''
Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki 5953 Sayılı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun'' başlıklı
düzenleme, Milli Birlik Komitesince 4 Ocak 1961'de kabul edildikten sonra, 10 Ocak 1961'de Resmi Gazete'de yayımlandı.
Türk Basın
Tarihi'ne ''Babıali'de Dokuz Patron Olayı'' olarak da geçen gelişmelerde;
gazete sahipleri,
yasanın önce ''çıkmaması'', sonra da ''değiştirilmesi'' için çalıştı.
Okurlar, 10 Ocak sabahı gazetelerini aldıklarında, ''Gazetemizi Üç Gün Kapatıyoruz'' başlığı ile karşılaştı. Bu başlığın altında ise ''Akşam,
Cumhuriyet, Dünya,
Hürriyet,
Milliyet, Tercüman,
Vatan, Yeni
İstanbul, Yeni
Sabah'' patronlarının ortak
bildirisi yer alıyordu.
İstanbul
Gazeteciler Sendikası (İGS) bir bildiri yayımlayarak, kapanma kararının gazete sahipleri tarafından verildiğini ve asla benimsenemeyeceğini duyurdu. Gazeteciler, aynı gün
sendikadan başlayan ''Simidimiz ve Hürriyetimiz İçin'', ''Çalışan Gazeteciye Cop, Patrona Hazırlop'' gibi dövizler taşıyarak, sessiz yürüyüş yaptı.
Sendika, üç günlük boykot sırasında ''Basın'' adlı bir gazete yayımladı. 11 Ocak 1961 günü çıkarılmaya başlanan Basın gazetesi, 100 bin
tiraj gibi o gün için önemli bir noktaya ulaştı.
Boykot, 14 Ocak 1961'de sona erdi ve gazeteler yayına başladı. İGS, başarıya sahip çıkmak amacıyla 1962 yılında 10 Ocak tarihini Çalışan Gazeteciler Bayramı olarak
kutlama kararı aldı ve
Park Otel'de
tören düzenlendi.
-BELLİ BAŞLI ÖTEKİ OLAYLAR-
5 OCAK
1895-
Fransa'nın askeri sırlarını
Almanya'ya vermekten mahkum
edilen
Yahudi kökenli
Fransız subay Alfred Dreyfus'un rütbeleri
söküldü. Dreyfus Olayı olarak bilinen adli skandal başladı.
1921- Çerkez Ethem ve kardeşleri, işgal kuvvetlerine sığındı.
1922-
Adana düşman işgalinden kurtuldu.
1929-
Anadolu-
Bağdat ve
Mersin-
Tarsus demir yolları ile
Haydarpaşa Garı devletleştirildi.
1953- Türk karikatürünün ustalarından Ramiz
Gökçe 53 yaşında öldü.
1968- Çekoslovakya Komünist Partisi liderliğine Aleksander
Dubçek getirildi. Dubçek, reformcu kişiliğiyle tanınıyordu.
1975-
Anadolu Ajansı 1925'te şirketleştiğinde ''mübeyyiz'' (temize
çeken) görevinde bulunan ve ilk paydaşlar arasında yer alan ''Bayrak
Şairi'' Arif Nihat
Asya 71 yaşında
Ankara'da öldü.
1981-
Atatürk'ün
doğumunun 100. yıl dönümü kutlamaları, ''1981
Atatürk Yılı'' adıyla başladı.
1983-
Türkiye Yazarlar Sendikasının 17 yöneticisi ve 1 üyesi
hakkında açılan
davaya, 1 Numaralı Ankara Sıkı
yönetim
Mahkemesinde başlandı. 1985'te sona eren ve tüm sanıkları
beraat eden davada Aziz Nesin, Bekir Yıldız ve Asım Bezirci
gibi yazarlar yargılanmıştı.
1987- 1986 mayıs ve haziran çay sürgünlerinde
radyasyon
bulundu; 56 bin ton çay
imha edildi.
