Türkiye'nin yaş sebze meyve ihracatında söz sahibi olan Batı Akdeniz, 2015'i zararla kapattı. Türkiye'nin Rusya ile yaşadığı siyasi kriz ve Yunanistan'daki ekonomik kriz bölgeye milyon dolarlar kaybettirdi. Bölgenin 2104'te 1 milyar 627 milyon dolar civarında olan ihracatı, 2015'te 225 milyon dolarlık kayıpla 1 milyar 432 milyon dolar oldu.

Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği'nin (BAİB) ihracat verilerine göre; bölgede tarım ürünlerinin ihracatında yüzde 10,9'luk bir düşüş oldu. Bu oran içinde en çok düşüş yaş ve kuru sebze meyve ürünlerinde görüldü. Bu sektörde kayıp 82 milyon civarında. Bu kaybın yüzde 21'i Rusya ile uçak krizinin yaşandığı tarihten sonra meydana geldi. Bu süreçte yaş meyve ve sebzede 25 milyon dolara yakın ihracat kaybı yaşandı. Buna rağmen hububat, yağlı tohum ve mamullerinde 3,5 kat yükseliş kaydedildi. Bu alanda elde edilen 7 milyon dolarlık gelir yaş meyve ve sebze ihracatındaki kaybın bir kısmını giderdi.

Batı Akdeniz'de ülke bazında ihracat rakamlarında bakıldığında ise; 2015'te yüzde 21,4'lük düşüşe rağmen 271 milyon 861 bin dolarla Rusya Federasyonu'na yapıldığı görülüyor. 2014'te bu ülkeye yapılan ihracat 346 milyon dolara dayanmıştı. Rusya pazarındaki kaybın büyük bir kısmı uçak düşürme krizinin yaşandığı 24 Kasım tarihinden sona meydana geldi. Bu tarihten sonra Türk mallarına ambargo uygulayan ülke, 21,6 milyon kaybettirdi. 2015'te Almanya'ya gönderilen mallarda da 22 milyon dolarlık gerileme meydana geldi. Krizle sarsılan Yunanistan pazarında 30 milyon doları bir kayıp yaşandı.

Rusya'ya yapılan ihracatta 26 milyon dolarlık düşüşle birlikte 2015'te Çin'e yapılan ihracat yüzde 21 arttı. Çin'e önceki yıl 158 milyon dolara yakın ihracat yapılırken bu yıl, 191,5 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi. İhracat rakamları artan ülkeler arasında İran da yer alıyor. İran'a yapılan ihracatta önceki yıla göre; 16,5 milyon dolarlık artış görülüyor. Birleşik Arap Emirlikleri'ne yapılan ihracat da 15 milyon dolar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne yapılan ihracat 12 milyon dolar, İsrail'e ve Cezayir'e yapılan ihracat artış önceki yıllara göre; 4 milyon doları aştı. Güney Afrika Cumhuriyeti ve Cad, Türkiye'nin yeni gözdelerinden oldu. Bu ülkelere yapılan ihracat diğer yıllara göre kat kat arttı.

24 Kasım'da sınır ihlali yapan uçağının düşürülmesinin ardından Türk mallarına ambargo uygulan Rusya, yılbaşı öncesi malların ülkeye girmesine göz yumdu. Antalya Toptancı Hali'ndeki ihracatçılar, bu süre içerisnde ellerindeki ürünleri hızlı bir şekilde bu ülkeye gönderdi. Önceki yıllarda edindikleri deneyimlere göre konuşan ihracatçılar, yeni yıldan sonra bir durgunluk olmasını normal karşılayacaklarını belirtiyor. Mart ayından sonra ihracatın normal bir şekilde yapılıp yapılmayacağı konusunda endişeler taşıyor.

Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Aralık sonunda Antalya'da tarım sektörünün temsilcileriyle bir araya gelerek yaşnan krizi değerlendirmişti. CİHAN