Makedonya Bilimler ve Sanatlar Akademisi (MANU), İslam Tarih, Kültür ve Araştırma Merkezi (İRCİCA) organizasyonu ve Makedonya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı George İvanov'un himayesi altında Üsküp'te 4. Uluslararası Balkanlarda İslâm Medeniyeti Kongresi düzenleniyor. Kongrede Balkanlar'da İslâm Medeniyeti ve mirasının geçmişte ve günümüzdeki görünümü ele alınıyor. Kongrenin medeniyetlerin kesiştiği şehir Üsküp'te yapılmasından dolayı memnuniyet duyduğunu ifade eden Makedonya Cumhurbaşkanı George İvanov, Balkanların birçok medeniyetin kesiştiği bir kavşak olduğunu ve bu topraklardan geçen medeniyetlerin miras olarak çok sayıda kültürel değer bıraktıklarını ifade etti. Bu topraklarda gerek Osmanlı dönemi içerisinde gerekse de daha önceki dönemlerde farklı etnik gruba ve dini inanışa insanların bir arada huzur içerisinde yaşadığını vurgulayan Ivanov, şunları söyledi: "Balkanlardaki Hıristiyanlığın Ortodoks ve Katolikliğe bölünmesi bölge insanına ve bu topraklara büyük sıkıntılar getirmiştir. Bizans'ın dağılışından iki asır önce Balkanlarda siyasi istikrarsızlık hakimmiş. Bu topraklarda Yunan, Sloven ve Venedik büyüklerinin arasında kavgalar yaşanmış. Böyle bir atmosfer içerisinde Balkanlara Osmanlılar geliyor. Bununla birlikte İslâm Medeniyeti de hakimiyetini ve mevcudiyetini göstermeye başlıyor. Savaş ve sefaletin hakim sürdüğü bu dönem içerisinde Balkanlar Osmanlı'nın gelmesiyle gerçek huzuru bularak rahat bir döneme giriş yapmıştır." İvanov, Balkanlarda yaşayan insanların, etnik toplulukların kendilerinden farklı olanlar hakkında daha oldun ve farklı düşünmeye başladıklarını vurguladı. Osmanlı'nın bu topraklara gelişiyle çok şeyin değiştiğini kaydeden İvanov, özellikle tarımcılığın, hayvancılığın, çiçekçiliğin, mutfağın ve hayatın her safhasının değişerek, insanların daha ferah ve bolluk içerisinde yaşamasına vesile olduğunu ifade etti. Makedonya'da Hıristiyanlık ve İslâmiyet arasındaki hoşgörü ve müsamaha örneğinin her adımda görülebileceğini kaydeden İvanov, dini bayramların birlik ve beraberlik içerisinde kutlanarak hoşgörü atmosferinin hakim olduğunu vurguladı. İHSANOĞLU: OSMANLI TOPRAKLARI DEĞİL, GÖNÜLLERİ FETHETMİŞTİR Balkanlarda İslam Medeniyeti Kongresinin dördüncüsünü Üsküp'te sayın Cumhurbaşkanının himayesinde yapılmış olmasından dolayı memnuniyetini dile getiren İslâm Konferansı Örgütü Genel Sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, konferansın son derece başarılı geçtiğini ve çok sayıda yerli ve yabancı bilim adamının katılımıyla gerçekleştiğini belirtti. Bu ve buna benzer konferansların toplumlar arasındaki ilişkilerin güçlenmesine ve barışın, huzurun ve sevginin tesis edilmesi açısından büyük önem arz ettiğini kaydeden İhsanoğlu, şöyle devam etti: "Kongreye katılan davetliler, başta Cumhurbaşkanı olmak üzere İslamın Makedonya'da Balkanlarda temel bir hüviyet ve unsur teşkil ettiğini ve bu topraklarda uzun yıllar Osmanlı idaresi altında değişik milletlerin, dini mensubiyete ait insanların huzur içerisinde yaşadığını söylediler. Bunu ilmi delillerle ve sofistike bir şekilde dile getirdiler. Burada önemli olan tarihi doğru okumak ve geleceğe sağlam bakmaktır. Bugün Avrupa İslamın realitesini kabul etmelidir. Avrupa kimliğinin en önemli unsurlarından biri İslam kültürü ve medeniyetidir. Bunlar olmasaydı, İslam medeniyeti olmasaydı Avrupa da olmazdı. Ayrıca demografi olarak bu topraklarda yaşayan etnik gruplar Avrupa'nın evlatlarıdır. Avrupa'da Hıristiyanlardan sonra ikinci nüfus yoğunluğu Müslümanlardır. Avrupa kimliğinin bir parçası olarak İslâmı kabul etmeli ve bugün Avrupa kendisini İslâm'ın vatanı olarak kabul etmesi lazım." STARDELOV: DİYALOGSUZ BARIŞ DİNLERARSINDAKİ MÜSAMAHAYI