Futbol Extra Dergisinde yer alan teknik direktör kıyımıyla ilgili araştırma Türk futbolunun acı gerçeğini gözler önüne serdi. Son 15 yılda 63'ü yabancı olmak üzere toplam 232 teknik adam ve antrenör Süper Lig takımlarımızın başında sahaya çıktı. 47 teknik adam ve antrenörün görev yaptığı 1997 sezonu, aynı zamanda 24 teknik adamın görevine son verildiği yıl olarak öne çıkıyor. 1999 ve 2000 yıllarında ise 21'er teknik adamın görevine son verildi. En az teknik adamın görevine son verilen yıl ise 11 antrenörün görevlerinden alındığı 1998 yılı oldu. Rakiplerini en fazla teknik direktör değiştirmek zorunda bırakan takım Gaziantepspor oldu. Son defa Kırmızı - siyahlı ekiple oynayan takımlar tam 18 defa teknik direktör değiştirdi. Rakiplerini 16 kez teknik direktör değiştirmeye zorlayan Trabzonspor ikinci, 14 teknik direktör değiştirmeye zorlayan Denizlispor da üçüncü sırada. Güvenç Kurtar, 4 sezon kurtarıcı olarak sezon içerisinde göreve getirilmesine rağmen 1994'te Sarıyer, 1996'da Eskişehir, 1997'de Zeytinburnu ve 2005'te de Akçaabat Sebatspor'un küme düşmesine engel olamadı. Kurtar ayrıca küme düşen Petrolofisi, Kocaelispor ve Elazığspor'da da sezon içinde görev yaptı. Hikmet Karaman, 2000'de Adanaspor'u, 2001'de Kocaelispor'u 2005'te de Kayserispor'u küme düşme hattında aldı ve bu üç takımı da ligde tutmayı başardı. Yılmaz Vural iki, Ali Osman Renklibay, Giray Bulak ve Nejat Biyediç de birer kez takımlarını küme düşme hattından kurtardı. Teknik adam değişikliğinden en çok verim elde eden takım Ankaragücü oldu. Sarı - lacivertliler 7 teknik adam değişikliğinden sonra ligi daha iyi bir sırada tamamladı. Gençlerbirliği de 6 kez teknik direktör değişikliğinin semeresini gördü ve ligi daha üst sıralarda bitirdi. - YILMAZ VURAL, 15 YILDA 13 TAKIMDA ÇALIŞTI - Türkiye Ligi'nde son 15 yılda en çok takımda görev yapan teknik adam klasmanında Yılmaz Vural ilk sırayı elde etti. Vural, 1994-2007 sezonları arasında 15 sezonda 13 değişik takımda görev yaptı. Vural'ı 11 değişik takımı çalıştıran Sakıp Özberk ve 10 farklı takımda görev yapan Ümit Kayıhan izledi. Aynı takımın başında üst üste görev yapma rekoru Galatasaray'ın başında 135 maça çıkan Fatih Terim'e ait. Terim'i, Trabzonspor'da 114 maça çıkan Şenol Güneş ile Samsunspor'da aynı sayıda maçta takımını yöneten Gigi Multesecu izliyor. Daum Fenerbahçe'de, Lucescu Galatasaray'da ve Sakıp Özberk de Gaziantep'te üst üste 102 maça çıktı. Son 15 yılda Galatasaray, tam 12 sezonu tek teknik adamla bitirmeyi başardı ve ligimizin en istikrarlı takımı oldu. Galatasaray, 7 şampiyonluğunu 4 değişik teknik adamın bu 12 tam sezonun içinde görev yaptıkları dönemde elde etti. Aynı başarıyı Fenerbahçe 4, Beşiktaş da 2 kez yaşadı. 1997 sezonunda Milorad Mitroviç sezona Denizlispor'da başlayıp, Altay'da devam etti ve Samsunspor'da sezonu tamamlayarak son 15 yılda aynı sezonda 3 değişik takım çalıştıran tek teknik adam oldu. Yılmaz Vural, Sakıp Özberk, Rıza Çalımbay ve Hüseyin Kalpar 3 sezonu çifte takım çalıştırarak geçirdi. Daum, geçen sezon Fenerbahçe'nin başında üst üste 12 maç kazandı. Daum'un bu başarısına 2000 yılında Beşiktaş'ı çalıştıran vatandaşı Briegel ortak oldu. Türk teknik adamlar içerisinde üst üste en çok galibiyet alan iki çalıştırıcı da 11'er galibiyet elde eden Ziya Doğan ve Şenol Güneş. İki teknik adam da bu serileri Trabzonspor'da yakaladı. Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş'a en çok puan kaybettiren teknik adam Sakıp Özberk oldu. Özberk, üç büyüklere tam 46 puan kaybettirdi. Yılmaz Vural 45 puanla üç büyüklerin en çok canını yakan ikinci teknik adam oldu. Ersun Yanal da Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş'a 42 puan kaybettirdi. "Yalnız adam" tabiri saha içinde kaleciler için kullanılır ama gerçekte sahaların en yalnız adamı teknik direktörlerdir. Arkalarında kendilerini destekleyen taraftar kitleleri yoktur; çünkü o kulüpten bu kulübe savrulmakla geçen ömürlerinde bir aidiyete sahip olmaları mümkün değildir. Her kötü sonuçta faturanın ilk ulaştığı adres yine teknik direktörlerdir. Kulüplerini idare etme konusunda pek de mahir olmayan yöneticiler, en azından 11 oyuncuyu göndermenin maliyet ve külfetinin bir teknik adamı sepetlemekten yüksek olduğunu bilir. O zaman çıkış yolu her daim bellidir: B şıkkı. Bu yüzden aileleriyle yaşama şansına bile sahip değildir teknik adamlar ve biraz da bu yüzden yalnızdırlar. Bir kulüple anlaştıklarında bavullarını toplar, eşlerini, çocuklarını, sevdiklerini arkalarında bırakarak kaç ay süreceği bilinmeyen bir maceraya yelken açarlar. Aslında Türkiye şartlarında "kaç ay" da iyimser bir yaklaşımdır. Çünkü ömürleri haftayla ölçülen mebzul miktarda teknik direktörümüz mevcuttur. Gelin şimdi teknik direktörlerin Türkiye'deki kader yolculuklarına bir göz atalım. - 15 YILDA 232 ANTRENÖR - Son 15 yılda 63'ü yabancı olmak üzere toplam 232 teknik adam ve antrenör Süper Lig takımlarımızın başında sahaya çıktı. 47 teknik adam ve antrenörün görev yaptığı 1997 sezonu, aynı zamanda 24 teknik adamın görevine son verildiği yıl olarak öne çıkıyor. 1999 ve 2000 yıllarında ise 21'er teknik adamın görevine son verildi. En az teknik adamın görevine son verilen yıl ise 11 antrenörün görevlerinden alındığı 1998 yılı oldu. 1998 aynı zamanda takımının başında tam sezon geçiren teknik adamların en fazla sayıya ulaştığı yıldı. 11 teknik adam sezona başladığı takımlarda ligi tamamladı. Sezonu başladığı takımda bitiren teknik adamlar içerisinde yabancı teknik adamlara göre yerli hocalar 56-41'lik bir üstünlüğe sahip bulunuyor. Son 14 yıl içinde 56 kez yerli teknik adamlar full sezonu yaşama mutluluğuna ulaştı. Bu dönem içerisinde görevine son verilen ya da görevinden ayrılan 237 teknik adamın 169'unu yerli, 69'unu ise yabancılar oluşturdu. 1994'ten sonra (7 yerli-9 yabancı) ilk kez bu sezon görevinden ayrılan yabancı teknik adamların sayısı yerli hocalarınkini geçti. 2007 sezonun 23. haftası itibariyle 8 yabancı teknik adamının görevine son verilirken, takımının başından ayrılan yerli teknik adamların sayısı ise 5'te kaldı. Yerli teknik direktörlerin görevlerinden en çok ayrıldıkları yıl ise 18 teknik adamla 1997 yılı oldu. En çok yabancı teknik adamın görevinden ayrıldığı yıl ise 9 yabancı hoca ile 1994 senesiydi. - EN ACIMASIZI GAZİANTEP - Araştırmamızı yaptığımız dönem içerisinde teknik adamlar 232 kez görevlerinden sezon içerisinde ayrılmak zorunda kaldı. Bu teknik adamların takımlarının başında son kez sahaya çıktıkları maçları incelediğimizde, en çok Gaziantepspor'la karşılaştıklarını görüyoruz. Bir başka deyişle Gaziantepspor aldığı galibiyetlerle tam 18 kez rakibinin teknik adamının değişmesine sebep oldu. Kırmızılı - siyahlıları rakiplerini 16 kez teknik direktör değiştirmeye zorlayan Trabzonspor izlerken, Denizlispor da 14 teknik adamın son kez karşılaştığı rakip olmuş. Fenerbahçe 12, Galatasaray 10, Beşiktaş ise 7 teknik adamın görevinden ayrıldığı maçları kazanan takımlar olmuş.