Ayrıca
Ramazan'da alınan kilolara bayram kilolarının da eklendiğini, bunun da bazı sağlık sorunlarına zemin hazırladığını belirten Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Orhan Tarçın, bayramı sağlıklı şekilde geçirebilmek için
önerilerini 10 başlık altında sıralıyor. İşte o öneriler…
1-TATLI İKRAMININ DÖRTTE BİRİNİ TÜKETİN
“Türk mutfağının ve bayram mönülerinin vazgeçilmez
tatlılarından
baklava, revani ya da ekmek kadayıfı.
Karbonhidrat açısından zengin bu
tatlıların lezzetleri hiç kuşkusuz tartışılmaz.
Ancak hamur işi olan bu şerbetli tatlılar, sağlıklı insanların
midelerinde bile sorunlara neden olabiliyor. Bu nedenle ziyaretlerde sunulan her ikramın dörtte birini yerseniz, hem ev sahibini kırmamış, hem de midenize bayram hediyesi vermiş olursunuz.
Her gidilen yerde azar azar yenilen bu tatlıların günde 1 porsiyonu geçmemesi gerekiyor.
2-BİR ÖĞÜN HAMUR İŞİ, BİR ÖĞÜN TENCERE YEMEĞİ
Genelde bayram süresince tüketilen yiyeceklerin çoğu karbonhidrat açısından zengin gıdalar oluyor ve
vücut proteinden uzak kalıyor. Sonuç olarak da kilo alımı hızlanıyor. Bu nedenle bayram süresince alınan her karbonhidrat açısından zengin hamur işi ya da tatlının ardından mutlaka proteinli gıdalar yemek gerekiyor.
İlk
tercih ise baklagiller olmalı. Yanı sıra
kırmızı et,
beyaz et ya da
mevsim sebzeleri, süt, yoğurt ve
ayran da tercih edilebilir. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken bir konu özellikle hayvansal gıdaların ızgara olarak değil de tencere yemeği olarak yenmesi.
Tencere yemekleri kendi suyu, domates ve soğanla birlikte piştiği için yoğunluğu daha az ve sindirimi daha kolay oluyor, özelikle kızartma ve ızgaradan uzak durmakta fayda var.
3-GLİSEMİK ENDEKSİ DÜŞÜK GIDALARI TÜKETİN
Bayramda özellikle baklagil, et, tahıllı ekmek, yoğurt, erik ve armut gibi glisemik endeksi (şekeri yükseltme kapasitesi) düşük gıdalar tercih edilmeli. Bu gıdalar mideyi rahatlatıyor ve bayramda alınması muhtemel olan kiloların önüne geçiyor.
4-ZİYARETLERE YÜRÜYEREK GİDİN, MÜMKÜNSE YOKUŞ ÇIKIN
Aşırı yemek mide sağlığı açısından çok zararlı. Yenilen yiyeceklerin üzerine kişi bir de hareketsiz kalıyorsa, kendine büyük zarar vermiş oluyor. Bu nedenle bayramda mutlaka egzersiz yapmak gerekiyor.
Yapılacak en güzel egzersiz ise ziyaretler arasında yürümektir. Düz yolda ve hafif yokuş yukarı çıkmak karın kaslarını çalıştırıyor, bağırsak sistemini düzene sokuyor ve sindirimi kolaylaştırıyor.
5-ZİYARETLERİ UZUN TUTUN, İKRAMLARI HIZLI TÜKETMEYİN
Doyma sinyalleri beyne 15-20 dakika arasında ulaşıyor. Bu nedenle bayram ziyaretlerinde sunulan yemekleri yavaş tüketmek gerekiyor. Kişi her öğün için kendine 20-30 dakika arası vakit ayırmalı.
Aksi takdirde doyacağından çok daha fazlasını tüketmiş oluyor. Bu da midesine hazımsızlık ve şişkinlik gibi şikâyetlerle geri dönüyor.
Halk arasında doğru bilinenin aksine soda içmek hazmı kolaylaştırmıyor, aksine reflü oluşumunu hızlandırıyor. Eğer hazımsızlık şikâyeti yaşıyorsanız ilk yapmanız gereken orta tempoda yürümektir.
6-FAZLA ÇAY VE KAHVE İÇMEYİN, 3 LİTRE SU TÜKETİN
Bayram ikramlarının vazgeçilmezlerinden çay ve kahveden mümkün olduğu kadar uzak durun. Mümkün olmuyorsa mutlaka kafeini düşük olan kahveleri tercih edin ve şekersiz tüketin. Tercih edilecek en güzel ve sağlıklı sıvı sudur. Bayram süresince kişinin günde ortalama 2.5 litre su içmesi gerekir.
7-BAYRAM REFLÜSÜ OLMAMAK İÇİN...
Bayramda en sık karşılaşılan mide sorunlarından biri reflüdür yani mide asidinin yemek borusunda kaçması. Bu durumun en büyük nedeni ise kişinin doğal gıdalardan uzaklaşıp, katkı maddeli yiyecekleri bolca tüketmesidir.
Reflüsü olan hastaların yanı sıra sağlıklı insanların da bayramda beslenmelerine ve yaşam şekillerine dikkat etmeleri gerekiyor. Aksi takdirde hiçbir mide sorunu olmayan bir kişi dahi bayramı reflü hastası olarak bitirebiliyor.
Reflü olan kişilerin bayram ziyaretleri yapacakları günün sabahında doktorları tarafından önerilen asit azaltan ilaçları, akşam yatmadan önce ise reflü oluşumunu engelleyen süspansiyonları almaları faydalı olacaktır.
8-UYKUNUZ GELİRSE TELEVİZYON KOLTUĞUNU TERCİH EDİN
Akşam saatlerinde yapılan bayram ziyaretlerindeki yemeklere özellikle dikkat etmek gerekiyor. Bu ziyaretlerde yenilen yemeklerin ardından hemen uyumak sağlıklı insanlarda bile reflü oluşumunu tetikliyor.
Bu nedenle yemek yedikten sonra 3 saat yatmamak gerekiyor. Kişi illa uyumak istiyorsa televizyon koltuğunda yatmalı veya çok yüksek bir yastıkta vücudu 45 derece olacak şekilde uyumalıdır.
9-HAZIMSIZLIK KALP KRİZİYLE KARIŞABİLİR, DİKKAT EDİN
Bayram dönemlerinde en çok yaşanan sıkıntılardan biri de hazımsızlıktır. Aşırı derecede ve hızlı şekilde yemek midenin boşalma hızını yavaşlatıyor, bu hazımsızlığa yol açıyor.
Hastalar zaman zaman yaşadıkları bu hazımsızlığı kalp krizi ile karıştırıyorlar. Sağlıklı insanlarda hazımsızlık hareketle giderilse de kalp hastalarında hareket yapmak sıkışmaya, hatta krize neden olabiliyor.
10- BAYRAMDA YAŞADIĞINIZ MİDE SORUNLARINI ÖNEMSEYİN
Mide sorunu olan, fakat hastalıklarından haberdar olmayan çok sayıda insan var. Bu hastalar kendilerini sağlıklı olarak düşünüp oruç tutuyor ve ardından bayramın ilk günlerinde ciddi mide sorunlarıyla karşı karşıya kalıyorlar.
Bu hastalıkların başında ise ülser ve mide kanaması geliyor. Ülser hastaları uzun süre aç kaldıklarında ya da mideye zarar veren ağrı kesici ilaçlar aldıklarında kanama gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar. Bayramda en ufak mide sorunu yaşayan kişiler, bayramdan sonra mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurmalı. “