iki bağımlılık ortadan nasıl kaldırılıyor? Program üç aşamadan oluşuyor. İlk aşama olan psikolojik görüşmede terapist tarafından bağımlının fizyolojik ve psikolojik bağımlılık profili çıkarılıyor ve testin sonuçları Quit Smoking International Ltd. şirketi tarafından geliştirilmiş olan bilgisayar yazılım programına kaydediliyor. Yazılım, verilerden yararlanarak bağımlıya uygulanacak tedavinin parametrelerini belirliyor, bağımlının sigarayı bırakma motivasyonu ölçülüyor. Programın ikinci aşamasında binlerce yıldan bu yana uygulanan ve belirli hastalıkların tedavisinde olumlu sonuç verdiği artık kanıtlanmış olan ‘refleksoloji’ devreye giriyor. Refleksolojinin modern teknolojiye uygulanmasıyla geliştirilmiş olan R.I.S.E. (Reflection Instrument Scanning Electro-pulse) cihazının yardımı ile bağımlının kulağındaki refleks noktaları elektrik pulslarıyla uyarılıyor. Uyarılacak refleks noktaları, noktaların ne kadar süreyle uyarılacağı, uygulanacak elektro pulsların şiddeti ve diğer parametreler bağımlının verilerinin yüklendiği program tarafından belirleniyor. Uygulamadan yaklaşık 2 saat sonra vücudumuzun doğal morfini olan, sıkıntılı anlarımızda bizi yatıştırıp ağrı ve acımızı hafifleten beta-endorfinler salgılanmaya başlıyor. Endorfin salgısı 3 gün boyunca artarak ve daha sonra azalarak sürüyor. Kişi eğer isterse programın bu hizmetinden altı aylık süreç içinde beş kez daha ücretsiz olarak yararlanabiliyor. Bu uygulama, Kantarcı’nın dediğine göre, nikotin yoksunluğu ile ortaya çıkacak olan sersemlik hali, stres, sinirlilik, tedirginlik, endişe, depresyon, uyku bozukluğu, iştah açılması, nikotin isteğini ortadan kaldırıyor. Psikolojik bağımlılıkla savaş uzmanla birlikte veriliyor Programın üçüncü aşamasında ise psikolojik bağımlılığın ortadan kaldırılmasına çalışılıyor. Bu süreçte, bağımlının sigara ile ilgili öğrendiği hatalı davranışlar terapist yardımı ile değiştirilmeye çalışılıyor. Çünkü bağımlı daha önce, kahvesini içerken, durakta otobüs beklerken,eşi ile tartıştığında, sinemada 10 dakika ara verildiğinde, bir işi bitirdikten sonra sigara yakmayı öğrenmiştir. Bu süreçte, tersine öğrenme yöntemi ile aksi yönde davranışlar geliştirmeyi öğreniyor ve zorluklarla karşılaştığında terapistinden veya kişisel danışmanından telefonla veya merkeze gelerek yardım isteyebiliyor. Terapist Kantarcı, yapılan araştırmaların, sigarayı bırakmada bağımlının ancak takip edildiğinde başarı gösterdiğini belirtiyor ve şöyle diyor: “Fizyolojik bağımlılık 15 günde bitiyor. Kişiye geriye döndüren, sigaraya yeniden başlatan psikolojik bağımlılıktır.” Peki, programın üçüncü ve asıl bölümü olarak görülen üçüncü aşamasında, irade gösterme ve motivasyon sağlamada asıl yük bağımlıya düşüyor gibi göründüğüne göre, programın sigarayı bıraktırmada artısı ne? “Tabii ki her şeyin başı ikna olmak ve motivasyon” diyen Kantarcı, sigara sadece psikolojik bağımlılık yapmış olsaydı, herkesin kolayca bağımlılıktan kurtulabileceğini belirtiyor ve şunları söylüyor: “Ancak nikotin fizyolojik olarak ciddi bir bağımlılık yaptığı için önce bunun çözülmesi gerekiyor. İstediğiniz kadar motive edin kendinizi, bıraktıktan sonra üç gün içinde nikotin yoksunluğu ile yaşadığınız fizyolojik değişimler, sizin psikolojinizin önüne geçecektir. ‘Bunu yaşayacağıma içeyim daha iyi’ dersiniz. Çünkü nikotin, alkolden 15, eroinden 5 kat daha fazla bağımlılık yapan bir madde. Bununla savaşırken bir uzman desteğini almamız gerekir.” Türk Kalp Vakfı’nın da desteklediği programla ilgili sigara bağımlısı olup da konuyu merak edenler için hatırlatalım; program hakkında daha geniş bilgi almak isteyenler, www.iqsturkey.com adresinden ve Sigara Bırakma Merkezi’nin 0312 426 46 22 No’lu telefonundan yararlanabilir. Altı aylık programın bedeli ise 660 YTL. Terapist Kantarcı, IQS’in, dünyanın en pahalı; ancak en başarılı yöntemi olduğunu belirtip şöyle diyor: “Kişinin bu süreç içinde sigaraya verdiği ücretten daha az. Yani bağımlı, altı ay boyunca sigaraya vereceği parayı tedaviye vermiş, bir bakıma, bırakma bedelini sigarasını üreten şirkete ödetmiş oluyor.” ZAMAN PAZAR