Gültekin, il genelinde yaklaşık 40 bin kovan arının kışlatmadan çıkarılmaya başlandığı belirterek, kovanları kışlatmada büyük kayıplarla çıktıklarına dikkati çekti. Ardahan'da yaklaşık 600 kişinin arıcılık yaptığını anlatan Gültekin, kovanlardaki kayıpların arıcıları sıkıntıya sokacağını ifade ederek, şunları söyledi: ''Bu yıl birçok arıcımızda yüzde 60'lara varan kayıp söz konusu. Kayıplar önceki yıllara göre çok fazla. Bu kaybın çeşitli nedenleri var. Bunların araştırılmasını istiyoruz. Kışlatmada 100 kovan arısı olanlar yaza 40 ya da 50 kovanla çıkıyor. Bu kadar fark insanı endişelendiriyor.'' Kayıpların hastalık ve bakımsızlıktan kaynaklandığını kaydeden Gültekin, ''Kayıpların başka nedenleri olup olmadığı bilmiyoruz. Bu konuda Tarım Müdürlüğü ve Kafkas Üniversitesi Arıcılık bölümünü başvuracağız. Kayıpların fazla olduğu araştırılmalı'' diye konuştu. Ardahan'ın Kafkas arı ırkının gen merkezi olduğunu kaydeden Gültekin, bu nedenle dışarıdan gelen arıcıların Ardahan'a sokulmaması gerektiğini, bu konuda yeterli hassasiyetin gösterilmemesinin hastalıklara neden olduğuna da dikkat çekti. Ardahan Tarım Müdürü Fevzi Karakoç ise, kışlatmada olan kovanlarda yüzde 5 ile 10 arası kovan kaybının normal olduğunu belirterek, ''Kayıpların fazla olması bakım ve bazı teknik nedenlerden olabilir'' diye konuştu. -ÖLÜMLERİN NEDENLERİ- Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İrfan Kandemir, arıların bitkilerin tozlaşmasına direkt etki ederek tarıma önemli katkı sağladığını, ABD'de de geçen yıldan itibaren CCD nedeniyle ciddi oranda kovan kayıpları yaşandığını söyledi. Kovanlardaki yüzde 10 civarında kayıpların normal olduğunu, ancak ABD'deki bu oranın yüzde 70'lere kadar yükselmesinin ise tedirginliğe yol açtığına işaret etti. Kandemir, şunları kaydetti: ''Bal arıları, ABD'ye özgü değildir. Avrupa'dan tarımı artırmak için götürülmüşlerdir. Ülkede arıların tozlaşmayla tarıma katkısı yılda 15 milyar dolardır. Sadece Pennsylvania eyaletindeki 25 bin kovanın katkısı 63 milyon dolar. Koloni ölümleri, arıların kovana gelmemesi şeklinde yaşanan CCD hastalığının devam etmesi durumunda ABD çok fazla miktarda tarımsal ürün ithal etmek zorunda kalacaktır. Araştırmalar, hastalığın patojenler, böcek ilaçları, hava ve kovanların başka bölgelere taşınması, genetik çeşitliliğin olmaması gibi birçok nedeninin birleşerek tek bir yönde gelişmesinden kaynaklanabileceğini ortaya koyuyor. Geçen yılın ekim ayından itibaren rastlanan ve arı kolonilerini hızlı şekilde öldüren hastalık, kovan kayıpları arasında ilk sırada gösterilmektedir.'' Kandemir, Ulusal Bal Topluluğu'nun hastalığı tespit etmek için 100 bin dolarlık fon ayırdığını, başlangıç araştırmalarına göre de bunun 2 virüsten kaynaklandığının söylendiğini kaydetti. Kandemir, Türkiye'de de zaman zaman belirli hastalıklarla ölümlerin yaşanabildiğini, ancak arı çeşitliliğinin fazlalılığının tehlikeleri azalttığını belirterek, ''CCD'nin, şu anda sadece ABD ve Kanada'da görüldüğü söyleniyor. Avrupa'ya da sıçrayabileceğine yönelik görüş belirtenler de var'' dedi.