Ukraynalı yetkililer ve Batılı müttefikleri, tıpkı Kırım'da olduğu gibi Moskova'nın işgal ettiği toprakları ilhak etmek için bir araç olarak kullanma girişimi olarak tanımladığı referandumların yasa dışı olduğunu belirtiyor.
Luhansk'taki Ukraynalı siyasetçi Serhiy Haidai oylamayı "silah namlusu altında anket yapmaya" benzetti ve Moskova yanlısı yerel yetkililerin seçim yetkililerinin yanında silahlı güçler gönderdiklerini ve Rusya'ya katılıma karşı oy kullanan bireylerinin isimlerini not aldıklarını ileri sürdü.
Donetsk'teki Ukraynalı yöneticilerden Pavlo Kyrylenko da "Halkın yarısının bölgeyi Rus terörü ve bombardımanlar yüzünden terk ettiğini, diğer yarısının ise aldatıldığını ve korktuğunu" ifade etti.
Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna topraklarında referandum sürerken, Rus güçlerinin yeni saldırılar düzenlediği belirtildi. Ukrayna cumhurbaşkanlığından yayımlanan açıklamada Rus bombardımanı sebebiyle en az üç kişinin öldüğü, 19 kişinin de yaralandığı bildirildi.
Referandumun yapıldığı bölgelerden Zaporijya'nın Ukraynalı yöneticisi Olaksandr Starukh da Rus füzelerinin kentteki bir apartmana isabet ettiğini , bir kişiyi öldürdüğünü ve yedi kişiyi de yaraladığını açıkladı.
Mariupollüler Kiev'de gösteri yaptı
Ukrayna'nın başkenti Kiev ise Rus işgalindeki Mariupol'den kaçan 100 kişinin düzenlediği protesto gösterisine ev sahipliği yaptı. "Mariupol Ukrayna'nındır" yazılı pankart taşıyan göstericiler referandumu protesto etti. Eylemi düzenleyen Vladyslav Kildishov "Kentimizi yıktılar, binlerce insanı öldürdüler ve şimdi yaptıkları da bir çşit saygısızlık" diye konuştu.
Göstericilerden 21 yaşındaki Elina Sytkova da "bu şaka gibi ama değil çünkü Kırım'da olanın aynısı, demek ki yalan, gerçek değil" sözleriyle Moskova'nın Kırım'ı ilhakı için gerekçe saydığı referandumun dünyadaki birçok kesim tarafından yasa dışı sayıldığına vurgu yaptı.
Kremlin: Rus Anayasası derhal yürürlüğe girer
Referandumlar sürerken, Kremlin sözcüsü Dimitry Peskov gazetecilerin sorularını yanıtladı. Peskov referandumlar sonucunda Rusya'ya katılım için "evet" oyu çıkması halinde Rus Anayasası'nın bu bölgelerde derhal yürürlüğe gireceğini belirtti.
Peskov, Kiev tarafından bu bölgelerin geri alınması için girişim başlatılması halinde bunun Rus topraklarına saldırı olarak görüleceğini vurguladı ve "Eğer bu topraklar Rusya Federasyonu'na katılırsa, o zaman anayasamızdaki hükümler gereğince işlemeye başlar" diye konuştu.
Moskova referandumlarla ne amaçlıyor?
Rus birlikleri ve yerel ayrılıkçı güçler Luhansk bölgesinin tamamını, Donetsk bölgesinin ise yüzde 60'ını elinde tutuyor.
Rus güçlerinin elindeki toprakları geri almak için Ukrayna ordusunun başlattığı saldırıların başarı kazanması üzerine Moskova yapmayı planladığı referandum oylamasını öne çekti.
Moskova'nın referandumlarla "ya işgalleri kabul et ya da çok ağır misillemeye hazır ol" mesajı vermeyi ve Ukrayna'nın topraklarını geri almak için ilerleyişini yavaşlatmayı umduğu belirtiliyor.
Referandumlar nükleer saldırı için zemin mi hazırlıyor?
Rus askeri doktrinine göre dört senaryo atom bombasının kullanımı için gerekçe olarak kabul ediliyor. Rusya'nın eski devlet başkanı ve şimdiki güvenlik konseyi başkan yardımcısı Dmitry Medvedev'in sıraladığı bu senaryolara göre "Rusya ya da müttefiklerinin varlığını tehlikeye atan saldırgan eylemler" de nükleer karşılık için sayılan gerekçeler arasında.
Moskova'nın işgal ettiği bölgelerin referandumlar sonucu Rusya toprağı haline geldiğini açıklaması, bu bölgelere yapılan saldırıları "kendi varlığına yönelik saldırı olarak algılamasının" ve dolayısıyla aralarında nükleer de dahil birçok askeri seçeneğin önünü açabilir.
