Türkmenistan, enerji konusunda son günlerde bölgenin odağı haline geldi. Geçen hafta başından bu yana ülkede önemli enerji trafiği yaşandı.
Almanya'nın elektrik ve
doğalgaz şirketi RWE Yönetim Kurulu Başkanı Jürgen Gorssman başkanlığındaki ve
İran Milli Gaz Şirketi Genel Müdürü Sayed Rıza Kesaizade öncülüğündeki
heyet Türkmenistan'da enerji konusunda görüşmelerde bulundu.
Türkmenistan ile Alman RWE AG enerji şirketi arasında,
Hazar denizinin Türkmen tarafında hidrokarbon kaynaklarını
arama ve
üretim anlaşması
imzalandı. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı
Berdimuhamedov, RWE AG Yönetim Kurulu Başkanı Jürgen Grossman başkanlığındaki Alman heyet ile Hazar kıyısındaki Türkmenbaşı kentinde bir araya geldi. RWE Başkanı Grossman, Türkmenistan ile
işbirliğine Alman şirketleriyle birlikte diğer
Avrupa ülkelerinin önde gelen şirketlerinin de büyük ilgi gösterdiğini belirtti.
Türkmen lider Berdimuhamedov hem teknolojisi hem üretim kabiliyeti yüksek Alman şirketleriyle işbirliğinin siyasi stratejileri arasında yer aldığını vurguladı.
Serdar oteldeki görüşmenin ardından, taraflar Hazar denizinin Türkmen tarafındaki 23. bloktaki hidrokarbon kaynaklarının üretimi ve paylaşımına dönük anlaşma imzalandı. Anlaşmaya Türkmenistan Hidrokarbon Kaynaklarını Kullanma ve Yönetme Devlet Ajansı Başkanı Yahşigeldi Kakayev ile RWE Dea GmdH şirketinin direktörler meclisi başkanı Georg Schöning imza attılar.
Söz konusu anlaşmaya göre, RWE şirketine Hazar denizindeki belirtilen bölgelerde 6 yıl süreyle petrol ve doğal gaz arama izni verildi. Bölgede
enerji kaynakları bulunduğu takdirde ise, RWE şirketine söz konusu petrol ve doğal gaz kaynaklarının 25 yıllık üretim lisansı verilecek. Bölgede hidrokarbon kaynaklarının, özellikle de önemli doğal gaz yataklarının bulunduğu belirtiliyor. Türkmenistan ile RWE şirketi arasında geçtiğimiz
Nisan ayında çok yönlü işbirliği anlaşması imzalanmıştı.
İRAN, TÜRKMENİSTAN'DAN GAZ SATIN ALACAK
Öte yandan, Türkmenistan ile İran arasında yıllık 14 milyar metreküplük doğal gaz alımı anlaşması da imzalandı. İran Milli Gaz Şirketi Genel Müdürü Sayed Rıza Kesaizade'nin öncülüğündeki heyetin Aşkabat'ta yaptığı görüşmeler sonrasında İran'ın Türkmenistan'dan yılda 14 milyar metreküp doğal gaz satın alacağı bildirildi.
Görüşmeler sonucunda doğal gaz fiyatının dünya enerji piyasasındaki fiyatlara göre belirleneceği açıklandı, ancak herhangi bir rakam verilmedi.
Buna göre Türkmenistan'ın batısındaki Körpece yatağından yılda 8 milyar metreküp, güneydeki Devletabat yatağından ise yılda 6 milyar metreküp doğal gaz İran'a gönderilecek.
2009 yılının son çeyreğinden itibaren İran'a gönderilen doğal gaz miktarının artırılmaya başlayacağı açıklandı. Bu miktarın 20 milyar metreküpe çıkarılacağı bildirildi.
Hazar'ın Türkmenistan kıyısında
Almanya'nın Wintershall, Danimarka'nın Maersk Oil, Hindistan'ın ONGC,
İngiliz-Arap Dragon Oil, Kanada'nın Buried Hill ve Malezya'nın Petronas şirketi faaliyet gösteriyor. Petronas şirketi başkanı
Muhammed Hasan Marikan, Türkmen lider Berdimuhamedov ile görüşmesinde, 2010 yılında doğal gaz üretmeye hazır olduklarını belirtmişti.
Ayrıca, Fransa'nın
Total ve GDF, İngiltere'nin BP, Avusturya'nın OMV şirketleri Hazar'ın Türkmen kıyısındaki yatakların işletmeye açılması ile ilgili yeni tekliflerini sundu. Bu
yabancı şirketlerin de katılmasıyla Hazar'ın Türkmen kıyısındaki hidrokarbon kaynakların üretiminin arttırılacağı kaydediliyor.
(CİHAN)