Bu kapsamda,
Sırbistan-
Hırvatistan arasındaki Batrovçi
Sınır Kapısı'nda 2004'te ele geçirilen sikke ve arkeolojik eserlerden 1864'ü,
Belgrad'da düzenlenen
törenle
Kültür ve
Turizm Bakanı
Ertuğrul Günay'a teslim edildi.
Milli
Müze'nin atriyumunda düzenlenen törende eserleri Sırbistan Kültür Bakanı Neboyşa Bradiç'ten teslim alan Günay, burada yaptığı konuşmada, son birkaç yıl içinde Bakan Bradiç ile yakın
arkadaş olduklarını, bundan büyük onur duyduğunu söyledi.
Kocaeli'nde iki yıl önce ''Derviş ve Ölüm'' adlı oyunu birlikte izlediklerini, daha sonra
İstanbul Avrupa Kültür Başkenti etkinliklerinde ve Konya'da Rumi'nin
anma gecesinde birlikte bulunduklarını anlatan Bakan Günay, ''İtiraf ediyorum ki benim Sırbistan ziyaretim, Sayın Bakan'ın
Türkiye ziyaretleri karşısında biraz gecikti. Ama 2009 yazında Türkiye'de bir yerel
seçim vardı, 2010'da da büyük bir anayasa referandumu vardı. Gecikmiş olsam da ilk fırsatta Belgrad'a geldim'' dedi.
Bakan Günay, 2004 yılından bu yana Sırbistan'da
misafir olan tarihi eserlerin vatanına teslim edilmesinin kendileri için çok güzel olduğunu ifade ederek, ''Bunun Sırbistan için ilk olması da tabii ki bizim için çok özel bir davranış, bunun için çok teşekkür ediyorum'' diye konuştu.
UNESCO sözleşmeleri kapsamında yaptıkları bütün anlaşmalar çerçevesinde Türkiye'den haksız biçimde çıkmış eserlerin geri döndürülmesi için yoğun çaba gösterdiklerini kaydeden Günay, şöyle devam etti:
''2003 ile 2011 arasında, geride bıraktığımız 8 yıl içinde 3 bine yakın eser
ülkemize teslim edildi ve bunun bin 500'den fazlası da benim görev yaptığım bu son döneme rastladı. Ama bu 1864 eserle benim dönemimde Türkiye'ye gelen eser sayısını ikiye katlamış olacağız. Sırbistan Cumhuriyeti
Kültür Bakanlığı ve
Dışişleri Bakanlığının bu duyarlılığı göstermesi, dünya kültürü açısından son derece önemlidir. Çünkü dünyada gelişmiş bazı ülkeler, başka ülkelerden haksız biçimde aldıkları eserleri geri vermeme konusunda, inatla ayak diriyorlar.''
Her eserin ait olduğu topraklarda sergilenmesi gerektiğini vurgulayan Bakan Günay, bu açıdan Sırbistan'ın Kültür ve Dışişleri Bakanlıkları ile müze
yöneticilerinin bu kültür saygısını göstermelerinin alkışlanmaya değer bir davranış olduğunu belirtti.
Bakan Günay, arkeolojiye meraklı bütün Sırpları, ören yerlerini görmek için Türkiye'ye davet etti.
Sırbistan Kültür Bakanı Bradiç de iki yıl önce Bakan Günay ile Sırbistan ve Türkiye arasında
işbirliği anlaşması imzaladıklarını, bunun ardından iki ülke arasında birçok işbirliği faaliyeti olduğunu söyledi.
İki ülke arasında kültür mirası alanındaki çalışmaların düzenlenen teslim törenine kadar geldiğini ifade eden Bradiç, ''Bu tören çok önemli bir
mesaj taşıyacak. İki ülke arasındaki, başka alanlarda olduğu gibi, kültür alanındaki işbirliğinin önemli bir noktasına kadar gelmiş oluyoruz. Çünkü bu kez uzmanlar ve yetkili kurumlar arasında işbirliği gerçekleşti. Katkısı olan herkese teşekkür ediyorum'' dedi.
Türkiye'ye ait kültür mirası parçalarının 2004 yılından bu yana Sırbistan'da bulunduğunu dile getiren Bradiç, ''Bu 7 yıl, bu alanda ne kadar iyi bir işbirliği yapabileceğimizi gösteriyor'' dedi.
-SIRBİSTAN'DA ELE GEÇİRİLEN ESERLER-
Sırbistan-Hırvatistan arasındaki Batrovçi Sınır Kapısı'nda 2004 yılında ele geçirilen Roma ve
Bizans dönemlerine ait 1485 sikke ve 379 arkeolojik olmak üzere toplam 1864 eserin
Interpol tarafından yapılan duyurusu üzerine,
Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğünce yapılan incelemede eserlerin ülkemiz kökenli olabileceği belirlendi.
Belgrad
Ulusal Müzesi uzmanları ise eserlerin tüm Balkanlar'da bulunabilecek eserlerden olabileceğini iddia etti. Ancak özellikle sikkeler üzerindeki
darphane isimleri (Constantinople/İstanbul, Nikomedia/
İzmit, Nicea-
İznik) ve eserlerin Anadolu kültürüne ait izler taşıması nedeniyle bunların ülkemize iadesi için girişimler başlatıldı.
Sırbistan Kültür Bakanı Nebojsa Bradiç'in olumlu yaklaşımı üzerine 05-09
Ekim 2009 tarihleri arasında Genel Müdürlükten yönetici ve uzmanlar, Sırbistan'da eserlerin tetkikini ve konuya ilişkin
müzakereler gerçekleştirdi.
Yapılan tetkik ve müzakereler sonucu düzenlenen 16 Ekim 2009 tarihli raporda, eserlerin büyük oranda ülkemiz kökenli olabileceği vurgulanarak, Sırbistan ile gelişen kültürel dostluk ilişkileri kapsamında Türkiye'ye iadesinin gerektiği belirtildi.
Dışişleri Bakanlığından alınan 22
Kasım 2010 tarihli yazıyla gerekli yasal prosedürün tamamlanmasını müteakiben, bu eserlerin iade edilebileceği bildirildi. Bu kapsamda Belgrad'da eserlerin teslimi için tören düzenlendi.
AA