Çocukların kişiliklerinin okul çağlarında şekillendiğini belirten Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seraceddin Çom, okul döneminde sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam alışkanlığı kazanılmasının önemini vurguladı. Hızlı büyüme ve gelişmeden dolayı okul çağında vücudun beslenme ihtiyacının yaşamın diğer dönemlerine göre çok daha fazla olduğunu ifade eden Çom, Bu süreçte çocukların yeterli ve dengeli beslenmelerinin oldukça önem taşıdığını belirtti. Çom, okul döneminde çocukların, yavaş ancak sürekli büyüme evresi içinde olduklarını anlatarak, ''Büyümenin standartlara uygun bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için enerji ve besin öğelerinin yeterli ve dengeli miktarda olması gerekir. Büyüme ve gelişmenin önemli olduğu bu dönemde başta enerji, protein, kalsiyum, demir ve B grubu vitaminler olmak üzere tüm besin öğeleri gereksinimleri artmaktadır. Ancak, bu artan gereksinimlerin doğru besin tercihleriyle sağlanması önem kazanmaktadır'' diye konuştu. HASTALIKLAR İÇİN TEMEL RİSK FAKTÖRÜ Türkiye'de çocukların hatalı beslenme alışkanlıklarına ve bu nedenle bazı önemli sağlık sorunlarına sahip olduğunu ifade eden Çom, şöyle devam etti: ''Çocukluk dönemindeki bu hatalı beslenme alışkanlıkları, büyüme ve gelişme yanında okul performansını da olumsuz yönde etkilemektedir. Ayrıca, bu dönemde yapılan hatalı beslenme uygulamaları ilerleyen dönemlerde de devam ederek, kalp hastalıkları, yüksek tansiyon ve obezite gibi hastalıklar için temel risk faktörü oluşturuyor. Yapılan çalışmalarda, yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerde özellikle vitamin ve mineral yetersizlikleri nedeniyle kansızlık görülme riskinin arttığı, dikkat sürelerinin kısaldığı, algılamalarının azaldığı, öğrenmede güçlük ve davranış bozuklukları çektikleri, okulda devamsızlık sürelerinin uzadığı ve okul başarılarının düşük olduğu ortaya kondu.'' ÇOCUKLARI SEVDİKLERİ SPOR DALINA TEŞVİK EDİN Çom, sağlıklı beslenmenin yanında çocukların daha hareketli bir yaşam tarzı benimsemelerinin, fiziksel aktivite düzeylerinin arttırılmasının ve bu konuda desteklenmelerinin sağlıklı yaşamın ön koşulu olduğunu vurguladı. Bunların, çocukların dikkat ve uyum yeteneklerinin geliştirilmesi ve sosyalleşmeleri açısından önemine işaret eden Çom, bu dönemde düzenli spor yapan çocukların, sağlıklı bir fiziki yapıya sahip olduğunu, ilerleyen dönemde sağlıklı beslenmeyle birlikte birçok kronik hastalığın oluşma riskinin de azaldığını söyledi. Çom, okul çağı çocuklarına yönelik sağlıklı beslenme ve yaşam önerilerini şöyle sıraladı: ''Çocuklar, sağlıklı beslenmesi için süt, et, sebze meyve grubu ve tahıllardan yeterli miktarlarda ve dengeli şekilde tüketmeli. Çocukların özellikle kemik ve diş gelişimi için imkânlar dahilinde günde 2-3 su bardağı kadar süt veya yoğurt, 1 kibrit kutusu kadar beyaz peynir tüketmelerine özen gösterilmeli. Taze sebze ve meyve tüketiminin arttırılması, mevsimine uygun taze sebze ve meyvelerin tüketilmesi sağlanmalı. Özellikle enerji değeri yüksek, ancak besin öğesi açısından fakir olan atıştırmalık ya da abur cubur besinler yerine vitamin ve mineraller açısından zengin taze ve mevsiminde sebze, meyve tüketilmeli. Çünkü çocukların hastalıklara karşı direncini arttıran bu yiyecekler, bağışıklık sistemini desteklediği gibi sağlıklı büyüme ve gelişmeyi de desteklemektedir. Öğrenciler için en önemli öğün kahvaltıdır. Bütün gece süren açlıktan sonra, vücut ve beyin güne başlamak için enerjiye gereksinim duymaktadır. KAHVALTI ÇOK ÖNEMLİ Kahvaltı yapılmadığı takdirde dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma olmaktadır. Bu nedenle, güne yeterli ve dengeli yapılan bir kahvaltıyla başlamak öğrencilerin okul başarısının artmasında son derece önemlidir. Peynir, taze meyve veya meyve suları, birkaç dilim ekmek, 1 bardak süt çocuklar için kahvaltıda yeterlidir. Anne sütünden sonra örnek proteine sahip tek besin olan yumurtadır. Özellikle kaliteli protein ve zengin vitamin ve mineral içeriğinden dolayı haşlanmış yumurta, sıklıkla kahvaltıda ya da sebzeli yumurta yemekleri şeklinde öğünlerde tüketilmeli. Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi için düzenli olarak ara ve ana öğünler tüketilmeli. Günlük tüketilecek besinler 3 ana, 2 ara öğünde alınmalı. Açıkta satılan besinler, yeterince güvenilir ve temiz olmadığından özellikle okul çevresinde satılan bu tür besinler kesinlikle alınmamalı. Beslenme çantası ve su mataralarının her gün temizlenmesine özen gösterilmeli. ÖĞLE YEMEĞİNDE BUNLARA DİKKAT Öğle yemeği okulda yeniliyorsa Sağlık Bakanlığının hazırladığı menü modelleri örnek alınmalı. Okulda veya evde dinlenirken ve ders çalışırken açlık hissedildiğinde tüketilen besinlere dikkat edilmeli. Örneğin, şeker ve şekerli besinler, cips gibi yağlı ve tuzlu besinler veya gazlı içecekler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, taze sıkılmış meyve suları, kuru yemişlerin ve kuru meyvelerin tercih edilmeli. Çocuklara sigarasız bir ortam sağlanmalı, yanında sigara içmekten kaçınılmalı. Sağlıklı yaşam için çocuklara el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalı. Uzun süreli televizyon seyretme ve bilgisayar kullanımından kaçınılmalı, çocukların gerek okul yönetimi ve gerekse ebeveynleri tarafından sevdikleri herhangi bir spor dalıyla ilgilenmeleri teşvik edilmeli.''