1993-
Avrupa Konseyince her yıl verilen ''Yılın Müzesi''
ödülünü İstanbul
Arkeoloji Müzeleri aldı.
1997-
Sabancı suikastı sanıklarından
Mustafa Duyar, Şam'da Türk
Büyükelçiliğine teslim oldu.
1997-
Rusya, barış anlaşması uyarınca Çeçenistan'daki son
askerlerini de geri çekti.
1999-
Adalet Bakanlığı, bir genelgeyle bekaret kontrolünü yasakladı.
2004-
AK Parti Grup Yönetimi,
TBMM kulisinde bulunan Mareşal
üniformalı Atatürk resminin kaldırılarak yerine
sivil bir
Atatürk fotoğrafı asılması önerisinde bulunan
Adıyaman
Milletvekili Fehmi Hüsrev Kutlu'nun, Grup Disiplin Kuruluna
sevkine karar verdi.
2004- TL'den 6 sıfır atacak
yasa tasarısı TBMM'ye sunuldu.
2005- Gazeteciler Federasyonunun adı ''Türkiye Gazeteciler
Federasyonu'' olarak değiştirildi.
2006-
Kapıkule Sınır Kapısı'ndaki rüşvet ve irtikap suçlamasıyla
55 gümrük memuru ve 19 polisin tutuklandığı olayla ilgili
soruşturma
kapsamında, aralarında gümrük başmüdürü, gümrük başmüdür yardımcıları
ve gümrük müdürlerinin de bulunduğu 12 kişi hakkında daha ''irtikaba
sebebiyet'' iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
2007-
MİT Müsteşarı Emre
Taner, teşkilatın 80. kuruluş yıl dönümü
dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, ''ulus devletin tehdit altında
olduğu'' görüşünü dile getirdi.
6 OCAK
1838- Samuel Morse, geliştirdiği ''Morse Alfabesi''ni açıkladı.
1921-
Yunan birliklerinin
Eskişehir ve
Afyon doğrultusundaki
taarruzuyla I.
İnönü Savaşı başladı.
1938- Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud,
Londra'ya gitti.
1955- On iki ada karasuları sınırının saptanması için,
Yunanistan ile görüşmelere başlandı.
1959- Dil bilimci Baha Toven 78 yaşında öldü.
1960- Mersin Rafinerisinin temeli atıldı.
1963- Türkiye
Petrolleri
Anonim Ortaklığı, Siirt'te zengin bir
petrol damarı buldu.
1969- ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Komer'in
makam aracı,
Orta Doğu Teknik Üniversitesi bahçesinde yakıldı.
1971- İstanbul'da Devlet Güzel Sanatlar Akademisinde işten
atılan on beş
model, çıplak olarak
protesto yaptı.
1984- Türk Parasını Koruma Kanunu'nda yapılan değişiklikle,
döviz taşımak suç olmaktan çıkarıldı.
1991- İlk Türk operası ''Özsoy''un bestecisi Ahmet Adnan
Saygun
84 yaşında öldü.
1993- Balet Rudolf Nureyev öldü.
1997- Tarikat kisvesi altında bazı kadınlarla evlilik dışı
ilişki kurduğu iddia edilen
Ali Kalkancı,
Fadime Şahin adlı
kadının ihbarı üzerine gözaltına alındı.
1998-
Anayasa Mahkemesi Başkanlığına
Ahmet Necdet Sezer seçildi.
2005- Afyon ilinin adı
Afyonkarahisar olarak değiştirildi.
7 OCAK
1714-
İngiliz Mühendis Henry Mill, daktilo makinesinin patentini aldı.
1922-
Osmaniye düşman işgalinden kurtuldu.
1944-
Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.
1946- CHP'den ayrılan
Celal Bayar ile Adnan
Menderes, Fuad Köprülü ve
Refik Koraltan, Demokrat Partinin kuruluş başvurusunu yaptı.
