Şekli, modeli, rengi zamanla değişse de bu çantalar popülerliğini yıllardır koruyor. Küçük bir ayrıntı gibi görünse bile, bir çocuğun beslenme alışkanlığının oturmasında etkisi büyük. İşte, beslenme çantasının içinde bulunması gereken besinler ve hazırlamanın püf noktaları... Bir dilim kek, peynirli-domatesli minik sandviç, küçük kutu süt ya da meyve suyu, mevsimine göre mandalina, elma, muz, üzüm... Anne eli değmiş gibi düzenlice yerleştirilmiş her biri çantanın bölmelerine. Çanta da nasıl afili! Piknik sepetine benziyor, biraz da küçük bir bavula. Kapağının üzerinde tutmaya yarayan bir sapı var. Uzun zamandır okul sezonu başlar başlamaz, saklandığı yerden çıkarılıyor beslenme çantası. Kırk yıl önce icat edilmiş. 70'li yıllarda öyle fazla çeşidi yokmuş beslenme çantasının. Örülmüş sepet havasını veren plastik çantanın kırmızısını kızlar, mavisini ise erkekler kullanırmış. 80'li yıllarda bu çantaların kumaştan yapılanları moda olmuş. Bir süre dikdörtgen kutu şeklinde olanları hemen her öğrencinin elinde dolaşır olmuş. Şu sıralar bin bir çeşidi var. Şekli, modeli, rengi zamanla değişse de ilkokul çağında paylaşımcılığı, bir arada yemek yemeyi öğretiyor beslenme çantası. Bir de sağlıklı beslenmeyi tabii. Aslında bu yüzden iyi ki unutulmamış! Kahvaltının düzene girme vakti Beslenme çantalarını hazırlamadan önce unutmamamız gereken bir şey daha var: Kahvaltı! Yaz tatilinde saatini şaşıran kahvaltılar artık bir düzene girse iyi olur. Uzmanlar kahvaltının sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda son derece önemli olduğunu hatırlatıyor her fırsatta. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevinç Yücecan, çocukların sağlıklı büyümeleri için özel besinlere değil; besin öğelerine ihtiyaç duyduğunu söylüyor. Söz konusu bu besin öğeleri aslında anne ve babaların ihtiyaç duyduklarının aynısı, yalnızca miktarları farklı. Yücecan, çocukların kahvaltı etmeden okula gitmesinin yanlış beslenme alışkanlıklarının gelişmesine ve yetersiz beslenmesine sebep olabileceğini söylüyor. Bütün bunlar, ileri yaşlarda sağlık problemlerinin oluşmasına yol açabiliyor. Çocukların en büyük şikâyeti; yorgunluk, baş ağrısı, dikkat azlığı gibi sıkıntılar oluyor. Yücecan'a göre en önemli öğün, kahvaltı. Çünkü kahvaltı, uyku ile geçirilen 10-12 saatlik zaman diliminde oluşan açlıktan sonra vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayan ilk öğün. Çocuklar kahvaltıda ihtiyaç duydukları protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineralleri alabiliyor. Bir yandan da enerji depoluyor. *** 4 anahtar besin Güne kahvaltıyla başlamak, doğru beslenmenin ilk adımı. Ancak çocukların gün boyu doğru ve dengeli beslenmesi en az bunun kadar önemli. Prof. Dr. Sevinç Yücecan, doğru beslenme alışkanlıklarını oluşturan öğelerin 'dört besin grubu' olduğuna dikkat çekiyor. Bunları da süt ve türevleri, et-yumurta-kurubaklagil, sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar olarak ayırıyor. Sağlıklı bir beslenme çantası hazırlamanın en kolay yolu, içine 4 ana besin grubundan birer çeşit besin yerleştirme. Süt ve süt ürünleri yanında içecek olarak meyve suyu bulundurulması da tavsiye edilenler arasında. *** Demir yetersizliği anemisine çare Gün boyu daha dengeli ve sağlıklı bir beslenme alışkanlığı için süt, meyve ve meyve suyu bire bir. Bunları bulunduran bir kahvaltı, çocukların güne canlı başlamasını sağlıyor. Yorgunluk ve açlığı önlüyor. Bu sayede verimlilik de artıyor. Çocuk, daha çabuk ve daha sağlıklı düşünebiliyor. Prof. Dr. Sevinç Yücecan, bilimsel araştırmaların, elma veya portakal suyu tüketen çocuklarda demir emiliminin iyi olduğunu ortaya koyduğunu söylüyor. Yücecan'a göre, dünyadaki önemli beslenme sorunlarından birisi, demir yetersizliği anemisi. Öğünlerle birlikte elma veya portakal suyu tüketimi, ülkemizde okul çağı çocuklarında çok yaygın olarak görülen demir yetersizliği anemisine çare olabiliyor. *** Çantada neler olmalı? Beslenme çantası hazırlamanın püf noktası; sütü ve meyve-sebze grubundaki besinleri ve bunların sularını çantaya yerleştirmeyi ihmal etmemek aslında. Prof. Dr. Sevinç Yücecan, bütün bunların büyüme ve gelişme, hücre yenilenmesi, doku onarımı, deri ve göz sağlığı, diş ve diş eti sağlığı, kan yapımı ve hastalıklara karşı direncin oluşumunda faydalı olduğunu söylüyor. Günde 5 meyve, sebze ya da bunların sularının içilmesini öneriyor. Yücecan'ın diğer tavsiyeleri şöyle: Süt, yoğurt veya ayran mutlaka yer almalı. 3-4 adet ceviz konulabilir. Sebze ve meyve mutlaka olmalı. Sandviç hazırlanırsa içine domates veya tatlı biber dilimleri eklenebilir. Mevsimine göre bir tane havuç konulabilir. İyi yıkanmış meyve, besin değerini korur. Su, kutu meyve suyu, kutu ayran veya kutu sütlerin yer alması sağlıklı seçimler arasında. Peynir grubu besinlerine mutlaka yer verilmeli. Karbonhidrat yönünden zengin tahıllı besinler; sinir, sindirim sistemi ile deri sağlığı ve hastalıklara karşı direnç sağladığı için tercih edilmeli.