TEPAV İstikrar Enstitüsü ''
Mali İzleme Raporu"
Mayıs 2007 Bütçe Sonuçları''nı yayımladı.
Raporda, 2007 yılı
bütçesinin sınırlı da olsa
seçim ekonomisine doğru kaymaya başladığı ifade edilerek, ''Ancak bu konudaki mali etkinin esas olarak kendisini yerel
yönetimler ve KİT'ler ile birlikte gelecek yıllar bütçeleri üzerinde göstereceğini tahmin etmekteyiz'' denildi.
Raporda, bu yıl alınan bazı temel
politika kararlarının mali etkisi, 2007-2010 dönemini kapsayacak şekilde, belli varsayımlar altında hesaplandı. ''Burada yapmaya çalıştığımız, orta vadeli bir çerçevede
ihmal edilmeyecek bir mali faturanın, aslında içinde bulunduğumuz yıl ile sınırlı kalmayacak şekilde, gelecek döneme aktarıldığı hususuna dikkatleri çekmektir'' denilen raporda, varsayım ve hesaplamalar çerçevesinde 2007-2010 arasında kamu kesimi dengesinin, her yıl GSMH'ye yüzde 0,6-0,7 arasında olumsuz etki yapabileceğinin öngörüldüğü kaydedildi.
Buna göre, alınan politika kararlarının kamu kesimi üzerine mali etkisinin 2007'de 3 milyar 743 milyon YTL, 2008'de 5 milyar 29 milyon YTL, 2009'da 5 milyar 245 milyon YTL ve 2010'da 5 milyar 440 milyon YTL olacağı belirtildi.
Seçim ekonomisinin kamu kesimi üzerindeki etkisi hesaplanırken
yerel yönetimlere ilişkin politika uygulamalarının dikkate alınmadığı ifade edilen raporda, şunlar kaydedildi:
''İçinde bulunduğumuz dönemde yerel yönetimlerin artan oranda
vergi ve sosyal güvenlik
prim ödemeleri ile Hazine'ye olan borçları gibi kamusal yükümlülüklerini ertelemek suretiyle mali kaynaklarını artırdığını ve bu şekilde genişleyen harcama imkanlarını seçim ekonomisi yönünde kullandıklarını tahmin etmekteyiz. Özellikle yatırım harcamaları ile mal ve
hizmet alımlarındaki artış, bu durumun somut göstergeleri olmaktadır. Açıklanan en son karşılaştırmalı veriler çerçevesinde, Ocak-
Mart döneminde, yerel yönetimlerin hem mal ve hizmet alımları (sağlık hariç) hem de
sermaye giderleri merkezi yönetim bütçesinin üzerinde gerçekleşmiştir.''
Merkezi Yönetimin sağlık hariç mal ve hizmet alımları ile sermaye giderleri toplamının Ocak-Mart döneminde 3 milyar 50 Milyon YTL düzeyinde olduğu, yerel yönetimlerin aynı harcama kalemlerinin ise 4 milyar 325 milyon YTL'ye ulaştığı belirtilen raporda, ''Bu durum yerel yönetimlerin önemli düzeye ulaşan harcama genişlemesi içinde olduğunu açıkça ortaya koymaktadır'' denildi.
-''BÜTÇE PERFORMANSINDA DÜŞÜŞ ÇARPICI''-
TEPAV'ın raporuna göre, merkezi yönetim bütçesi Mayıs ayı sonunda kümülatif olarak 3,3 milyar YTL düzeyinde açık verdi.
Geçen yılın aynı döneminde bütçenin 303 YTL bütçe fazlası verdiği dikkate alındığında, bütçe performansındaki düşmenin çok daha çarpıcı hale geldiği ifade edilen raporda, ''Geçen yılın aynı dönemine ait olan hesaplarda yerel yönetim ve fon payı düzeltmesi yapıldığında, bütçe açığı 2007 yılında 1,4 milyar YTL'den yüzde 190,6 oranında artışla 4 milyar YTL'ye çıkmaktadır'' denildi.
Raporda
özelleştirme geliri niteliğinde olan TELEKOM nakit fazlası ve hisse
satış gelirlerinin bütçe gelirleri içinde yer almasının, bütçe açığının çok daha yüksek düzeye çıkmasının önüne geçtiği, TELEKOM gelirleri ayıklanıp bakıldığında, bütçe açığının 2006 yılında 1,1 milyar YTL, 2007 yılında ise 9,2 milyar YTL'ye çıktığı kaydedildi.