TETİKLEYEMEZ Balkanlarda İslam Konferansının MANU tarafından ortaklaşa organize edilmesinin kendisini çok mutlu ettiğini kaydeden MANU Başkanı Georgi Stardelov, bugün halk arasında mevcut hoşgörü kültürünün temellerinin Osmanlı döneminden var olduğunu ve bu beraberliğin ilelebed devam edeceğini belirtti. Stardelov, "Konferansın Üsküp ayağının sloganının uzun zaman düşündüm ve şöyle bir karara vardım: Yıllar önce dünyaca ünlü iki ilahiyatçının karşılıklı sohbetini dinlerken aklıma şunlar geldi: Dinlerarası barış olmadan, barış olamaz. Dinlerarasında barış ve huzur diyalogsuz imkansızdır. En önemlisi de insanlar birbirlerini anlamadan diyalog içerisine giremezler." dedi. "ÜSKÜP MEDENİYETLERİN KESİŞTİĞİ BİR ŞEHİRDİR" Başta Cumhurbaşkanı George İvanov olmak üzere konferansta emeği geçenlere teşekkür eden IRCICA Genel Müdürü Halit Eren, Balkanlarda İslâm Medeniyeti Araştırma Programı" çerçevesinde akademik işbirliğini güçlendirmek amacıyla düzenledikleri kongrelere değindi. Sofya, Tiran ve Bükreş'in ardından Üsküp'te toplandıklarını ifade eden Eren, Üskp'ü 'medeniyetlerin kesiştiği şehir' olarak nitelendirdi. MAKEDONYA'DA OSMANLI DÖNEMİNDEN KALAN TARİHİ MİRAS SAHİP ÇIKILMAYI BEKLİYOR Makedonya genelinde 700 civarında cami, tekke ve tarihi ve kültür mirasının mevcut olduğunu ve bu eserlerin neredeyse tamamının Osmanlı döneminden günümüze intikal eden eserler olduğunu vurgulayan Makedonya İslam Birliği Başkanı Reis-ul Ulema Süleyman Recepi, yetkililerin kültürel mirasa sahip çıkma noktasında yetersiz kalışını da dile getirdi. Manastır'daki yeni caminin hala ibadete açılmadığını ve değişik dönemlerde cami içerisinde mankenlerin boy gösterdiğini vurgulayan Recepi, Osmanlı döneminden kalan kültürel ve tarihi mirasın daha çok muhafaza edilmeye ihtiyaç duyduğunu vurguladı. SÖKMENSÜER: 600 YIL ÖNCE ATILAN MEDENİYETİN MEVCUDİYETİNİN TEMEL İZLERİ SİLİNMEMİŞTİR "Balkanlar Osmanlı'nın Rumeliye ayak basmasıyla başlayan süreçte bir içtimai ve kültürel şahlanmaya konu olmuştur." diyen Türkiye'nin Üsküp Büyükelçisi Gürol Sökmensüer, şunları söyledi: "Halkların kurdukları ilişkiler bu zengin kültürün paylaşılmasını bölgede kökleşmesini sağlamıştır. Bölgeye yerleşen Müslüman Türkler beraberlerinde mutfaklarını, müziklerini İslâm mimarisini, el sanatlarını, gelenek ve göreneklerini de getirmişlerdir. Balkanlarda son 10 yıl içerisinde bölgede yaşayan Müslüman nüfusun azalması ve yaşanan göçlere rağmen, temelleri 600 yıl önce atılan bu medeniyetin mevcudiyetinin izleri silinmemiştir. Bu vesileden yararlanarak, sayın Cumhurbaşkanı İvanov'un Makedonya'da yaşayan Türklere ve kültür mirasımızın korunması hususuna gösterdiği yakın ilgi için teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum." Kongrenin başlıca konuları arasında "Balkanlar'da İslam kültürünün gelişim süreçleri, farklı kültürlerin bir arada yaşama tecrübesi, eğitim ve kültürel müesseseler, Bilim ve Teknoloji, mimari ve şehircilik, Balkanlar'da İslâm sanatı, Toplumsal yaşam ve gelenekler, İslâm'ın maddi ve manevi mirasının günümüzdeki durumu ve korunması, Balkanlar'da İslâm medeniyeti araştırmalarının kaynakları" yer alıyor. Kongre Balkanlar'da İslâm Medeniyeti üzerine çalışma yapan araştırmacı ve akademisyenlerin araştırma sonuçlarını paylaşması, bu çalışmalarda karşılaşılan problemler, yeni araştırmaların duyurulması ve gelecekte yapılacak çalışmalar için önerilerin sunulmasına imkân sağlayarak araştırmacılar arasındaki uluslararası işbirliğini güçlendirmek açısından önemli bir platform olacaktır. Kongre Balkan çalışmalarının teşviki ile Balkan kültürleri hakkındaki çalışmaların artırılması ve İslâm medeniyetinin bölge kültürlerine kattığı zenginliğin vurgulanması amacını taşıyor. (CİHAN)