Mustafa Kemal Üniversitesi (MKÜ)
Ziraat Fakültesi
Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Doğanlar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sadece
Amanos Dağları'nda görülebilen, yılda bir kez döl veren ve yaşantısı boyunca 100 civarında yumurta bırakan ''Peygamber Devesi'' takımına giren endemik böcekle ilgili yaklaşık 3 yıldır araştırma yaptıklarını,
doğal ortamda gözlemlediklerini, laboratuvarlarda incelediklerini ve bunların günde 20 civarında
kene yediğini tespit ettiklerini kaydetti.
Türkiye'nin gündemine giren kene vakalarına çözüm olarak bu avcı böcekten yararlanılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Doğanlar, şöyle devam etti:
''Sadece Amanos Dağları'nda bulunan ''Eremiaphila Dagi Doğanlar'' (Mantodea: Eremiaphilidae) adındaki avcı böcek, dünyada 15-20 türü
KKKA'ya neden olan virüsü taşıyan keneleri yiyerek besleniyor.
Amanos Dağları'nda avcı böcekler, taşlık ve etrafında meşe çalıları bulunan alanlar yaşıyorlar. Buraların
deniz seviyesinden ortalama yüksekliği bin metreye yakındır. Buralarda
domuzlar ve yaban keçilerinin de bulunduğu bilinmektedir. Büyük olasılıkla bu böcekler, kene ile beslenme alışkanlığını domuz ve yaban keçisi kenelerini avlayarak kazanmış olabilirler. Bu böcekleri, laboratuvar ortamında çok çeşitli kenelerle bir araya koyduk.
Böcekler, ayrım yapmadan tüm keneleri, ön bacaklarıyla tutarak, ısırıcı ve çiğneyici özelliğe sahip ağızlarıyla parçalayarak yiyorlar.''
Bu böceklerin kesinlikle insan ve diğer memeli hayvanlara bir zararı bulunmadığını vurgulayan Prof. Dr. Doğanlar, ''15-20 türün KKKA hastalığına neden olan virüsü taşıdığı bilinmektedir. Bu durum göz önüne alınırsa bu avcı böcek kene popülasyonu üzerinde etkili bir şekilde
baskı oluşturabilecek bir doğal düşman olarak görülebilir'' diye konuştu.
-KOORDİNELİ ÇALIŞMA VE BİLİM-
Prof. Dr. Mikdat Doğanlar, bu böceğin biyolojisinin, yaşama ortamındaki
ekolojik özelliklerin tespit edilmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
''Elde edilen sonuçlara göre, kenenin ve KKKA hastalığının sorun olduğu,
Yozgat,
Tokat,
Çorum,
Sivas ve hastalığın yaygın olduğu diğer yörelerde üremelerini sağlayacak şekilde salımları yapılmalıdır. Kene popülasyonunun azaltılması üzerinde kısa sürede etkili olacağını umuyoruz. Öncelikle,
Tarım ve
Köyişleri,
Çevre ve
Orman ile
Sağlık Bakanlığı yetkilileri, koordineli bir şekilde konuya yönelmelidir. Kaynak sağlanarak araştırmaların hızlandırılmasına katkı sunulmalıdır.''
Doğanlar, ayrıca, yararlı avcı böceğin
keklik tarafından yendiğini tespit ettiklerini ifade ederek, uygulamalarda bu duruma dikkat edilmesi gerektiğine de dikkati çekti.