1946- İlk başarılı yüksek hızlı
elektronik bilgisayar ''Eniac'',
ABD'de kullanıma girdi. ''Eniac'', elektronik dijital bilgisayara
giden yolda atılmış büyük adımlardan biri olarak 1955'e kadar kullanıldı.
1950-
Karabük Demir ve Çelik İşletmesinde ''Zeynep'' adı
verilen yüksek
fırın hizmete açıldı.
1979- Hindistan'da yapılan seçimleri, İndra Gandhi'nin
Kongre
Partisi kazandı.
1984-
Fotoğraf ve sinema
sanatçısı Baha Gelenbevi 77 yaşında öldü.
1989-
Japon İmparatoru Hirohito öldü.
1999- ABD Başkanı Bill Clinton'ın azli istemiyle açılan dava başladı.
8 OCAK
1329- İtalyan seyyah Marco Polo Venedik'te öldü.
1642- Astronomi bilgini Galileo öldü.
1916- Müttefik kuvvetleri,
Osmanlı ordusunun
Çanakkale
direnişini kıramadı. İngiliz
Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral
Winston Churchill görevinden
istifa etti.
1918- ABD Başkanı Woodrow Wilson, Avrupa'da kalıcı barışın
sağlanması için kendi adıyla anılacak 14 prensibi açıkladı.
1933- I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
1935- Rock şarkıcısı Elvis Presley doğdu.
1945- Büyük
İskenderun Limanı hizmete açıldı.
1986- Sekiz sanatçıya Yükseköğrenim Kurulunca ''profesörlük''
unvanı verildi. Bu sanatçılar arasında Yıldız Kenter, Hikmet
Şimşek ve Nevit Kodallı da vardı.
1997- Vehbi Koç'un çalınan naaşı,
Zincirlikuyu Mezarlığı'nda
boş bir mezarda bulundu ve çalanlar yakalandı. Koç'un naaşı,
10 Ocakta ikinci kez toprağa verildi.
1998-
Karşıyaka Müftüsü Nadir Kuru'nun, İzmir'de Dr.
Tibet
Kızılcan'ın
cenaze namazını kıldırırken ''İsteyen hanımlar
namaza gelebilir'' sözleri üzerine kadınlar, erkeklerle saf
tutarak cenaze namazı kıldı.
2003- İstanbul
Diyarbakır seferini yapan THY'nin RC-100
tipi
uçağı Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi öldü, 3 kişi
yaralı kurtuldu.
2004- Milli
Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Yönetmeliğinin
gizliliğini kaldıran yasanın ardından hazırlanan yeni yönetmelik
de yürürlüğe girdi. MGK Genel Sekreterliği, yönetmelikte,
Başbakana bağlı bir kuruluş olarak tanımlandı.
2005- Kara
deniz Teknik Üniversitesi Fen ve
Edebiyat B
ölümü
öğretim
üyesi Prof. Dr. Sadettin
Güner ile oğlu Selçukhan Güner
otomobillerine açılan çapraz ateş sonucu öldü. Prof. Dr. Güner
ve oğlunu öldüren İsmet Meral ile yeğeni
Burak Reis bir gün sonra
Engin Bayramoğlu'nu öldürdüler. Güner ve oğluna yönelik saldırının
''yanlışlıkla'' yapıldığı belirlendi. Olayla ilgili dayı ve yeğen
ile bir kişi 14 Ocakta tutuklandı.
2006- Papa II. Jean Paul'e yönelik suikast girişimi nedeniyle
İtalya'da 24 yıl cezaevinde kaldıktan sonra 14 Haziran 2000'de
Türkiye'ye iade edilen, Gazeteci yazar Abdi İpekçi'nin öldürülmesi
ve ''
gasp'' suçundan
Kartal H Tipi
Cezaevi'nde bulunan hükümlü Mehmet
Ali Ağca'nın,
Cezaevi Müdürlüğünün ''cezasını tamamladığı'' yönündeki
yazısı üzerine Kartal
Ağır Ceza Mahkemesince tahliyesine karar verildi.
