Nobelli ekonomist Friedman öldü

Nobel Ödüllü ekonomist Milton Friedman, 94 yaşında öldü.


Friedman'ın ailesi adına yapılan bir açıklamada, ekonomistin San Francisco'da öldüğü belirtildi ancak ölüm nedeni hakkında bilgi verilmedi. Wall Street Journal gazetesi ise Friedman'ın evinde kalp krizi geçirdiğini duyurdu. "Bedava yemek diye bir şey yoktur" deyişiyle belleklerde yer eden Friedman, monaterizmin en önde gelen temsilcisi olarak kabul ediliyor. 1976'de Nobel ekonomi ödülüne layık görülen Friedman'ın fikirleri, 1980'li yıllarda dönemin İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher ve ABD Başkanı Ronald Reagan'ın siyasetlerine yansıdı ve etkisi genişledi. Friedman'ın liderler için önem kazanmasının başlıca nedeni piyasaya para arzının ekonominin büyümesi ve enflasyon oranı üzerinde kilit bir belirleyici olduğu şeklindeki düşüncesiydi. Friedman, o zamana dek yapılageldiğinin aksine hükümetin ekonomiyi vergi politikalarıyla idaresine de karşıydı. Margaret Thatcher, Friedman'ın "entellektüel bir özgürlük savaşçısı" olduğunu söyledi. Thatcher, "özgür ekonomiyi unutulduğu bir sırada yeniden canlandırdı", "eski dostumun parlak ve bilgece fikirlerini ve mizah duygusunu özleyeceğim" diye konuştu. İngiltere Maliye Bakanı Gordon Brown da Friedman'ın 20. yüzyılın en büyük ekonomi teorisyenlerinden birisi olduğunu ifade etti. Brown, "savaş sonrası dönemin ekonomik siyasetlerinde büyük etkisi oldu. Özellikle de mali siyasetlerin geliştirilmesinde kredibilitenin önemini tesis etmekte..." dedi. Friedman, özelleştirmenin ve bürokratik düzenlemelerin azaltılmasının başlıca savunucularındandı. Chicago Üniversitesi'nde Ekonomi Profesörü olarak görev yaptığı dönemde ısrarla savunduğu serbest piyasaya dair görüşleri nedeniyle, yaklaşımı Chicago Ekolü olarak anılır oldu. Çok iyi ve etkili bir hatip olan Friedman'ın hiç bir tartışmayı kaybetmediği rivayet ediliyordu. Friedman'ın danışmanlık yaptığı Washington merkezli düşünce kuruluşu Cato'dan yapılan açıklamada Friedman'ın ekonomik düşünüşte devrim yarattığı vurgulandı. Açıklamada, "John Maynard Keynes 20. yüzyılın ortasındaki ekonomiye bakışa nasıl hakimdiyse, Friedman da yüzyılın sonunda ve hatta bu yüzyıla girildiğinde baskın oldu" denildi. ABD Merkez Bankası'nın Başkanı Ben Bernanke de 2003 yılında yaptığı bir konuşmada Friedman için "fikirleri modern makroekonomiye öylesi işlemiş durumda ki, eserlerini okuyanlar ne kadar yenilikçi ve orijinal şeyler söylediğini takdir edemiyorlar" demişti. Friedman, 31 Temmuz 1912'de New York'ta, Brooklyn'de doğdu. Macar göçmeni bir Yahudi aileden gelen Friedman, üniversite eğitimini tamamlayabilmek için bir yandan çalışıyordu. Yayımlanmış çok sayıda eseri olan Friedman, ABD Başkanları Richard Nixon ve Ronald Reagan'a danışmanlık yaptı. Hükümetin ekonomideki etkisinin azaltılması savları Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'in de arasında olduğu Latin Amerika yönetimleri için de esin kaynağı oldu. En önemli kitapları arasında Tüketim İşlevi Teorisi (Theory of the Consumption Function), Statüko'nun Zulmü (Tyranny of the Status Quo) ve Seçim Özgürlüğü (Free To Choose) sayılıyor. Ancak Milton Friedman'ın çalışmaları sadece ekonomiyle sınırlı değildi. Çocukların evde eğitimi, uyuşturucu ve fahişeliğin suç kapsamından çıkarılması yolundaki liberal kampanyaları da destekledi. Hatta eşiyle beraber ebeveynlerin çocuklarını gönderecekleri okulu seçebilmesini destekleyen Milton ve Rose D. Friedman Vakfı'nı kurdu. Friedman ayrıca Vietnam Savaşı sonrasında, askere çağırma uygulamasının kalkması için mücadele etti ve bunun kabulünü kendisini en fazla gururlandıran başarılarından biri olarak ifade etti.
<< Önceki Haber Nobelli ekonomist Friedman öldü Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER