Rusya Devlet İstatistik Kurumu’nun (Rosstat) verilerine göre 2017’de Rusya’ya taze ve soğutulmuş domates ithalatı yüzde 11 artarak 516 bin tona ulaştı. Bu hacmin içinde geçtiğimiz aralıkta Rusya’ya 57.9 bin ton domates girişi oldu. Bu rakam, önceki yılın aralık verilerine göre yüzde 35’lik artışa işaret ediyor.
'RUSYA'NIN İTHALAT HACMİNDEKİ PAYI YÜZDE 30'A ULAŞTI'
Rusya Federal Gümrük Servisi'nin bildirdiğine göre, geçtiğimiz yıl Rusya’ya domates satışını 1.5 kat arttırarak 151 bin tona çıkaran Azerbaycan, 151 milyon dolarlık satışla bu ülkenin en büyük domates tedarikçisi oldu. Rus ziraat dergisi Agroinvestor’un haberine göre, böylelikle bu ülkenin Rusya’nın yıllık ithalat hacmindeki payı 2016’da yüzde 22’yken geçen yıl yüzde 30’a ulaşmış oldu. Azerbaycan hükümetinin verilerine bakıldığındaysa 2017’de bu ülkenin bir yıllık domates ihracatının yüzde 99.8’i Rusya’ya yapıldı.
EN BÜYÜK DOMATES TEDARİKÇİSİ OLAN AZERBAYCAN'I, ÇİN TAKİP EDİYOR
İkinci en büyük domates tedarikçisiyse, ihracatını yüzde 26 olarak 109 bin tona çıkaran Çin. 2016’da birinci sırada yer alan Fas ise aksine geçen yılki domates ihracat hacmini yüzde 23 ile 97 bin tona düşürerek en büyük domates tedarikçileri sıralamasında üçüncü oldu. Rusya’nın en büyük 5 tedarikçisi listesine geçen yıl ayrıca Belarus (70 bin ton) ve İran (9 bin ton) girdi.
'AMBARGO SONRASINDAKİ ŞOKTAN TOPARLANDIK'
Moskova merkezli Ulusal Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği uzmanı Kirill Laşin, Agroinvestor’a verdiği mülakatta, geçtiğimiz yıl Rusya’ya domates ithalatındaki artışın, ülke içindeki genişleyen üretim hacmini aşan tüketime bağlı olduğunu belirtti. Laşin, “Sevkiyatlara yasak konduğu, aynı zamanda ekonominin genel olarak düşüş gösterdiği ve dolayısıyla tüketici faaliyetlerinin azaldığı 2014’te uygulanan ambargo sonrasındaki şoktan toparlandık. Şu anda tüketici olanaklarında artış görebiliyoruz ve bu durum sebze pazarına da yansıdı. Sonuç itibarıyla ithalat, sadece domates kaleminde değil, diğer birçok kalemde de artış kaydetti” diye konuştu.
'TÜRKİYE'NİN OLUŞTURDUĞU AÇIK KAPATILDI'
Bunun dışında şimdiye kadar uzun yıllardır Rusya’nın en büyük tedarikçisi olan Türkiye’nin yerine şimdi başka ülkelerin geçtiğini söyleyen Laşin, sözlerine şöyle devam etti: “Türkiye pazardan çekilince ürün açığı oluşmuştu ve şu anda bu açık kapatıldı. Özellikle Azerbaycan’dan yapılan sevkiyatlar arttı. Bu ülkede önemli bir iç üretim var, fakat muhtemelen Türkiye dâhil diğer ülkelerden reeksport (yeniden ihracat) da yapılıyor.”
'TÜRKİYE'DEN DOMATES TEDARİĞİNDE İZİN VERİLEN 50 BİN TONDAN SADECE 6-7 BİN TON SEVK EDİLDİ'
Rusya geçen yıl 1 Kasım itibarıyla Türk domatesinin tedarikiyle ilgili yasağı kaldırdı, ancak tedariklerin hacmi sezonda 50 bin ton olarak sınırlandı. Geçtiğimiz ocak sonu Rusya Tarım Bakanı Aleksandr Tkaçev, bu kotanın büyütülmesine şimdilik ihtiyaç duyulmadığını belirtti.
Türkiye’nin yaptığı domates sevkiyatının şu anda Rus pazarını herhangi bir şekilde etkilemediğini söyleyen Laşin, “Sevkiyatlar sadece birkaç şirket tarafından yapılabiliyor ve şu an itibarıyla izin verilen 50 bin tondan sadece 6-7 bin ton sevk edildi” diye sözlerini tamamladı.