9 OCAK
1792-
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında beş yıllık savaşın
ardından ''Yaş Anlaşması'' imzalandı.
1853- Osmanlı Devleti için ''
hasta adam'' tabiri ilk kez
Rus Çarı I. Nikola tarafından kullanıldı.
1926- Piyango çekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyetine ait
olduğuna ilişkin
kanun kabul edildi.
1936-
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih
Coğrafya Fakültesi,
Atatürk'ün de katıldığı törenle öğrenime başladı.
1937- Josef Stalin'in sürgüne gönderdiği Lev Troçki, Meksika'ya gitti.
1942-
Türk Tarih Kurumu Ziya Gökalp'in bütün eserlerinin yayımlanmasına,
Türk Dil Kurumu da yeni bir
Kuran çevirisine karar verdi.
1955- Devlet Operası sopranosu
Leyla Gencer, temsiller vermek
üzere İtalya'ya gitti.
1964- Halide Edip Adıvar 80 yaşında İstanbul'da öldü.
1990- Şair
Cemal Süreya 59 yaşında İstanbul'da öldü.
1991- Toplu taşım araçlarında sigara içilmesi ve
tütün
mamullerinin reklamının yapılması yasaklandı.
1996-
Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi
Özdemir Sabancı,
Toyotasa Genel Müdürü
Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe,
Sabancı Center'da vurularak öldürüldü. Olayı
DHKP-C örgütü üstlendi.
1996- Balerin, koreograf Duygu Aykal 45 yaşında öldü.
1996- Evrensel gazetesi muhabiri Metin Göktepe'nin cesedi,
Eyüp Spor Salonu'nun yakınındaki arsada bulundu. Gazeteci
Göktepe, bir gün önce görevini yaparken gözaltına alınmıştı.
Göktepe'nin cenazesi, 11 Ocakta toprağa verildi.
2003- Aile mahkemeleri kuruldu.
2005- Kış mevsiminde yolları altı ay kapalı kalan Van'ın
Bahçesaray
ilçesinde yol ağının
Karayolları Genel Müdürlüğüne devredilmesiyle
ulaşım rahatlıkla sağlanmaya başladı.
2007- Adana'dan Irak'a giden
Türk işçileri taşıyan
Moldova tescilli
uçak, Bağdat'ta piste 200 metre kala yere çakıldı. Kazada aralarında
Türk işçiler ve uçak mürettebatının da bulunduğu 34 kişi öldü, bir kişi
yaralı olarak kurtuldu.
10 OCAK
1863- Dünyanın ilk metrosu olan Londra metrosunun
''Metropolitan'' adı verilen ilk hattı açıldı.
1900-
Dünya Şampiyonu Pehlivan Kara Ahmet, ''Şampiyonlar
Şampiyonu'' unvanını aldı.
1920- Milletler Cemiyeti kuruldu. ABD, Cemiyete katılmadı.
1921- I. İnönü Zaferi:
Albay İsmet Bey komutasındaki Türk
ordusu, Yunan ordusu ile İnönü'de karşı karşıya geldi.
Yunan ordusu yenildi. Zaferin ardından, Albay İsmet Bey,
1
Mart 1921'de generalliğe
terfi ettirildi; TBMM Hükümetinin
uluslararası itibarı da hızla yükseldi.
1926- Alman sinema yönetmeni Fritz Lang'ın ''Metropolis'' adlı
filmi gösterime girdi.
1928-
Sovyetler Birliği, Troçki'nin sürgüne gönderilmesine karar verdi.
1944- Nuri Demirağ'ın fabrikasında üretilen yolcu uçağının
uçuş denemesi Yeşilköy'de yapıldı.
1945- Teşrinievvel, teşrinisani, kanunuevvel ve kanunusani
aylarının adları, ekim, kasım, aralık ve
ocak olarak değiştirildi.
1947- Demokrat Partinin 1. Kongresi'nde ''Hürriyet Misakı'' kabul edildi.
