83 yaşındaki Tiro'nun Açe'nin başkenti Banda Açe'ye dönüşü, halk tarafından coşkuyla karşılandı. Hasan Tiro, 30 yıl İsveç'te sürgün yaşadıktan sonra bugün evine döndü. İsveç vatandaşı da olan Tiro'nun dönüşünü kutlayan Açe Vali Yardımcısı Muhammed Nazar, ''Tiro'nun dönüşü barışın köklenmesini sağlayacak, kalkınma çalışmalarımızı kuvvetlendirecektir'' dedi. 118 yıl önce Açe'de sömürgeci Hollandalılara karşı savaşan Cik di Tiro'nun torunu olan Hasan Tiro, 1976'da Endonezya ordusuyla alevlenen savaştan sonra sürgüne gitmişti. 220 milyonla dünyanın en büyük Müslüman nüfuslu ülkesi Endonezya'nın hükümeti ile Özgür Açe Hareketi arasında Ahtisaari sayesinde barışın sağlanması çalışmaları, 26 Aralık 2004'te tarihin en büyük doğa afetlerinden olan tsunamiden sonra hız kazandı. 3 derece 31 dakika kuzey enlemi, 95,85 derece doğu boylamında Hint Okyanusu tabanında 30 km derinlikte 9 büyüklüğündeki deniz altı depreminin neden olduğu tsunami afetinde Açe'de 156 bin kişi ölmüş, en büyük kaybı veren Sumatra adasının kuzeybatısında yarım milyon insan evsiz kalmıştı. Ahtisaari'nin sayesinde barış gelen Namibya ve Kosova'nın yanında yer alan Açe, son 140 yılda gerilla savaşı gördü. Açe ile ilişkiler, Osmanlı dönemine, Yavuz Sultan Selim (1512-1520) zamanındaki deniz-mühimmat yardımına kadar iniyor. AA