Rusya ile Türkiye arasındaki uçak krizinde yaşanan gerginliğe bugüne kadar kapsam dışı bırakılan finans sektörü de dahil oldu. Rusya’nın 4’ü Türk sermayeli 20 bankaya kar maskeli güvenlik güçleri ile baskın yapıp, Türk müşterilerin banka hesaplarını incelemesi büyük yankı buldu. Yetkililer "Hedef bankalar değil, Türklerin para trafiği" derken, Rus medyası Levent Endam adlı bir işadamının karapara aklamaktan gözaltına alındığını duyurdu.
Rusya’nın İç İstihbarat Örgütü FSB’nin Türk bankalarına yaptığı operasyona ilişkin yeni detaylar ortaya çıktı. Rus hükümetine yakınlığı ile bilinen LifeNews haber kanalı baskının görüntülerini yayınladı.
LifeNews’ün yayımladığı görüntülerde kar maskeli güvenlik güçlerinin bir banka şubesinde çalışanlarla konuştukları ve masalardaki çekmecelere baktıkları görülüyor.
Hürriyet'ten Hülya Güler ve Nerdun Hacıoğlu'nun haberine göre, bir diğer Rus haber kanalında ise ‘karapara aklama’ operasyonu kapsamında 5’i Türk 8 kişinin gözaltına alındığı belirtildi.
Haberde 1992’den bu yana Rusya’da iş yapan Türk işadamı Levent Endam’ın gözaltı görüntülerine yer verilerek, 20 yıl hapis istemiyle gözaltına alındığı bilgisi verildi. Rusya’da faaliyet gösteren 4 Türk bankasının şubelerine önceki gün FSB’nin mali işler alanındaki uzman ekipleri baskın yapmış, bir işadamının da adını vererek bankanın tüm işlemlerini incelemişlerdi.
Rusya’da faaliyet gösteren bir Türk bankasının Genel Müdürü, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede asıl hedefin bankalar değil, Türk vatandaşlarının bankacılık işlemlerini kontrol etmek olduğunu vurguladı. İsminin açıklanmasını istemeyen banka Müdürü baskın anlarını şöyle anlattı: “Moskova’daki bankamıza Rus mali müfettişler polis eşliğinde geldiğinde biz yönetici olarak şehirde bir görüşmedeydik. Olan bitenlerin karşısında apar topar bankaya geri döndük. İlk önce Rusya ile Türkiye arasında patlak veren kriz yüzünden genel mali denetim yapılmak istendiğini düşündük. Ancak geldiğimizde araştırmanın bankanın kendisi hakkında değil, bizde hesapları bulunan bazı şirketler yüzünden yapıldığını anladık. Müfettişler ilgilendikleri şirketlerin hesaplarını araştırırken, 4 polis görevlisi bankada çalışan personelin ne sabit ne de cep telefonlarını kullanmaması için nöbet tuttu.”
Kasaları açtırdılar
Baskın sırasında polislerin sert davrandıklarının söylenemeyeceğini kaydeden banka yetkilisi şöyle devam etti: “Sadece bizden istenilenleri oldukça kibar bir şekilde yerine getirmemizi istediler. Hesaplar yanı sıra kasamızı da açarak içindeki para miktarını kontrol ettiler. İlgilendikleri müşterilerimizin hesap dökümlerini alarak akşam saatlerinde bankadan ayrıldılar. Cuma sabahından (dün) itibaren her zaman olduğu gibi iş başı yaparak müşterilerimize hizmet vermeye başladık.” Bankanın müdürü Rus güvenlik güçlerinin hangi firmaların hesaplarıyla ilgilendiklerini basına açıklanmasının etik olmayacağını belirterek isim vermekten kaçınırken, Türkiye ile yapılan bankacılık işlemlerinin mercek altında olduğunu söyledi.
Rusya'daki 4’ü Türk sermayeli 20 bankada önceki gün Moskova saatiyle yaklaşık sabah 10’da başlayan baskını andıran kontrolün, akşam 6’ya kadar sürdüğü banka görevlileri tarafından teyid edildi. Bu nedenle inceleme yapılan bankalar önceki gün (perşembe) müşterilerine hizmet veremedi. Bankalar giriş kapılarına “Teknik nedenden dolayı bugün kapalıyız” yazısı asmak zorunda kaldı. Birçok müşteri yine de ne olduğunu öğrenmeye çalıştı. Banka görevlileri müşterileri sakinleştirerek “Bir sorun yok. Yarın gelin işlemleriniz yapılacak” cevabı verdiği aktarıldı.
Levent Endam kimdir
Rus medyası dün baskınlara ilişkin haberlerde Rusya’da işleri bulunan Türk vatandaşı Levent Endam’ın gözaltına alındığı bilgisine yer verdi. Endam’ın gözaltı görüntüleri ve bankalara yapılan baskınlara ilişkin görüntülerin de paylaşıldığı Rus haber kanalı Moskova’nın haberinde Endam ile birlikte yardımcısı Alper Ergün dahil 5’i Türk 8 kişinin gözaltına alındığı, Endam’a ait 30 işyerine baskın yapıldığı kaydedildi. Karapara aklama suçlamasıyla hakkında 20 yıla kadar hapis cezası istenen Endam, çeşitli Türk şirketlerinin Rusya faaliyetlerinde görev aldıktan sonra kendi işini kuruyor. 1992’den bu yana Rusya ile iş yapan Endam, başlangıçta eski binaların restore edilip yenilenmesi işlerini yürütmüş. Ardından villa ve kamu binaları inşaatı derken Moskova ve çevresinde birçok projeye imza atmış. 2001 yılında Portal Impex adlı bir şirket kuran Endam, lojistik ve gümrükleme işlerine de giriyor. Bir süre sonra perakendeciliğe de adım atan Endam, Türkiye’yle birlikte Rusya pazarının da distribütörü olan Aydınlı Group’tan Fransız Cacharel’in bayiliğini alıyor.
Önceki gün sadece Türk bankalarına değil 16 Rus bankasına da baskın yapıldığı toplamda 20 bankaya operasyon gerçekleştirildiği Rus basınında da yer aldı. Rus medyası, sürpriz banka baskınlarının Rusya’da karapara aklama ve yurt dışına para kaçırma olaylarıyla ilgili genel denetim amaçlı olduğunu ön plana çıkardı. Rus NewsLife televizyonu konuyla ilgili haberinde bir Türk bankasına yapılan baskından görüntüler kullanırken, bankaya ilişkin şu iddiaya yer verdi: “Türk vatandaşları söz konusu bankadaki hesaplarında bulunan paraları birkaç banka üzerinden Rusya dışına aktardı. Yapılan aramalar sonucunda ‘Yasa dışı banka işlemleri’, ‘döviz ve ruble fonlarının geri dönüşümünde görevi aksatmak’ ve ‘suç organizasyonu oluşturmak’ iddialarıyla banka hakkında soruşturma açıldı.” Haberde ayrıca baskın kapsamında 1 milyon Ruble (44 bin TL) kaytdışı para ele geçirildiği iddia edildi. Baskın yapılan bankalardan birinin Türkiye’deki genel müdürü de “Bulunmuş herhangi bir yasadışı işlem yok. Zamanlama ve uslup manidar” diye konuştu.
Hürriyet
