Mersin Akkuyu nükleer santralinin referansı olarak bilinen Rusya'nın Novovoronej nükleer santrali bünyesinde inşa edilen Novovoronej-2 santrali yabancı gazetecilere tanıtıldı. 1964 yılında inşa edilen Novovoronej nükleer santrali Su-Su enerji reaktörü (Water-Water Energetic Reactor) bakımından dünyanın ilk nükleer santrali.

Rusya'nın başkenti Moskova'ya yaklaşık 600 kilometre mesafede inşa edilen santral Voronej bölgesinde bulunuyor. Santral Voronej kentine 45 kilometre yakın alanda, Don nehri kıyısında faaliyet gösteriyor. Rusya devlet nükleer enerji kurumu Roastom'a bağlı Rosenergoatom'un şubesi sayılıyor. Santral, 52 bin 216 kilometrekarelik alanı bulunan, 2 milyon 400 binlik nüfusu olan Voronej bölgesinin elektrik enerjisi ihtiyacının yaklaşık yüzde 85'ini karşılıyor. Tesisin bin 834 megavat elektrik enerjisi üretimi var. Don nehrinin kıyısındaki 32 bin nüfuslu Novovoronej kentinde yaşayan yaklaşık 4 binden fazla kişi nükleer santralde çalışıyor.

Rus uzmanlara göre Don nehrinin kıyısında santralin inşa edilmesi tesadüf değil. Nükleer santralin soğutulması için fazla suya gereksinim var. Novovoronej nükleer santrali Genel Müdürü Vladimir Povarov, gazetecilerin konuyla ilgili soruları üzerine, "Santralimizin modern sistemleri suyun kirletilmesini önlüyor. Aldığımız su temiz şekilde nehre dökülüyor. Hiç bir kirlilik veya zararlı madde yok. Sürekli kontroller yapıyoruz. Çevre kirliliği bizim için önemli" dedi.

Gazetecilere santralle ilgili genel bilgi veren Novovoronej nükleer santrali Genel Müdürü, nükleer tesisin Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu kriter ve çağdaş Rus standartlarına tamamen uygun olduğunu söyledi. 2007 yılından itibaren iki yeni ünite inşaatına başladıklarını söyleyen Povarov 50 yılda 500 milyar kilovattan fazla elektrik enerjisi ürettikleri bilgisi verdi. Güvenliğin öncelikli konulardan biri olduğuna dikkat çeken Povarov, "1980'lı yıllarından itibaren bugünkü güvenlik normatif belgelerine uyum çerçevesinde sürekli modernizasyon çalışmalar yapıyoruz. Ünitelerin modernizasyonun mühendislik teknik stratejisi, olası kaza durumları da ciddi şekilde göz önünde bulunduruyor. Özellikle modernizasyon çalışmalarında Japonya'da 2011 yılında deprem sonucunda Fukuşima nükleer santralinde yaşanan kaza ile ilgili deneyim de analiz edildi ve göz önünde bulunduruldu. Modernizasyon çalışmalarımız sayesinde özellikle 5 nolu ünitemizin güvenilirliği 10 kere arttı." dedi.

KAPAN SİSTEMİ GÜVENLİĞİ ARTIRIYOR

Novovoronej nükleer santrali ekibi olarak dünyanın 13 ülkesinde 26 ünitenin inşaatına yardımcı olduklarını ifade eden Povarov, yeni işbirliği açısından Mersin Akkuyu ile ilgili proje çalışmalarını da örnek verdi.
Yeni santral inşaatında gazetecilere çalışmaları sunan santral inşaatı baş müfettişlerinden Vladimir Zarubayev, Fukuşima kazasıyla ilgili soruları yanıtladı. Fukuşima projesinin çok eski olduğuna işaret eden Zarubayev, Novovoronej yeni santralinin dünyanın en güvenilir nükleer santrali olacağını belirtti. Zarubayev "Lovuşka" (Kapan) adlı sistemini tanıtarak, "Lovuşka sisteminde olası herhangi bir olumsuzluk durumunda işlem halindeki hammadde altta bulunan kapana geçiyor ve güvenli hale geliyor. Bizde dört sistem çalışıyori; çift kaplama, hidrojen çözücü, pasif ısı gidericisi ve kapan." bilgisini verdi.

TÜRK MİLLETVEKİLLERİ DE İNCELEMEDE BULUNMUŞTU

Daha önce TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar Komisyonu üyeleri de Novovoronej nükleer santralinde incelemelerde bulunmuştu.

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar Komisyonu Başkanı Halil Mazıcıoğlu'ndan yapılan açıklamada, "Hemen santralin yanında yerleşim birimleri ve tarlaların olduğunu müşahede ettik. Bu durum, milletvekillerimizin kafalarındaki soruların giderilmesini de sağladı ve yararlı bir ziyaret oldu.

Komisyonumuzda AK Parti, CHP, MHP ve HDP milletvekillerimizden oluşan 21 kişilik bir heyetle ziyareti yapmamız ayrı önem taşıyor." değerlendirmesi yapılmıştı. CİHAN