Günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası olan fırın, ocak, buzdolabı, çamaşır, bulaşık makinesi, ısıtma cihazları ve ulaşım araçlarını kullanırken alınacak küçük önlemler ile enerji verimliliği ve tasarrufunun sağlanmasına önemli katkılarda bulunuyor. MMO Başkanı Emin Koramaz, enerji kaynakları konusunda büyük oranda dışa bağımlı olan Türkiye'de enerjinin verimli kullanılması için duyarlılık kazandırmak amacıyla söz konusu kılavuzu hazırladıklarını belirterek, ''Konfor şartlarından taviz vermeden doğru çözüm ve uygulamalarla hepimiz enerjide tasarruf yapabiliriz'' dedi. Koramaz, Enerji Verimliliği Kanunu çerçevesinde enerji verimliliği konusunda etkin programların geliştirilmesi ve uygulanması, enerji verimliliği konusunda bilinç oluşturulması ve geliştirilmesi, enerji maliyetlerinin ülke ve aile ekonomisi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve değeri yaklaşık 4 milyar YTL olan enerji tasarrufu potansiyelinin ülkeye kazandırılmasının amaçlandığını da kaydetti. Enerji Verimliliği ve Tasarrufu Kılavuzuna göre, Türkiye'de 2006 yılında yaklaşık 93 milyon ton petrole eşdeğer birincil enerji tüketildi ve enerji tüketimi her yıl yaklaşık yüzde 5 civarında artıyor. Tüketilen bu enerji, ağırlı olarak üç ana sektörde, sanayide, binalarda ve ulaşımda kullanılıyor. Binalar bu tüketimde yüzde 30 civarında pay alıyor ve enerji ısıtma, aydınlatma ve elektrik cihazların çalıştırılması amacıyla kullanılıyor. Yapılan araştırmalar binalarda tüketilen enerjiden an az yüzde 30 tasarruf sağlanabileceğini gösteriyor. Kılavuza göre günlük hayatın ayrılmaz parçası olan ısıtma, aydınlatma ve ulusam ihtiyacını karşılarken, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, fırın ocak gibi cihazları kullanırken ve satın alırken dikkatli seçim yaparak hem çevrenin korunmasına, hem de bütçeye ciddi katkılar yapabilmek mümkün. Kılavuzda yer alan küçük önlemlerden bazıları şöyle: EVİN ISITILMASI -Binaların yalıtılmasıyla yüzde 25-50 oranlarında yakıt tasarrufu sağlanabiliyor. -Sızdırmazlığı ve ısıl geçirgenliği iyi sağlanmış pencereler, yaklaşık yüzde 15-20 oranında enerji tasarrufu sağlanabiliyor. -Pencere camlarının 12 milimetre aralıklı çift cam yaptırılması durumunda camlardan oluşacak ısı kayıplarını yarı yarıya azılıyor. -Kışın içinde yaşanılan ortam sıcaklığını gereğinden fazla yükseltmeyin. Oturma odaları için 19-21 derece arası, yatak odası için 16-18 derece arası uygun olacaktır. Ortam sıcaklığındaki 1 derecelik azalma, yakıt tüketiminin yüzde 5-7 arasında azalmasını sağlıyor. -Yazın soğutulan hacimlerin sıcaklıklarının dış hava sıcaklığından 10 dereceden fazla fark oluşturmamasına dikkat edin. -Kış aylarında, gündüzleri güneş ışığını doğrudan alan camları daha iyi ışık alacak şekilde temizleyin. -Yaz aylarında ise doğrudan güneş alan pencereleri mümkünse dışarıdan gölgelendirin. -Kışın ısınmak için radyatör sıcaklığını oda sıcaklığına göre ayarlayan termostatik radyatör vanaları, ilk yatırım maliyetleri pahalı olmasına karşın, önemli oranda (yılda yüzde 15-20 civarında) enerji tasarrufu sağlamaktadır. -Radyatörlerin üstünü ve önünü (özellikle uzun perdelerle) kesinlikle örtmeyin. -Radyatörlerin arkasına yansıtıcı paneller koyun. Böylece radyatörün arkasındaki dış duvardan ısının kaçışını engelleyip odaya yansımasını sağlayın. SU KULLANIMI -Damlatan, sızıntı yapan muslukları ve rezervuar veya sifonları onarın veya yenisi ile değiştirin. Değeri bir bardak su bedeli bile olmayan küçük bir onarım, bir conta değişikliği, onlarda metre küp su kaybının ve kabarık su faturalarının önüne geçecektir. Örneğin, 10 dakikalık bir sürede kahve fincanını dolduracak kadar sızıntı yapan bir musluk, yılda 15 metre küp gibi azımsanmayacak miktarda su kaybına neden oluyor. -Klasik musluklar yerine kolay ve kısa sürede açılıp kapatılan kademeli ve hatta su tasarruflu olarak tanımlanan muslukları kullanın. -Diş fırçalama ve sabah temizliği sırasında musluk sürekli açık bırakılırsa gereksiz miktarda su israf edilmiş olur. -Açık ve