1961- Basın çalışanlarıyla ilgili 212 sayılı Yasa yürürlüğe girdi.
1968- Atatürk'ün
silah arkadaşı,
Kurtuluş Savaşı komutanlarından
Ali Fuat Cebesoy öldü.
1972- Askeri
Yargıtay;
Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf
Aslan hakkındaki ölüm cezalarını onayladı.
1982- Ressam Nurullah Berk 76 yaşında öldü.
1984- Kürtaj yasallaştı.
1984- Yazar Reşat Enis Aygen 75 yaşında öldü.
1995- The
Marmara Oteli pastanesinin 30
Aralık 1994'te
bombalanması sırasında ağır yaralanarak
tedavi altına alınan
Cumhuriyet gazetesi sinema eleştirmeni, yazar Onat Kutlar öldü.
1999-
Susurluk davası kapsamında aranan Haluk Kırcı yakalandı.
2000- Emekli Büyükelçi
Semih Günver 93 yaşında Ankara'da öldü.
2001- Türk edebiyatının usta kalemlerinden, ünlü
şair ve yazar
Necati Cumalı 80 yaşında
vefat etti.
2006- İran'ın nükleer programı uluslararası krize yol açtı.
Tahran atom bombası sahibi olmak istediği iddialarını reddederken,
nükleer programının sivil olduğunu ve programını geliştirmeye devam
edeceğini açıkladı. 25 Ocakta Fransa,
İngiltere ve
Almanya ile ABD,
İran'a
ekonomik ve ticari yaptırımları kabul ettirmeye çalıştı,
ama tasarı başlangıç aşamasında Rusya tarafından reddedildi.
2007- İtalya'nın tanınmış film yapımcısı ve aktris Sophia Loren'in
eşi Carlo Ponti 94 yaşında öldü.
11 OCAK
1556- Divan Şairi Fuzuli öldü.
1905-
Mustafa Kemal kurmay yüzbaşı rütbesiyle
Harp Akademisinden
mezun oldu.
1929- Türkiye'de eski yazılı kitapları yeni harflere çevirmek
için Dil Encümeni bünyesinde bir
komisyon kuruldu.
1937-
Kurtuluş Savaşı kahramanlarından
Gaziantep Milletvekili
Nuri Conker öldü.
1939- Aydın'da köylüye
toprak dağıtıldı.
1940- Ankara Konservatuvarı
Tatbikat Sahnesi oyuncuları ilk
oyunlarını sergiledi.
1943- Kızıl
Ordu, Stalingrad kuşatmasını kırdı.
1946- Arnavutluk'ta Kral Zogo tahtan indirildi;
halk cumhuriyeti
ilan edildi.
1948- Ankara Üniversitesi Senatosu bazı öğretim üyelerini sol
eğilimli oldukları için, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesindeki
görevlerinden uzaklaştırdı. Görevden alınanlar arasında Pertev
Naili Boratav, Niyazi ve Mediha Berkes, Behice Boran, Adnan
Cemgil ve Azra Erhat vardı.
1963- TBMM'de komünizmle mücadele amacıyla komisyon kuruldu.
1971-
İş Bankası Ankara Emek Şubesi silahlı 4 kişi tarafından
soyuldu.
İçişleri Bakanlığı bankayı soyanların Deniz Gezmiş ile
Yusuf
Arslan olduğunu ileri sürdü.
1983- Karikatürist Şadi Dinçağ 64 yaşında öldü.
1994- Caz Sanatçısı
Erol Pekcan 61 yaşında öldü.
1997- Başbakan Necmettin
Erbakan, tarikat tartışmalarının
yoğunlaştığı bir sırada,
Başbakanlık Konutu'nda 51 tarikat ve
cemaat liderine
iftar yemeği verdi.
1998-
Basketbol antrenörü Aydan Siyavuş vefat etti.
1999- Beynindeki rahatsızlık nedeniyle tedavi gören sanatçı
Öztürk Serengil 68 yaşında öldü.