Amerikan Enerji Bakanlığı'nın Lawrence Livermore
Ulusal Laboratuarı'nda kurulan National Ignition Facility (Ulusal Ateşleme Tesisi),
temiz ve sınırsız enerji elde etmek için
Güneş'i laboratuar ortamında yeniden oluşturacak.
Bilim adamları, uzun yıllardır güneş ve diğer
yıldızların milyonlarca yıl süren sınırsız enerjilerine dünyada da ulaşmak için sayısız yöntem denedi. Geçtiğimiz günlerde
California eyaletinin Livermore kentinde görkemli bir törenle açılan Ateşleme Tesisi bünyesindeki devasa
lazer, bu enerjiyi yeryüzünde bir yıldız oluşturmayı deneyerek elde edecek.
Ulusal Ateşleme Tesisi, 2 milimetre çaplı bir
yakıt küresine hassas bir biçimde odaklanmış ve aynı anda ateşlenebilen 192 lazerden oluşuyor. 3
futbol sahası büyüklüğünde bir yapının içerisinde, tek bir kızılötesi kaynaktan çıkan lazer, yaklaşık 1,5 kilometre uzunluğunda lensler, aynalar ve yükselticilerin olduğu bir alandan geçerek, sonunda evde kullanılan bir ampülün 10 milyar katı büyüklüğünde bir güç açığa çıkaracak. Bu güç, hedefteki yakıtı 50 mikrometrelik bir alana sıkıştırmaya ve sıcaklığını da 3 milyon derecenin üzerine çıkarmaya yetiyor. Bu
darbe sırasında nükleer füzyon meydana geliyor.
LABORATUARDA YILDIZ DOĞACAK
Tesisteki lazer topları, daha önce üretilmiş benzerlerine göre 60-100 kat daha çok enerji üretebiliyor. Her bir lazer darbesinde, meydana gelen füzyon reaksiyonu ile verilen enerjinin en az 10 katı enerji açığa çıkıyor.
Şimdiye kadar, böyle bir füzyon, ancak nükleer silahların içinde ya da güçlü manyetik alanlarda yer alan yüksek kararsızlıktaki plazmalarda meydana gelebiliyordu. Ancak bu tamamıyla değişebilir.
Tesisteki lazerden sorumlu Amerikalı
bilim adamı Jeff Wisoff, açılış sırasında yaptığı konuşmada, "Arkamda gördüğünüz lazer sayesinde laboratuarda bir yıldız meydana getireceğiz. İşlem sırasında açığa çıkacak enerji, bütün dünyadaki elektrikten kat ve kat daha fazlası olacak. Milyarlarca santrigratlık sıcaklık ve milyarlarca atmosfer basınç oluşacak. Bu tesisi, ulusal güvenliğimizi sağlamanın yanı sıra, sonsuz ve temiz enerji elde etmek için inşa ettik" dedi.
Wisoff, deneyin insanlık için bir kilometre taşı olacağını,
doğal enerji üretmek için yapılan çalışmalara yeni bir boyut kazandıracağını söyledi.
Yaklaşık 3,5 milyar dolara mal olan lazer, ilk büyük deneyini 2010 ya da 2011'de gerçekleştirecek. Uzmanlara göre eğer lazer başarılı olursa, fizik biliminde 'heyecan verici' bir dönem başlayacak. Çünkü kazanılan sınırsız ve temiz enerji, dünyada pek çok sorunun çözümünü sağlayacak.
CİHAN