Sağlık alanında en fazla yolsuzluk yapılan iller Şanlıurfa, Şırnak ve Diyarbakır olarak sıralanıyor. 2009 yılında sağlık hizmetlerine yönelik yapılan 61 yolsuzluk operasyonunda 410'u kamu görevlisi toplam bin 238 şüpheli yakalandı. Mahkemece 116'sı kamu görevlisi toplam 283 kişi tutuklandı. Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Daire Başkanlığı'nın 2009 yılı yolsuzluk raporuna göre, Türkiye genelinde 363 olayda 4 bin 580 şüpheli yakalandı. 2008 yılında 209 olayda bin 999 şüpheli ele geçirilirken; 2007 yılında ise 104 olayda bin 29 şüpheli yakalandı. 2009 yılında sağlık sektöründe 61, yerel yönetimlerde 29, adli hizmetlerde 19, Maliye ve SGK'da 16, eğitimde 14, bayındırlıkda 9, enerjide 4, tarım sektöründe 2 planlı yolsuzluk operasyonu gerçekleştirildi. Toplam 154 planlı operasyonda bin 58 kamu görevlisi olmak üzere toplam 3 bin 386 şüpheli yakalandı. Emniyetteki sorgularının ardından mahkemeye çıkarılan bu şahıslardan 353'ü kamu görevlisi olmak üzere toplam 951 kişi tutuklandı. Emniyetin değerlendirmelerine göre yolsuzluk suçlarının en sık rastlandığı alanlardan bir tanesi sağlık hizmetleri. Türkiye'de sağlık harcamalarının tutarı yaklaşık 30 milyar TL. Suç örgütleri, bu harcamalardan nemalanmak için özellikle sağlık hizmetleri alanında faaliyet gösteriyor. Suçlar, daha çok 'usulsüz olarak sağlık karnesi ve reçete kullanmak, usulsüz medikal malzeme kullanımı ve bu sektörde yapılan mal ve hizmet alımlarındaki usulsüzlükler' olarak işleniyor. Bu yöntemlerle yapılan yolsuzluklar sebebiyle sağlık alanındaki yatırımlar sekteye uğruyor. KOM Daire Başkanlığı koordinesinde Şanlıurfa KOM Şube Müdürlüğü görevlilerince 2009 yılında sağlık yolsuzluğuna ilişkin gerçekleştirilen bir operasyonda kamu zararının yaklaşık 14 milyon TL olduğu tespit edilmişti. 2009 yılında 'ihaleye fesat karıştırma ve ihale yolsuzluğu'nda özellikle yemek, güvenlik, temizlik ve sağlık alanlarındaki ihalelerde daha çok usulsüzlüğün yapıldığı belirlendi. Eğitim sektöründe ise özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri ile rehabilitasyon araştırma merkezleri görevlilerince suistimal edilerek devlet hazinesinin zarara uğratıldığı görüldü. Bu alanda üniversite ve ehliyet sınavlarında faaliyet gösteren suç örgütlerince, belli bir ücret karşılığında anlaştıkları şahıslara bu sınavları kazandırmak için yerlerine sınavlara örgüt mensubu üçüncü şahıslar sokulmak suretiyle veya sınav esnasında dağıtılan soru kitapçıklarıyla yolsuzluk yapıldığı ortaya çıktı. Tarım sektöründe de çiftçilikle ilgisi olmayan organize suç örgütlerinin destekleme ödemelerinden faydalanmak için "sahte çiftçi belgesi, sahte tapu ve sahte müstahsil makbuzları" kullandıkları, bu işlemlerde bazı kamu görevlileri ile rüşvet karşılığında anlaşarak birlikte hareket ettikleri ve devlet hazinesinin zarara uğratıldığı, aynı zamanda çiftçilerin haklarından mahrum bırakıldığı, yürütülen soruşturmalardan anlaşıldı. REFORMLAR YOLSUZLUĞU AZALTTI 2009 yılında meydana gelen planlı yolsuzluk olaylarında ilk 10 il şöyle: İzmir (10), Şanlıurfa (10), Konya (7), Ankara (6), Bursa (6), Diyarbakır (6), Gaziantep (6), İstanbul (5), Kocaeli (59) ve Şırnak (5). Planlı sağlık yolsuzluk olaylarında ilk 10 il ise şöyle: Şanlıurfa (5), Şırnak (4), Diyarbakır (3), İstanbul (3), Kırıkkale (3), Konya (3), Ankara (2), Ardahan (2), Batman (2) ve Bursa (2). Son üç yılda yolsuzluk operasyonlarında genel bir artış oldu. 2008 yılındaki olay sayısı 2007 yılına oranla yüzde 101 artış gösterdi. 2009 yılında ise bir önceki yıla oranla operasyon sayısında yüzde 74 artış yaşandı. Ayrıca 2008 yılında şüpheli sayısı, 2007 yılına oranla oranla yüzde 94 arttı. 2009 yılında bir önceki yıla oranla şüpheli sayısı yüzde 129 artış gösterdi. Emniyet yetkilileri, bu artışı, yolsuzlukla mücadelede yapılan kapsamlı operasyonel çalışmaların organizasyon yapısının tamamını hedef alarak gerçekleştirilmesinden kaynaklandığını düşünüyor. Diğer yandan, toplumsal bilincin artırılarak eğitim faaliyetlerine ağırlık verilmesi, iyi yönetimin sağlanması, devlet, özel sektör ve sivil toplum örgütleri arasındaki işbirliğinin sağlanması, saydamlığın ve denetimin geliştirilmesinin bu suçla mücadelede etkinliği artıracağı değerlendiriliyor. Uluslararası danışmanlık şirketi PricewaterhouseCoopers (PwC) tarafından 54 ülkeden 3 bini aşkın şirket temsilcisinin katkılarıyla son iki yılı kapsayacak nitelikte hazırlanan ve 2009 yılında yayınlanan "Küresel Ekonomik Suç" konulu raporda, dünya yolsuzluk ortalamasının yüzde 30 olduğu, Türkiye'nin ise yüzde 15 yolsuzluk oranıyla yolsuzlukların en az olduğu 5 ülke arasında 3. sırada yer aldığı ifade edildi. Aynı raporda, son yıllarda yolsuzlukla mücadele alanında Türkiye'de yapılan reformlara dikkat çekilerek bu reformların yolsuzlukların azalmasında etkili olduğu vurgulandı. (CİHAN)