Merkezi İzmir'de bulunan CMM Group tarafından geliştirilen ileri teknoloji ürünü İlaç Takip Sistemi (İTS) ile tüm ilaçların sevkiyat ve satışı Sağlık Bakanlığı Bilgi Merkezi'nden takip edilecek. İlaçları üretim aşamasından satışa kadar kontrol altında tutacak olan sistem dünyada bir ilk olarak gösteriliyor. Uzmanlar tarafından bir güvenlik devrimi olarak nitelendirilen proje dünya devi ilaç firmalarının yakın takibinde bulunuyor. Sağlık Bakanlığı kayıtlarına göre, Sosyal Güvenlik Kurumlarına ödenen ilaç bedeli yıllık 12 milyar TL. Bunun 1,2 milyar TL'ye denk gelen yaklaşık yüzde 10'u sahte kupürler basan dolandırıcıların cebine giriyor. Bu da her gün devletin kasasından çalınan 3.7 milyon TL'ye denk geliyor. Öte yandan, korsan olarak imal edilerek piyasaya sürülen ilaçların halk sağlığı açısından oluşturduğu tehdit de çok önemli bir noktayı teşkil ediyor. Bunun yanı sıra miadı dolmuş ilaçları toplayarak kutulayıp tekrar piyasaya süren kanun dışı oluşumlar da bu işin ayrı bir ayağını oluşturuyor. Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan yasal düzenlemeler sonucunda ilaç üreticilerine kanuni olarak bu sistemin uygulanması yükümlülük olarak getirildi. 1 Temmuz 2008 tarihli ve 26923 sayılı resmi gazetede yayınlanan Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (1) hükmünce, Türkiye'deki tüm ilaç üreticilerinin ve ithalatçılarının 1 Haziran 2009 tarihine kadar kendi sistemlerini kurarak uygulamaya geçmeleri gerekiyor. CMM Grup, ilaç kutuları üzerine ürüne özel değişken (unic) "karekod basımı" yapacak sistemlerin imalatını yasal yükümlülükler ve zorunluluklar çerçevesinde tamamlayıp, ilaç fabrikalarındaki ambalaj ünitelerinin son aşaması olarak ünite kurulumlarına gönderiyor. Halen çalışır vaziyette 10 sistem kuruldu. Montajları süren 20 sistemin kurulumuna devam ediliyor. Bu sistem sayesinde tespit edilebilen yaklaşık 1,2 milyar TL'lik haksız kazanç devletin kasasında kalmış olacak. Sahte ilaç üreterek vatandaşın sağlığını tehlikeye sokup haksız kazanç elde eden oluşumların önüne geçilecek. Ayrıca, miadı dolmuş ilaçlar tekrardan kutulanarak piyasaya sürülemeyecek. LST tarafından geliştirilen ve tüm dünya ilaç üreticilerinin yakından takip ettiği bu projenin yurt dışına satılmasıyla ülkeye gelir sağlanırken, aynı zamanda yurt dışından teknoloji alan ülkemiz bu kez yurt dışına teknoloji satarak bir ilke daha imza atacak. SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR CMM Grup, teknoloji şirketi LTS'yi projelendirerek imal ettiği karekod basım makineleri ilaç üreticilerinin ambalaj bantlarına entegre ediliyor. Sistem çalıştığında karekod makinesi imal edilen her ilaç kutusuna özel olarak bir kod basıyor ve bu kodun bilgilerini depoluyor. Üretim tamamlandığında depolanan kod bilgileri üretici tarafından Sağlık Bakanlığı'nın bilgi bankasına ulaştırılıyor. Bu kodlar sayesinde hangi ilacın hangi ilaç deposuna oradan da hangi eczaneye gönderildiği sürekli takip edilebiliyor. Son kullanıcı reçetesiyle geldiği eczaneden ister devletin reçetesiyle isterse özel reçeteyle ilacı aldığında kutu üzerindeki karekod eczacı tarafından okutuluyor ve bu bilgi direkt olarak Sağlık Bakanlığı'nın bilgi bankası ile karşılaştırılıyor. Kutu üzerindeki kod kutuya özel olduğu için, eğer bir ikinci kopyası yapıldıysa sistem hemen uyarı veriyor ve söz konusu eczane incelemeye alınıyor, geriye dönük sorgulamaya başlanıyor ve yasal işlem uygulanıyor. CİHAN