yayvan kapta su ısıtmayın. Su ısıtmak için çaydanlık veya kapalı kapları tercih edin. -Bulaşıklarını yıkamak için bulaşık makinesi kullanıyorsanız, yıkanacak kaplardaki yemek artıkları su ile temizlemek yerine peçece veya bezle sıyırın. -Çift kademeli rezervuar kullanın. -Sıcak su üretimindeki en ekonomik sistem güneş enerjisidir. -Sıcak suyun 40-50 derecenin üzerinde ısıtılması enerji kaybına yol açar ve gereksizdir. AYDINLATMA -Çubuk florasanlar normal ampullere göre yüzde 40-50, kompakt florasanlar ise yüzde 75-80 daha verimlidir. Yani 100 Watt'lık bir ampul yerine 20 Watt'lık bir kompakt florasan ampul kullanarak aynı ışığı sağlayabilmek mümkün. -Aydınlatmayı okuma, çalışma ve güvenlik için gerekli alanlarda yoğunlaştırın. Diğer alanlardaki aydınlatmayı azaltın. -Mekan uygunsa düşük güçlü birden fazla lamba yerine, yüksek güçte tek bir lamba kullanılması, daha verimli bir aydınlatma sağlar. -Evinize eşya alırken ya da evinizin dekorasyonunu yaparken açık renkleri tercih edin. ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ -Kullanacağınız ev aletini satın alırken sadece fiyat olarak değil, enerji tasarrufu açısından da karşılaştırın. Cihaz alırken ''A'' ve ''A '' işaretli olanların en verimli olanlar olduğunu hatırlayın. -Televizyon, müzik seti, DVD gibi cihazlarınızı düğmesinden kapatın. Cihazlar üzerindeki ''stand by'' ışıkları cihazınızı kullanıma hazır bekletir, ancak 1 Watt harcadığı kabul edilirse yılda 8,7 kWh enerji tüketir. Beklemedeki 10 cihaz yılda 87 kWh enerji tüketir ki bu neredeyse bir evin 1 aylık elektrik tüketiminin yarısı gibi bir değere ulaşır. BUZDOLABI -Buzdolabı yılın her günü 24 saat çalışan tek aygıttır. Evde tüketilen enerjinin de yüzde 20-30'u buzdolabının çalışması için harcanır. -Gereksiniminizden daha büyük kapasitede buzdolabı veya derin dondurucu almayın. -Buzdolabının kapı contalarını kontrol edin. Conta, dolabın içi ile kapısı arasındaki sızdırmazlığı sağlar. -Buzdolabını, fırın, radyatör gibi ısı kaynaklarından uzak bir yere koyun, sıcak kaynaklarla arasında en az 30 cm boşluk bırakın. -Buzdolabına koyduğunuz su yiyeceklerin üstünü kapatın. Açık bırakıldığında dolaptaki nem oranı artar, bu da buzdolabının daha fazla çalışmasına neden olur. ÇAMAŞIR, BULAŞIK MAKİNELERİ VE ÜTÜ -Çamaşır makinenizi her zaman tam kapasitede çalıştırın. -Daha su, enerji ve deterjan harcayan makineleri tercih edin. -Bulaşıkların durumuna göre yüksek sıcaklıkta yıkama gerekmedikçe, 50-55 derece su sıcaklığı tercih edin. -Ütü yapmadan önce çamaşırlarınızı düzgün şekilde askıya asın. Bu, çamaşırlarınızı ütülerken daha az elektrik harcamanızı sağlar. -Çamaşırlarınızı nemli olarak ütüleyin, buhar ve termostatlı ütülerin kullanılması enerji tasarrufu açısından önemlidir. -Son parçayı ütünün içinde kalan ısıyla bitirin. OCAK, FIRIN VE YEMEK PİŞİRME -Yiyeceklerinizi pişirirken düdüklü tencere kullanın. -Cam ve seramik kaplar, kızartma ve pişirme sıcaklığını 15 derece düşürüyor. -Yiyeceklerinizi ağzı açık kaplarda pişirmeyin. -Fırında bir yerine, birden fazla yemek pişirmeye çalışın. -Mikrodalga fırınlar normal fırınlara göre yüzde 50-60 daha az enerji tüketiyor. ULAŞIMDA ENERJİ TASARRUFU -Araç kullanımında kat edilen yolun yaklaşık 3'te 1'i iş yerine gidip gelme içindir. Mümkün olduğunca çalıştığınız kişilerle gidip gelin veya toplu taşıma araçlarını tercih edin. -Şehir içi bölgelerde taşıtlarda kullanılan yakıt tüketimini ve egzozdan atılan kirletici miktarını minimize etmek için taşıt hızı 35-95 kilometre/saat arasında olmalıdır. Araç saatte 95 kilometre yerine 115 kilometre hızda sürüldüğünde yüzde 15 daha fazla yakıt tüketir. -Aynı model sıfır yaşındaki bir araç, 5 yaşındaki bir araca göre yüzde 30 daha fazla kirletici atar ve daha fazla yakıt tüketir. -Aracınızda uygun motor yağı kullanın, bakım ayarlarını zamanında yaptırın. -Aracınızın egzoz gazı ölçümlerini periyodik olarak yaptırın. -Radyal lastik kullanın. Bu lastikler şehir içinde ve özellikle otoyolda yakıt tasarrufu sağlar ve daha uzun ömürlüdürler.