Rus petrolüne tavan fiyat ve Türkiye ile ‘arka kapı’ diplomasisi

AB, G7 ülkeleri ve Avustralya, Rus petrolüne tavan fiyatın 60 dolar olması konusunda anlaştı. Gaz akımındaki sınırlamalar hem Rusya, hem de AB ülkelerinde günlük yaşantıyı ve sanayi üretimini nasıl etkilediyse bu karar da aynı şekilde küresel ticareti olumsuz etkileyecek. Zira dünya petrol üretiminin yaklaşık yüzde 10'unu Rusya üretiyor. Bu bağlamda Rusya petrol arzını azaltır ya da durdurursa Rusya’nın göreceği zararların yanında birçok dünya ülkesi de büyük zararlar görecek. Karşılıklı restlerle petrol piyasası kızışacak, riskler artacak, lojistik sigorta ve navlun giderleri artacak ve haliyle çok sayıda şirket ve ülke olumsuz etkilenecek.

Batı’nın ağırlıklı olarak taşımacılıktaki sigortalar üzerinden oluşturduğu bu mekanizmaya Moskova hemen tepki gösterdi. Tavan fiyat kararına uyan ülkelere ham petrol tedarik etmeyecek. Gaz krizi tartışmalarında Devlet Başkanı Vladimir Putin, Batı'nın "sözleşmelerle çelişen siyasi nitelikte" kararlar alması halinde, Rusya'nın çıkarlarıyla "çelişeceği" için, bu ülkelere hidrokarbon ürünleri tedarik etmeyeceğini söylemişti. Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Aleksander Novak AB’nin petrol kararıyla ilgili, Rus şirketlerinin tavan fiyat kullanarak yaptırım uygulayan ülkelere petrol satışını yasaklama mekanizmasının yılsonundan önce kabul edilmesinin planlandığını söyledi.

Bilindiği üzere petrol, küresel enerji piyasasında sahip olduğu önem nedeniyle, günümüzün ticaretinde ve üretiminde lokomotif etkisi yapmaktadır. Rezervlerin aktifleştirilmesinden kullanımına kadar geçen süreç içinde, ülke ekonomisini, güvenliğini ve ikili siyasi ilişkileri doğrudan etkileyebilmektedir. OPEC tarafından belirlenen fiyat ve mevcut arz piyasa dengesini oluşturmaktadır. Fiyat düşük olursa üreticiler yavaş yavaş petrol üretimini azaltır. Bu durumun uzun süreli olması durumunda, ekonomisi, ası